Hazar Sumuch tumani — Afgʻonistonning Takhar viloyatidagi tuman. Tuman Taluqan tumanidan ajralib chiqqan[1]. Tuman aholisining aksariyati qishloq xoʻjaligida mehnat qiladi. 2018-yil oxirida Hazar Sumuch Tolibongaqarshi hukumat taʼsirida boʻlgan deb hisoblangan.

Geografiyasi

tahrir

Hazar Sumuchning maydoni 309 kvadrat kilometrni tashkil etadi, bu nisbatan qaraganda Tobago hududiy maydoniga teng[2]. Tumanni Khwaja Ghar tumani bilan bogʻlovchi ikkinchi darajali yoʻl va Hazar Sumuchni Rustoq tumani va viloyat markazi Taloqon bilan bogʻlaydigan kichikroq yoʻllar mavjud. Hazar Sumuchda 28 qishloq joylashgan.

 
Takhar viloyati xaritasi

Hazar Sumuch shimoldan Dashti Qala tumani, shimoli-sharqdan Rustaq tumani, janubdan Toluqan tumani, gʻarbdan Baharak tumani va Khwaja Ghar tumanlari bilan chegaradosh. Taluqan — Taloqan shahri joylashgan hudud hisoblanadi. Koʻkcha daryosi Hazar Sumuchning shimoli-sharqiy chegarasini tashkil qiladi.

Demografiyasi

tahrir

Hazar Sumuchda 15276 nafar aholi istiqomat qiladi va jins nisbatiga koʻra har bir erkakka bitta ayol toʻgʻri keladi. Oʻrtacha yosh 17,4, aholining 43,3 % ish bilan band. Ishsizlarning 14 foizi ish izlamoqda. Hazar Sumuchda 2504 ta xonadon istiqomat qiladi, ulardagi oʻrtacha odam soni 6,1 kishini tashkil qiladi.

Iqtisodiyot

tahrir

Ishchi kuchining uchdan ikki qismi dehqonchilik yoki chorvachilik bilan band. Buloqlar bor, lekin chigit yetishmaydi, takomillashtirilgan texnikalar, hayvonlarni parvarishlash, tovar sotish uchun bozor ham mavjud emas. Hunarmandchilik mahsulotlari ham ishlab chiqariladi, lekin jarayon tizimli emas.

Taʼlim va sogʻliqni saqlash

tahrir

Hazar Sumuchda 19-24 yoshdagi odamlarning savodxonlik darajasi 20 % ni tashkil qiladi, bu tumanlar miqyosida eng yomoni hisoblanadi. Viloyatdagi savodxonlik darajasi yomonroq boʻlgan yagona boshqa tuman Namak Ab tumani. Tumanda 15 ga yaqin maktab bor, lekin ularda binolar, jihozlar, oʻqituvchilar va mablagʻ yetishmaydi.

Hazar Sumuchda Koʻkcha daryosi boʻyida joylashgan bitta sogʻlomlashtirish punkti[3] boʻlib, u yerda bir nechta shifokorlar ishlaydi. Doyalar ham mavjud.

Havolalar

tahrir
  1. „398 District Division Matching to 329 District Division“. aims.org. 22-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-avgust 2020-yil.
  2. „Islands by Land Area“. unep.ch (1998). 2015-yil 1-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-noyabr.
  3. „Takhar Province Reference Map“. humanitarianresponse.info. United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (9-fevral 2014-yil). Qaraldi: 19-avgust 2020-yil.