Hazratishoh (Namangan)

Hazratishoh – Oʻzbekiston Respublikasi Namangan viloyati Chortoq tumanida joylashgan qishloq.

Jugʻrofiy joylashuv

Xazratishox qishlogi Chortoq tumanining eng chekka qishlogi boʻlib, sharq va shimol qismi Qirgiziston Respublikasi Jalolobod viloyati Axsi tumani bilan, garb qismi Yangiqoʻrgon tumanining Poramon xududi Nov MFY bilan va janubiy qismi tumanimizning Bogiston MFY bilan chegaradosh

Aholisi

Xazratishox qishlogida Xazratishox,Zangobod va Turiq MFY lar birikib,1700 ga yaqin xonadonida 8000 nafar atrofida axoli istiqomat qilib kelmoqda.

Etimologiyasi

Qishloqning nomlanishi haqida bir qancha rivoyatlar mavjud. Aytishlaricha, Said Abdullo Qalandar at-Termiziy yaʼni Said Abdullo ismli shaxsmilodning taxminan 7-asrida Termiz shahrida hukmronlik qilgan yillarida, unga podsholikdan voz kechish daʼvat qilinadi. U shu taklifga binoan turli ustozlardan taʼlim oladi, komilikka erishib, shu qishloqqa kelib yashay boshlaydi. Bu insonning zehni va aql-zakovati kuchliligi sabab uni yerlik aholi „Hazratishohim“ deb hurmat bilan chaqiradilar. Tasdiqlanmagan boshqa manbalarda u kishini Hazrati eshon buva ham deb ham atashgan. Hazratishoh nomi mazkur nomning buzilgan talqini bulishi mumkin.

Qishloq moʻysafidlari Hazrati eshon buva Kalishoh qishlogidagi maqbaraga dafn etilgan avliyo zotning inisi bolgan degan yana bir talqinni ham soʻzlab berishgan. Qishloq nomining kelib chiqishi tarihiy shahslarga taqalishi aniq ilmiy izlanishlarni otkazishni taqozo etadi.

Qishloq mahalla fuqarolar raisi M.Vahobovda mavjud boʻlgan shajarada(arab va fors tillarida bitilgan) „Xazratishox“ deb qishloqni atalishi quyidagi tarixiy manbalarga asos boʻlgan.

Qadimiy urugʻlarning nasablari qoʻl ezmasida ezilishi boʻyicha, Paygʻambarimiz Muhammad (salloxu alayhi vasallam)ning

1- avlod..qizlari Fotima va kuyovlari Xazrati Ali (raziyalloxu anhu) ning

2.oʻgillari Imomi Xusayn,

3.Imomi Xusayn oʻgillari Imomi Zaynulobiddin,

4.Imomi Zaynulobiddin oʻgillari Imomi Boqiriy,

5.Imomi Boqiriy oʻgillari Shohi Qosim(u xazratni ismlari Xazrati shohi Jarir deb atalgan),

6.Shoxi Qosim oʻgillari Shohi Abdulloh (kunyalari Shohi Fazli ibni Jarir) boʻlgan.

Shohi Abdulloh otalaridan keyin Termizga kelib Xoja Abdul Xoliq suxbatlarida boʻlganlar.

7.Shoxi Abdulloh (Shohi Fazli ibni Jarir) oʻgillari Shohi Sayyid Abdu Qalandar (kunyalari Eshon Muhammadan Jarir) boʻlgan. Xazratni bu erga kelishlari xazratga yurgan manzillarida bir pora(boʻlak) non tushishi va oʻsha erda qolishlari sababli kunyalari Xazrati Shohi Poranoniy deb atalgan.

Bu erlarda xazrat koʻp vaqt togda oʻt oʻlanlarni isteʼmol qilib xaet kechirganlar. Bu sana10 asrlarga toʻgʻri keladi.

Bu erliklarga pandu nasihatlar qilib, qishloq ahlini toʻgʻri yoʻlga solganlar.

Sayyid Abdul Goziy qizlarini xazratga nazr qilganlar.

Ushbu qishloqni aholisini Xazrati Shohi Sayyid Abdu Qalandar (Xazrati Shohi Poranoniy) nomi bilan uluglanib, Xazratishoh liklar deb bilinib, keyinchalik Xazrat vafotlaridan keyin ushbu qishloqni Xazratishox deb atalgan.

Xazratishoxi Sayyid Abdu Qalandar Rosulullox (salloxu alayhi vasallam) ning ettinchi avlodlaridir.

Xozirda xazratning shu qishloqda avlodlari yashab kelmoqda.

Qishloq nomi shu tariqa Hazratishoh nomini olgan.