Dirka (qadimgi yunoncha: Δίρκη Dįrkē) — qadimgi yunon mifologiyasi personajlaridan biri[1].

Dirkaning oʻlimi, Pompeydagi antiqa freska

Fiva qiroli Likaning rafiqasi, Antiopaning yangasi. Axelusning qizi[2] (yoki Ismenaning qizi yoki Geliosning qizi[3]).

Zevsdan homilador boʻlgan Antiope uyatdan Sikiyonga qochib ketadi. Antiopaning eri Niktey qochib ketgan xotinini topa olmay, akasi Likdan uni topib berishni soʻraydi. Likus Antiopani topib, uni majburan orqaga olib boradi va u Cithaeron togʻiga ketayotib, egizaklar Amfion va Zefni tugʻadi. Chaqaloqlarni, keyinchalik choʻpon olib ketadi.

Likus Antiopani rafiqasi Dirkaga choʻri sifatida olib keladi, Dirka unga juda shafqatsiz munosabatda boʻladi.

Keyinchalik Amfion ajoyib qoʻshiqchi va sozandaga aylanadi, chunki Germesning oʻzi unga qanday raqs tushishni oʻrgatgan va unga oltin lira sovgʻa qilgan. Zef esa ovchi va choʻponga aylangan. Ular katta boʻlgandan keyin Antiope Dirkadan oʻgʻillari oldiga qochib ketadi. Dirka uni oʻsha yerda ushlab, Amfion va Zefga Antiopani yovvoyi buqaning shoxlariga bogʻlashni buyuradi. Biroq, bir vaqtlar Cithaeronda bolalarni olib ketgan choʻpon Amfion va Zefga ularning kelib chiqish sirini aytib beradi va ular onasining oʻrniga Dirkani buqaning shoxiga bogʻlab qoʻyishadii. Oqibatda u shafqatsiz oʻlim topadi.

Zef va Amfion uni buqaga[4] bogʻlab qoʻyishadi va u vafot etgach, uning jasadini Dirka[5] bulogʻiga tashlab yuborishadi. Shu sababli Dirka daryosi shunday nomlangan[6]. Yoki ular uni toshboʻron qilishdi[7].

Dirka barcha xudolardan koʻra, Dionisni hurmat qiladi va u Antiopadan gʻazablanadi[8]. Evripidning yozishicha, Dirka bakchante boʻlgan va Dionis bayramini nishonlagan, uning tanasidan Xudoning irodasi bilan buloq paydo boʻlgan[9]. Evripidning „Antiopa“ tragediyasining bosh qahramonidir.

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T. 1. S. 384
  2. Yevripid. Vakxanki 520
  3. Fulgensiy. Mifologii II 7
  4. Ovidiy. Ibis 535—536
  5. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 5, 5
  6. Pavsaniy. Opisanie Elladi IX 25, 3
  7. Nikolay Damasskiy. Istoriya, fr. 7 Yakobi
  8. Pavsaniy. Opisanie Elladi IX 17, 6
  9. Gigin. Mifi 7; 8

Havolalar tahrir