Gelvin (lot. helvus — kahrabosimon sariq) — mineral; karkasli silikatlar kichik sinfiga kiruvchi berillsilikat. Kimyoviy tarkibi (Mn, Fe, Zn)8 lBeSiOJ,,S2. Tarkibida 13,6% VeO bor. Kub singoniyali. Tetraedr kristallar, shaklsiz zarralar va donalar. Rangi sariq, yashil, qizil qoʻngʻirdan rangsizgacha. Shishasimon yaltiroq, smolaga oʻxshaydi. Qattikligi 6—6,5. S ogʻ. 3,2— 3,5. Pegmatit tomirlar, greyzenlashgan siyenitlar, granitlar, sulfid minerallariga boy skarnlarda uchraydi. Oʻzbekistonda Chatqol, Qurama (Qoʻrgʻoshinkon), Zirabuloq (Ingichka) togʻlarida bor. Berilliy olinadigan ruda. Xorijda Rossiya Federatsiyasi (Ural), Qozogʻiston, Norvegiya, AQSH, Ruminiya, Germaniyada topilgan.

Adabiyotlar

tahrir
  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil