Hoshap qal'asi

Hoshap qal'asi Vanning Gurpinar tumanida, Van-Hakkari avtomagistralidagi Hoshap (Go'zalsuv) shahrida joylashgan.Hoshap Vandan 60 km va Gurpinar shahar markazidan 40 km uzoqlikda joylashgan.

Tarixi

Xoshap Suyuning shimoli-gʻarbidagi tik va tik qoya massasi ustiga qurilgan qalʼa ichki qalʼa va uning shimolidagi tashqi qalʼadan iborat. O'tmishi jihatidan Urartu davlatiga borib taqaladigan qal'a, Usmonlilar davlatiga bo'ysungan Mahmudiy beklar tomonidan qurilgan va shunday bugungi kungacha saqlanib qolgan. Qal'aning ichki darvozasidagi yozuvga ko'ra, u Hijriy 1052-(1643) yilda Mahmudi Sulaymon Bey tomonidan qurilgan.Tashqi qal'a devorlari yerning tuzilishiga ko'ra shakllangan bo'lib, ular sharqdan, shimoldan va g'arbdan aylanib yuruvchi istehkomlar bilan o'ralgan. Sharqiy devorlar qisman, g'arbiy devorlar esa asosan vayron bo'lgan.Devorlarning bir qismi saqlanib qolgan, sharqiy va gʻarbiy darvozalar butunlay vayron boʻlgan. Tashqi qal’aning shimoli-sharqida qorovul minorasi joylashgan.Bugungi kunda ichkarisida masjid va qishloq uylari qoldiqlari mavjud. Ichki qal'a janubdan tik va shimoldan qiyalik ustida qurilgan.Qal'a shimoldan, sharqdan va g'arbdan asosiy devorlar, qal'alar va minoralar bilan mustahkamlangan, shimoli-sharqda esa ikkinchi istehkom qurilgan.Qal'aga shimol tarafdagi, o'rtaga yaqin, kirish qal'asida ochilgan eshikdan kiriladi. Qal'aning g‘arbiy jabhasidagi toj eshik shaklida joylashtirilgan yozuv, ko‘r deraza va sher relyeflari ma’lum bir dinamiklikni ta’minlaydi. Bundan tashqari, asl temir eshik qanotlari hali ham ishlaydi.Ichkarida Mahmudiy saroyi deb ataladigan murakkab inshootlar bor.Bular qal'aning janubiy tomonida joylashgan.Yuqori va sharqiy qismida tomosha ko'shki, uning g'arbida haram, eng g'arbiy qismida esa zal joylashgan.Masjid, zindon, o'choq va sardoba ichki qal'aning boshqa joylarida joylashgan.XIX. Asr o'rtalarida tashlab ketilgan qal'a, ichidagi tuzilmalari bilan bugungi kungacha saqlanib qolgan. Shu sababli, u mintaqaning diqqatga sazovor ramziy tuzilmalaridan biridir.