Gero va Leandr (qadimgi yunoncha: Ἡρώ qadimgi yunoncha: Ἡρώ va Λέανδρος) — qadimgi afsonaviy qahramonlar boʻlib, ular abadiy afsonaga aylangan.

Qahramon va Leander. Rasm V. Etty

Afsona syujeti

tahrir

Leander — Troadadagi Abidoslik yosh yigit boʻlib, u Gellespontning narigi qirgʻoqi tarafida joylashgan Sesteda[1] istiqomat qiluvchi, Afroditaning joriyasiga koʻngil qoʻygan edi.

 
Frederik Leyton. Doroti Din Qahramonning soʻnggi soatlarida, 1880-yil

Har kecha Gero minorada olov yoqib, Leander boʻgʻozni suzib oʻtib, uning yoniga kelishini kutadi, Gero ham aynan oʻsha olovni mayoq sifatida bilib, u tomon harakatlanadi. Ammo bir kuni olov oʻchib qoladi va Leander oxirigacha suzib borolmay qoladi. Shunda tongda, uning oʻlik tanasi Geroning oyoqlariga suzib keladi. Uni koʻrgan Gero umidsizlikka tushib, minoradan oʻzini dengizga tashlaydi. Geroning minorasini keyinchalik Sestada[2][3] koʻrsatilgan.

Adabiy qayta ishlanma

tahrir

Gero va Leander haqidagi afsona, qadimgi sheʼriyatdagi kabi (Ovidiy[4], Musey Grammatika yunoncha sheʼri (taxminan mil.av. VI asr) „Gero va Leander“) zamonaviy davr adabiyotida (Fridrix Shiller, Frants Grilpartser) ham bir necha bor adabiy qayta ishlanishga duchor boʻlgan. Kristofer Marlo afsonaning erotik sheʼrini yaratgan va u ingliz Uygʻonish davri sheʼriyatining durdonalaridan biriga aylangan.

Rus adabiyotida ham quyidagi yozuvchilar tomonidan afsona syujetga murojaat qilingan: A.A.Fet („Gero va Leander“ sheʼri, 1847), A.I.Kuprin („Gero, Leander va choʻpon“ qissasi, 1929), Iosif Brodskiy („Tugallanmagan“ sheʼri, 1970).

Milorad Pavichning romanlaridan biri „Shamolning ichki tomoni deb nomlanib, u Gero va Leander haqida boʻlgan“. Unda qahramon yigit va qizning oʻrtasidagi fazodagi masofa — vaqt masofasiga almashtirilgan.

Tasviriy sanʼatda hikoya qilish

tahrir

XIX asrning II yarmidagi britaniyalik rassom Frederik Leyton oʻzining sevgilisi, naturmodchi va dramatik aktrisa Doroti Dinni „Geroning soʻnggi soatlari“ suratida tasvirlagan (inglizcha: «The Last Watch of Hero», 1880)..Suratda, qahramon qiz oʻz sevgilisini intiqlik bilan kutayotgani tasvirlangan.

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. Statsiy. Fivaida VI 547
  2. Страбон. Geografiya XIII 1, 22 (s. 591).
  3. Lukan. Farsaliya IX 955
  4. Sm. Ovidiy. „Nauka lyubvi“ II 249—250; „Geroidi“ XVIII—XIX; „Skorbnie elegii“ III 10, 41. Fulgensiy. „Mifologii“ III 4; Perviy Vatikanskiy mifograf I 28

Adabiyotlar

tahrir
  • Gero, v mifologii // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1893. — T. VIIIa. — S. 543.