Imperator garaji — Pushkindagi tarixiy binolar majmuasi. 1906-1915-yillarda qurilgan. Madaniy meros obyekti[1][2]. Akademichesky prospektida joylashgan, № 2-6 uylar.

20-asrning boshlarida knyaz V.N.Orlov Nikolay II uchun mashina sotib olish bilan shugʻullangan va u sotib olgan birinchi imperator avtomobillari 1906-yil boshida Tsarskoye Seloda paydo boʻlgan. Shu bilan birga, Aleksandr saroyi yonidagi yopiq maydonda garajning birinchi binosi (hozirgi 4-uy) qurilishi boshlandi. Loyiha muallifi Tsarskoye Selo saroyi maʼmuriyati meʼmori S. A. Danini.

 
Imperator garaji hududida changʻi tırtıllı avtomobil

Birinchi qavatda qutilar, ustaxonalar va vagon uyi mavjud. Xodimlar ikkinchi, yogʻoch qavatda yashashgan. Kompleksdagi ikkinchi bino (hozirgi uy № 2) 1908-yilda meʼmor V. A. Lipskiy tomonidan texnik xizmat boshligʻi va shaxsiy imperator haydovchisining garaj qarorgohini joylashtirish uchun qurilgan. Bu vaqtga kelib, imperator parkining hajmi deyarli 50 ta mashinaga yetdi. 1913-yilda meʼmor A. K. Minyaev tomonidan loyihalashtirilgan 40 ta mashina sigʻadigan „Oq garaj“ (6-uy) deb nomlangan yangi katta bino qurildi[3][4].

Oktabr inqilobidan soʻng, garaj binolari oʻz maqsadlari uchun avtomobil barqaror bazasi, keyin dvigatellarni taʼmirlash zavodi sifatida foydalanishda davom etdi. Ulugʻ Vatan urushidan keyin binolar Leningrad qishloq xoʻjaligi institutiga oʻtkazildi, ulardan foydalanishda (hozirgi SPbGAU) bugungi kungacha saqlanib qolgan. Garaj majmuasida avtomobil va traktorlar kafedrasi (hozirgi qishloq xoʻjaligi texnikasi kafedrasi), shuningdek, harbiy boʻlim va mehnatni muhofaza qilish boʻlimi[3][4] joylashgan edi.

Arxitektura

tahrir
 
Saroy garajidagi mashinalar. 1910-1916-yillar.
 
2-uyning jabhasida birinchi avtopoyganing barelyefi tasviri

Birinchi bino (4-uy) yuqori qavatda yarim yogʻochdan yasalgan yogʻochga taqlid qilingan ingliz yozgi uyiga oʻxshaydi. Ikkinchi bino (2-uy) Art Nouveau uslubida qurilgan. Markaziy jabhada, kirish tepasida, Tsarskoye Seloda boʻlib oʻtgan birinchi avtopoygalar tasvirlangan barelyef mavjud. Uchinchi bino (6-uy raqami) tashqi tomondan neoklassik uslubda bezatilgan va Livadiyadagi garajni eslatuvchi yagona arena zali edi. Binoning soʻnggi jabhalarida tepasida qirrali uchli ravoqli teshik bor[3][4].

Manbalar

tahrir
  1. „Императорский гараж“. КГИОП Санкт-Петербурга. 2018-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 13-iyul.
  2. Prikaz predsedatelya KGIOP № 15 ot 20.02.2001
  3. 3,0 3,1 3,2 „Академический пр., 2, 4, 6. Императорский гараж“. Энциклопедия Царского Села. 2018-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 13-iyul.
  4. 4,0 4,1 4,2 „Императорский гараж - ЛСХИ. Кафедра сельхозмашин“. citywalls.ru. Qaraldi: 2018-yil 13-iyul.

Adabiyotlar

tahrir
  • Семенова Г. В.. Царское Село: знакомое и незнакомое. М.: Центрполиграф, 2009 — 48-bet. ISBN 978-5-9524-4249-8. 

Havolalar

tahrir