Greta Garbo [lower-alpha 1] (Greta Lovisa Gustafsson, talaffuzi: „Greta Lovisa Gustafsson“, 1905-yil 18-sentyabr — 1990-yil 15-aprel) — shvetsiyalik[2] aktrisa. Eng zoʻr ekran aktrisalaridan biri sifatida u oʻzining gʻamgin, qaygʻuli personaji, fojiali qahramonlarning film tasvirlari va nozik va kamtarona oʻyinlari bilan mashhur edi. 1999-yilda Amerika kino instituti Garboni klassik Hollywood kinosining eng buyuk ayol yulduzlari roʻyxatida beshinchi oʻringa qoʻydi.

Greta Garbo
Tavalludi
Greta Lovisa Gustafsson

18-sentyabr 1905-yil
Stockholm, Shvetsiya
Vafoti 15-aprel 1990-yil(1990-04-15)
(84 yoshda)
New York City, A. Q. Sh.
Fuqaroligi Sweden (1905—1951)
United States (1951—1990)
Kasbi Aktrisa
Faoliyat yillari 1920-1941
Otasi Karl Alfred Gustafsson[1]
Onasi Anna Lovisa Johansdotter[1]
Imzosi

Erta hayot va taʼlim

tahrir
 
Södermalmdagi yodgorlik

Greta Lovisa Gustafsson[3] Stokgolmning Södermalm shahrida tugʻilgan[4]. Garbo murabbo fabrikasida ishlagan Anna Lovisa (niyasi Yoxansson, 1872-1944) va ishchi Karl Alfred Gustafssonning (1871—1920) uchinchi va eng kichik farzandi edi. Garboning katta akasi Sven Alfred (1898—1967) va singlisi Alva Maria (1903—1926) boʻlgan. Garbo hayotining birinchi oʻn yilida oʻz ismini notoʻgʻri talaffuz qilgani uchun Kata laqabini oldi[4].

Garboning ota-onasi Stokgolmda uchrashishdi, u yerda otasi Frinnarydga tashrif buyurgan edi. U mustaqil boʻlish uchun Stokgolmga koʻchib oʻtdi va koʻcha tozalovchi, baqqol, fabrika ishchisi va qassob yordamchisi boʻlib ishladi[5]. U Xogsbidan koʻchib kelgan Annaga uylandi[6]. Oila qashshoq edi va Blekingegatan 32-sonli uch xonali sovuq suvli kvartirada yashar edi. Ular uch farzandini shaharning xaroba hududi hisoblangan ishchilar yashaydigan mahallada tarbiyalagan.

Karyerasi

tahrir
 
Greta Garbo 1923-yilda Nordiska Kompaniet uchun model sifatida, Drécoll libosini koʻrsatmoqda.

Garbo avval sartaroshxonada sovun koʻpikchi boʻlib ishlagan, keyin PUB univermagiga ishga kirishgan, u yerda yumushlar bilan shugʻullangan va tegirmonchilik boʻlimida ishlagan. Doʻkon kataloglari uchun shlyapalarni modellashtirgandan soʻng, Garbo Nordiska Kompanietda model sifatida yanada daromadli ish topdi[7][8]. 1920-yilda doʻkon uchun reklama roliklari rejissyori Garboni ayollar kiyimlarini reklama qiluvchi rollarda suratga oldi. Uning birinchi reklama roligi 1920-yil 12-dekabrda namoyish etildi[9]. 1922-yilda Garbo rejissyor Erick Arthur Petshlerning eʼtiborini tortdi va u unga oʻzining „Peter Trump“ qisqa komediyasida rol berdi[10].

Shaxsiy hayoti

tahrir

Pensiyada Garbo odatda oddiy va boʻsh vaqtga ega shaxsiy hayotni boshqargan. U hech qanday omma oldida chiqish qilmadi va oʻzi yomon koʻradigan reklamadan qochdi[10]. Afsonadan farqli oʻlaroq, boshidanoq u koʻplab doʻstlari va tanishlari boʻlgan, ular bilan muloqot qilgan va boʻsh vaqtlarida sayohat qilgan[7].

