Hamza al-Fansuri

Hamza al - Fansuri

Hamza al-Fansuriy yoki Hamza Fansuriy nomi bilan ham tanilgan boʻlib, 16-asrda yashagan so'fiy olim va yozuvchi. Shimoliy Sumatra provinsiyasida uni Siam qirolligining eski poytaxti Ayutthaya shahrida tug'ilgan deb hisoblaydigan tadqiqotchilar ham bor. "Al-Fansuri" nomining o'zi Pankur so'zining arabcha tarjima qilinganidan kelib chiqqan bo'lib, Markaziy Tapanulining g'arbiy sohilida, tarixiy Barus shahri yaqinida joylashgan kichik shaharcha hisoblanadi. Ache Dorussalom qirolligi davrida, qishloq Fansur Janubiy Acheda islomiy ta'lim markazi sifatida mashhur edi.‌‌ Hamza al-Fansuriy uzoq vaqt Acheda yashagan. U vahdatul jujud maktabi tarafdori sifatida mashhur. Malayziya adabiyotida u sheʼr janrining dahosi sifatida tanilgan. Teuw uni Indoneziya sheʼriyatining asoschisi deb atagan. 17-asr Achena shoiri va tasavvufchisi 2013-yil 12-avgust, seshanba kuni Milliy saroyda Maha Putera yulduzi va Tanda Jasa mukofotini topshirish marosimida Indoneziya Prezidenti Susilo Bambang Yudxoyono tomonidan topshirilgan Parama Dharma madaniyat yulduzi mukofotini oldi.

She'riyati

Hamza Fansuriy she’ri 13-21 baytdan iborat. Har bir bayt to‘rt misradan iborat bo‘lib, a-a-a-a sahklida qofiyalanadi. Umuman olganda, har bir satrda to'rtta so'z bor, garchi istisnolar mavjud boʻlsa ham. Hamza al-Fansuriy sheʼriyatida arab va fors sheʼriyati(masalan, Umar Xayyom ruboiylari)ga katta taʼsir koʻrsatgan, biroq farqlar mavjud. Ruboiy qofiyasi a-a-b-a, Hamza al-Fansuriy esa a-a-a-a shaklida edi. Mavzu jihatidan Hamza al-Fansuriy qalamiga mansub har bir she’rda shoir amal qilgan tasavvufning bir jihati muhokama qilinadi. Teuw Hamza Fansuri eski malay adabiyotida ilgari noma'lum bo'lgan Individuallikni kiritganini ta'kidladi. U o‘zini ifodalash uchun she’rning yangi shaklini ham kiritdi. Hamza Fansuriy she’riyatida arab va fors tillaridan so‘z olishdan tortinmas edi.

Manbalar

https://id.m.wikipedia.org/wiki/Hamzah_al-Fansuri

Havolalar

https://id.m.wikipedia.org/wiki/Hamzah_al-Fansuri