Ahrorov.husan

[1] Husan Ma'ruf o'g'li 2006-yil Samarqand Urgut tumani.

Hujayra nazariyasi (Atom).

Hujayra yoki Atom ? Hayotning umumiy birligi qaysi ? ATOM birinchi paydo bo'lganmi yoki hujayra? Albatta, ATOM ! Demak atomlar birlashishidan Hujayra paydo bo'lgan degan fikrini berish osson,ammo ISBOTCHI ? Agar shunday deb fikirlasak jonsiz elementdan jonli mavjudod yaralgan degan nazariyani oldinga surishimiz mumkin. Dinda kelitirligan ma'lumotlarda "Odam tuproqdan yaratilgan" degan gipotezani tasdiqlaymiz. Miller hamda Yurining tadqiqotini hisobga olsak ular yaratgan "Qayla" ya'ni kapsula ichidagi suyuqlik jonsiz elementlardan tashkil topgani va 50-60 yil Universitet labaratoriya xonasini tokchasida qolib ketgani ,shu vaqt davomida o'zgarishga erishganligi ,bizga bu savollarga javob topish uchun juda koʻp vaqt kerakligini anglatadi. O'zi atom bilan hujayrani nima bogʻlab turadi ? Atom hujayra tarkibida bormi ? Agar boʻlsa atomlardan sunʼiy hujayra yarata olamizmi ? Atom va hujayra orasidagi bogʻliqlik bor Atomlardan molekula ---> Molekulalardan ---> Hujayra paydo boʻladi.Masalan Oqsil molekulalardan tashkil topgan. Oqsillardan esa DNK. Demak biz hayotning eng kichik birligini ATOM deb atashimiz mumkin. Ammo shoshmay turing ! ATOM axir jonsizku ! Hujayra tarkibida Kaliy,Calsiy,Magniy va Natriy mavjud. Bu moddalar hujayraning tirikligini taʼminlaydi va ular Atomlardan tashkil topgan. Katta yoshli erkakning tanasida taxminan 36 trillion hujayra va ayollarnikida esa 28 trillion hujayra mavjud.

Atom va Neyronlarning oʻxshashlik tomoni.

Atom musbat zaryadlangan yadrodan iborat boʻlib,uni oʻrab turgan manfiy zaryadlangan elektronlar buluti boʻlib,ular bir-biriga Elektrostatik kuch bilan bogʻlangan.Elektrostatik kuch-bu zarralar orasidagi elektr zaryadlari tufayli yuzaga keladigan jozibali va itaruvchi kuch.Harakatsiz zaryadlangan jismlar orasidagi elektr quvvat shartli ravishda elektrostatik kuch deb ataladi.Neyronlar (sinapslar) orasidagi bogʻlanish lar elektr yoki kimyoviy boʻladi.Birinchisi elektr tokini hujayralar o'rtasiga toʻgʻridan-toʻgri uzatish imkonini beradi.Ikkinchisi esa hujayralar o'rtasida maʼlumot uzatish uchun kimyoviy signal molekulalardan (neurotransmitter) foydalaniladi.Atom hamda Neyronning oʻxshashlik elektrdan foydalanishi,ammo qay maqsadda va qanday ? Quyidagi savollarga javob beradigan boʻlsam, Ular nega elektrdan foydalanishadi ?Atom qisman elektromagnit maydon xosil qiladi.Elektr va Magnitlash bilan albatta.Bu manfiy zaryadlangan elektronlarni musbat zaryadlangan atom yadrolari bilan bogʻlaydigan kuch bo'lib, barqaror atomlar hosil boʻlishi va kimyo shu jumladan hayot kimyosi ham sodir boʻlishini taʼminlaydi. Siz tushunadigan O'zbek tilida aytganda elektr va magnitlanish orqali elektromaydon ,elektromaydon orqali yaxlit bir ATOM ,atomlar orqali esa kundalik turmushda foydalaniladigan narsalar paydo bo'lgan. Huddi ruchka qo'lib ketsa yozmaysan,yozmasang oʻqimaysan, oʻqimasang va hokazo.Endi Neyronga toʻxtalib oʻtsak, Neyron HUJAYRA TANASI (soma) deb ataluvchi asosiy qismga ega .Soma genetik maʼlumotlarni saqlaydi va faoliyatini boshqarish uchun energiya beradi.Neyronda AKSON deb ataluvchi bu neyronlarni asab hujayralari bilan aloqa qilishlari uchun boʻglaydigan nozik tola hisoblanadi. Neyronlar (neurotransmitter) deb ataladigan "Kimyoviy xabarchilar " ning chiqarilishini qoʻzgʻatadigan elektr impulslari orqali bog'lanadi . Aksonlar shuningdek Mushak va Bez hujayralaridan miyaga elektr impulslarini uzatadi.Bu jarayon paytida elektromagnit maydon yuzberadi va bu impulslarni tarqalish xususiyatlarini kuchaytiradi.

Oxshashlik: Atom va Neyron elektrdan va (EM) foydalanishi bu shunchaki oʻxshashlikning qaysidir turi holos, biz bilmagan teoriya, gipoteza koʻp! Hujayraning ajdodi Atom ! Men buni tasdiqlayman.

Kvant fizikasi,Sitologiya,Kimyo

17.11.2023