Hobbit: Yoxud borib qaytish (inglizcha: The Hobbit: or There and Back Again) — ingliz yozuvchisi J. R. R. Tolkien qalamiga mansub fantastik roman.[1] Birinchi marta 1937-yilda nashr etildi va qisqa vaqtda bolalar adabiyotining klassikasiga aylandi.[2]

Hobbit: Yoxud borib qaytish

1937-yilgi birinchi nashri
Asl nomi The Hobbit, or There and Back Again
Muallif(lar) J. R. R. Tolkien
Tarjimon(lar) Shokir Dolimov[1]
Mamlakat Buyuk Britaniya bayrogʻi Buyuk Britaniya
Til inglizcha
Janr(lar)i bolalar adabiyoti, fantastik roman
Nashriyot
Oʻzbek tilida nashr etilgan sanasi 2019-yil
Sahifalar soni
  • 310 (Birlashgan Qirollik)
  • 302 (Oʻzbekiston)
ISBN ISBN 978-9943-5523-9-5
Keyingisi Uzuklar hukmdori

J. R. R. Tolkien „Hobbit“ asarini yozishda Skandinaviya mifologiyasi va qadimgi ingliz sheʼri „Beowulf“ motivlariga murojaat qilgan. Bir qator tadqiqotchilarning fikriga koʻra, hikoyada yozuvchining Birinchi jahon urushidagi ishtiroki tajribasi aks etgan. Asarning oʻziga xos xususiyati arxaik va zamonaviy xulq-atvor standartlarining qarama-qarshiligi — xususan, personajlar nutqi stilistikasi orqali. Asosiy qahramon Bilbo Baggins zamonaviy odamning koʻplab xususiyatlariga ega va natijada qadimgi dunyo vakillari fonida aniq anaxronizmga oʻxshaydi. Shunga koʻra, asarda zamonaviy madaniyat kishisi va uning atrofidagi qadimiy qahramonlar oʻrtasidagi munosabatlar toʻgʻrisida savol tugʻiladi. Butun hikoya davomida qahramonning rivojlanishi sodir boʻladi — sarguzashtlarda ishtirok etish Bilbo uchun oʻz-oʻzini bilish yoʻliga aylanadi. Hikoya sujetining soʻnggi bosqichida paydo boʻladigan xazinalarni egallash uchun ziddiyatda ochkoʻzlik va uni yengish muammosi koʻtarilgan.

Hobbit: yoxud borib qaytish— Tolkienning Oʻrta Yer dunyosi haqida nashr etilgan birinchi asari. Kitob tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va oʻquvchilar tomonidan katta talabga ega boʻlib, nashriyot muallifidan davomini soʻrashga undadi. 1937-yilda Tolkien sevimli mashgʻulotlar haqida yangi hikoya yozishni boshladi. Ishning natijasi Uzuklar hukmdori romani boʻldi.  Hobbitdan farqli oʻlaroq, bu asar kattalarga moʻlajllandi. Ikki kitobning syujetlarida izchillikni taʼminlash uchun Tolkien „Hobbit“ ning asl matniga oʻzgartirishlar kiritdi. Jumladan Bilboning Gollum bilan uchrashuvi tavsifiga keskin oʻzgartirish kiritilgan.

1937-yil 21-sentabrda birinchi marta Britaniyaning George Allen & Unwin nashriyoti tomonidan 310 betli qattiq muqovada nashr etildi.

Hobbit:yoxud borib qaytish romani birinchi marta 2019-yilda harbiy tarjimon Shokir Dolimovning mustaqil tarjimasi asosida 302 betli qattiq muqovada 3000 nusxada nashr etilgan.[3]

Sujet tahrir

Thorin Emanqalqon boshchiligidagi oʻn uchta gnomlar olisdagi vatanlari Eriborni qaytarib olish uchun sayohatiga chiqishadi. Eribor yakka togʻ ichida oʻyib ishlangan, oltin va xaznilarga toʻla ulkan yer osti shahri boʻlib uni dahshatli shimol ajdari Smaug egallab olgan. Hobbit Bilbo Baggins va sehrgar Gandalf bu mushkul ishda gnomlarga yordam berishadi.

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 https://kitobxon.com/oz/kitob/hobbit-yoxud-borib-qaytish
  2. arxiv nusxasi, 2019-11-06da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2020-12-05
  3. https://kitobxon.com/oz/yozuvchi/shokir-zokirovich-dolimov

Havolalar tahrir