U koʻpincha nima qilish va vaqtini qanday oʻtkazish haqida bosh qotirardi („drift“ — u tez-tez ishlatadigan soʻz edi), har doim oʻzining koʻplab gʻayrioddiy jihatlari va umr boʻyi gʻamginligi bilan kurashardi[10]. Oltmish yoshga toʻlganida, u tez-tez birga yurgan hamrohiga shunday dedi: „Bir necha kundan keyin bu meni hech qachon tark etmaydigan, umrim davomida tark etmaydigan qaygʻuning yilligi boʻladi“[7]. U 1971-yilda boshqa bir doʻstiga shunday dedi: „Menimcha, men juda chuqur depressiyadan aziyat chekaman“[10].

Filmografiyasi

tahrir
Ovozsiz filmlar
Yil Sarlavha Rol Izohlar
1920 Mr. and Mrs. Stockholm Go Shopping Katta opa Reklama. Garbo segmenti[11] koʻpincha „How Not to Dress“ deb nomlanadi.[9][12]
1921 A Fortune Hunter[13] Extra Akkreditivsiz
1921 Our Daily Bread Companion Reklama[12]
1922 Peter the Tramp Greta Garboning tijorat filmidagi birinchi qismi[12]
1924 The Saga of Gosta Berling Elizabeth Dohna Garboning uzun metrajli filmdagi birinchi bosh roli
1925 The Joyless Street Greta Rumfort
1926 Torrent Leonora Moreno aka La Brunna Birinchi AQSh filmi. Garboning keyingi barcha filmlari Hollywoodda suratga olingan va MGM tomonidan ishlab chiqarilgan.
1926 The Temptress Elena
1926 Flesh and the Devil Felicitas
1927 Love Anna Karenina Tolstoyning " Anna Karenina " romanidan olingan
1928 The Divine Woman Marianne Film yoʻqolgan, faqat 9 daqiqalik sahna mavjud.
1928 The Mysterious Lady Tania Fedorova
1928 A Woman of Affairs Diana Merrick Furness Wild Orchids bundan mustasno, ikkinchi darajali rollarni oʻynagan aktyor Louice Stone ishtirokidagi etti Garbo filmining birinchisi.
1929 Wild Orchids Lillie Sterling
1929 A Manʼs Man Herself Garbo va Jon Gilbert kamo rollarini ijro etishadi, bu film yoʻqolgan.
1929 The Single Standard Arden Stuart Hewlett
1929 The Kiss Irene Guarry Garbo va MGM ning oxirgi ovozsiz rasmi

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 (unspecified title) — С. 118.
  2. „1951 Greta Garbo becomes U.S. citizen... - RareNewspapers.com“. www.rarenewspapers.com. Qaraldi: 13-noyabr 2021-yil.
  3. „Asks Citizenship“. Las Cruces Sun-News (4-noyabr 1940-yil), s. 3. Qaraldi: 21-aprel 2020-yil.
  4. 4,0 4,1 Bret, David. Greta Garbo: A Divine Star, 25-iyun 2012-yil. ISBN 978-1-84954-353-8. 
  5. Souhami 1994.
  6. Bainbridge 1955b.
  7. 7,0 7,1 7,2 Swenson 1997.
  8. Strömquist, Susanna. Nordens Paris. NK:s Franska damskrädderi 1902–1966 (shvedcha). Stockholm: Nordic Museum, 2021 — 65-bet. ISBN 978-91-7108-619-8. 
  9. 9,0 9,1 „Herrskapet Stockholm ute på inköp (1920)“ The Swedish Film Database, Swedish Film Institute. Retrieved 3 April 2012. (shvedcha)
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Paris 1994.
  11. "Greta Garbo's first performance: a commercial." YouTubeda, 27 December 2010. Retrieved 3 April 2012. This clip also features other „Garbo commercials“ from 1920 to 1921.
  12. 12,0 12,1 12,2 The Saga of Gosta Berling. Kino International. (2006). Andoza:UPC.
  13. Hurlburt, Roger.. „Film Idol Garbo Dies“ (16-aprel 1990-yil). 14-aprel 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-aprel 2017-yil.


Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found