Xiva eng o'ziga xos o'zbek shahri. Uning tarixi afsonaviy Xorazmshohlar davlati tarixi bilan avval Urganchda poytaxt bilan uzviy bog'liqdir. Xiva juda qadimiy shahar.Xiva Ichon qal'a va Deshon qal'adan iborat. Ichon qal'ada ko'plab madrasalar, masjidlar, minoralar, muzeylar bor. Deshon qal'ada ko'plab do'konlar, bozorlar, maktablar, uylar va hokazolar bor. Endi Xiva shahrining tarixiga nasar solaylik:

X asrda Xiva Ipak yo'lidagi yirik savdo markazi sifatida tilga olinadi.  Barcha karvonlar Xitoyga va orqaga qaytishda bu erda to'xtashgan.  Ertalabdan to shomgacha, darvozalar ochilguncha, tuyalar qatori bagaj bilan harakatlanuvchi cheksiz oqim o'tdi.
XVI asrning boshlarida Xorazm davlati bu erda Xive xonligini asos solgan o'zbek ko'chmanchi qabilalarining uyiga aylandi.  Biroq, Xiva zudlik bilan Xonlikning poytaxtiga aylanmadi.  Bu Amudaryo kanalining o'zgarishi tufayli mavjud poytaxt Urganch vayron qilinganidan keyingina sodir bo'ldi.  1598-yilda Xiva davlatning asosiy shahriga aylandi.
XIX asrda Rossiya Xiva xonligining bir qismini o'ziga qo'shib oldi.  Bir asr o'tgach, 1919-yilda oxirgi Xon hukmron sulola tugatildi.  Shunday qilib Xiva yangi Xorazm Sovet Xalq Respublikasining poytaxtiga aylandi.  1924-yilda Xorazm vohasining hududlari zamonaviy O'zbekiston va Turkmaniston tarkibiga kirdi.