Guluston maqbarasi (ozarbayjoncha: Gülüstan türbəsi), shuningdek, Dasht maqbarasi va joyning asl nomidan keyin Vardut maqbarasi sifatida ham tanilgan[1], Ozarbayjonning Naxichivan viloyatidagi oʻrta asrlarga oid qabr yodgorligidir. Vardut posyolkasi 1605-yilda yaqin atrofdagi Julfa aholisi kabi arman aholisi Isfahonga kuch bilan surgun qilinganda vayron qilingan[2].

Naxichevan maqbaralari ICOMOS Ozarbayjon qoʻmitasi prezidenti – Yodgorliklar va obidalar boʻyicha xalqaro kengashi tomonidan 1998-yilda UNESCOning Jahon merosi obyektlari roʻyxatiga nomzod qilingan[3].

Arxitekturasi

tahrir

Maqbara XII—XIII asrlarda qurilgan[4]. Guluston „jannat bogʻi“ degan maʼnoni bildiradi, chunki maqbara Araz daryosidan uncha uzoq boʻlmagan yam-yashil chuqurlikda joylashgan va bu joy atirgul bogʻi deb ataladi[5].

Maqbara qizil qumtoshdan qurilgan. Konstruktsiya 12 qirrali boʻlib, boy va murakkab, ammo juda nozik geometrik bezaklar bilan ishlov berilgan.

Maqbaraning barcha tomonlari naqsh va yozuvlar bilan bezatilgan. Uning yuqori qismi har xil naqshli toʻrlar bilan bezatilgan. Shimoliy qismida maqbaraga olib boruvchi teshik mavjud boʻlib, u maqbaraning yer osti qismiga olib boradi. Maqbaraning ichki qismida hech qanday bezak mavjud emas[6].

Manbalar

tahrir