Gertrude Berg (Tilli Edelshteynda tug'ilgan;[1] 1899-yil 3-oktyabr - 1966-yil 14-sentyabr) amerikalik aktrisa, ssenariynavis va prodyuser edi. Klassik radioning kashshofi, u keyinchalik "Goldberglar" nomi bilan tanilgan "Goldberglarning yuksalishi" (1929) seriyali komediya-dramasining premyerasi paytida uzoq davom etgan xitni yaratgan, yozgan, prodyuserlik qilgan va rol o'ynagan birinchi ayollardan biri edi. Uning kareradagi yutuqlari orasida Toni mukofoti va Emmi mukofotlari, ikkalasi ham eng yaxshi bosh rol aktrisasi uchun.

Gertrude Berg
Tavalludi
Tillie Edelstein

3-oktyabr 1899-yil
Vafoti 14-sentyabr 1966-yil(1966-09-14)
(66 yoshda)
Manhattan, New York City, U.S.
Kasbi Actress, screenwriter
Faoliyat yillari 1929–1961
Turmush oʻrtogʻi Lewis Berg (1918–1966; her death)
Bolalari 2

Hayot va martaba tahrir

Berg Tilli Edelshteyn 1899-yilda Nyu-Yorkning Manxetten shahridagi Sharqiy Garlem mahallasida mos ravishda Rossiya va Angliyada tug'ilgan Jeykob va Dina Edelshteyn oilasida tug'ilgan. Bergning surunkali beqaror onasi Dina yosh o'g'lining o'limidan qayg'urib, bir qator asabiy tushkunliklarni boshdan kechirdi va keyinchalik sanatoriyda vafot etdi.[1]

Leksington avenyusida oilasi bilan yashagan Tilli[1] 1918-yilda Lyuis Bergga turmushga chiqdi; ularning ikki farzandi bor edi: Cherni (1922—2003) va Garriet (1926—2003). U Nyu-Yorkning Fleischmanns shahridagi otasining Katskills tog'lari kurortida skeçlar ishlab chiqarayotganda teatrni o'rgangan.[2][3]

 
Berg NBC telekanalining 1935-yilda qisqa muddatli “House of Glass” radioshousining muallifi va bosh aktrisasi bo‘lib, unda u mehmonxona egasi rolini o‘ynagan.

Eri ishlagan shakar zavodi yonib ketganidan so'ng, u yarim avtobiografik skeyni ishlab chiqdi, unda Bronksdagi uydagi yahudiy oilasini radio ko'rsatuviga aylantirdi. Uyda yozuv mashinkasi bo'lsa-da, Berg o'z stsenariysini qo'lda yozgan va sahifalarni NBCda uzoq kutilgan uchrashuvga olib borgan. U bilan uchrashgan rahbar Berg yozgan narsalarni o'qiy olmasligiga e'tiroz bildirganida, u unga stsenariyni ovoz chiqarib o'qib chiqdi. Uning ijrosi nafaqat radio dasturi g'oyasini sotdi, balki Bergni o'zi yozgan dasturning bosh aktrisasi sifatida ish bilan ta'minladi. Berg dastur efirda bo'lgunga qadar shou ssenariylarini qo'lda qalam bilan yozishni davom ettirdi.[2]

O'lim va meros tahrir

Berg yurak etishmovchiligidan 1966-yil 14-sentyabrda 66 yoshida Manxettendagi Doctors Hospitalda vafot etdi.[4] U Nyu-Yorkning Fleischmanns shahridagi Klovesvill qabristoniga dafn etilgan.

Bergning tarjimai holi, o'zimning biror narsam: Gertrude Berg va American Broadcasting, 1929–1956, kichik Glenn D. Smit (Syracuse University Press) tomonidan 2007-yilda nashr etilgan. Aviva Kempnerning 2009-yilgi hujjatli filmi, Yoo-Xu, Mrs. Goldberg, Bergning karerasi va ma'lum darajada shaxsiy hayoti bilan shug'ullanadi.[5]

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 Smith, Glenn D.. "Something on My Own": Gertrude Berg and American Broadcasting, 1929-1956. Syracuse University Press, 2007 — 12 bet. ISBN 978-0-8156-0887-5. 
  2. 2,0 2,1 Senseney, Dan (1954-yil avgust). „The Heart of the Goldbergs“ (PDF). TV-Radio Mirror. 40-bet. Qaraldi: 23-noyabr 2021-yil. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)
  3. Shandler. „Gertrude Berg“. Shalvi/Hyman Encyclopedia of Jewish Women (23-iyun 2021-yil). Qaraldi: 23-noyabr 2021-yil.
  4. „Gertrude Berg, Molly of 'The Goldbergs' Dead; Actress Wrote and Starred in Popular Radio-TV Series“. The New York Times (15-sentabr 1966-yil). Qaraldi: 10-iyul 2009-yil. „Gertrude Berg, known to millions of Americans as the original Jewish mother of radio, television, stage and screen, died yesterday of heart failure at Doctors Hospital after a brief illness.“.
  5. „Yoo-hoo, Mrs. Goldberg“. mollygoldbergfilm.org. Qaraldi: 6-dekabr 2014-yil.