Indre (fransuzcha talaffuzi: [ɛ̃dʁ] ( tinglang); Occitan) markaziy Fransiyadagi dengizga chiqmaydigan departament boʻlib, Indre daryosi nomi bilan atalgan. Hudud aholisi Indriens (erkak) va Indriennes (ayol) deb ataladi. Indre Markaziy Val-de-Luaraning hozirgi maʼmuriy hududining bir qismi boʻlib, gʻarbda Indre-et-Luara, shimolda Luara-et-Cher, sharqda Cher, Kruz va Yuqori Vena departamentlari bilan chegaradosh. Markazi (poytaxti) — Châteauroux. Shuningdek, Le Blanc, La Chatre va Issudunda kabi uch katta shaharlari mavjud. 2019-yilda uning aholisi 219 316 kishi edi[1].

Indre

Indre
Departament
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
46°46′0″N 1°36′0″E / 46.76667°N 1.60000°E / 46.76667; 1.60000 G OKoordinatalari: 46°46′0″N 1°36′0″E / 46.76667°N 1.60000°E / 46.76667; 1.60000 G O
Mamlakat Fransiya
Aholisi
219,316
Milliy tarkib fransuzlar
Vaqt mintaqasi UTC+1
Telefon kodi 36
Indre xaritada

Tarixi tahrir

Indre 1790-yil 4-martda Fransiya inqilobi davrida Milliy Taʼsis Assambleyasining buyrugʻi bilan yaratilgan 83 ta boʻlimdan biridir[2]. Yangi boʻlimlar bir xilda boshqarilishi va hajmi va aholisi boʻyicha bir-biriga teng boʻlishi kerak edi. Boʻlim sobiq Berry Orleanais, La Marche va Touraine provinsiyalarining hududlaridan tashkil topgan[2][3].

Rim istilosidan oldin, keltlarning Bituriges qabilasi Indre, Cher va Limousining bir qismini oʻz ichiga olgan hududni egallagan. Ularning poytaxti Avarikum (Bourges) edi va yana bir muhim aholi punkti Argenton-sur-Kreuzda edi. Miloddan avvalgi 58-yillarda Julius Caesar tomonidan bosib olingandan soʻng, bu hudud Rim Galliya tarkibiga kirdi. Gʻarbda Rim imperiyasi qulagandan soʻng, Galliyada yashovchi frank qabilalari merovinglar qoʻl ostida birlashdilar va miloddan avvalgi VI asrda mamlakatning katta qismini bosib olishga muvaffaq boʻldilar. Shu vaqtdan boshlab franklar Galliyaning katta qismini nazorat qildilar va Karoling imperiyasi ularning hukmronligining oxirgi bosqichi edi. Karolinglar sulolasi Buyuk Karlning toj kiyishi bilan oʻzining eng yuqori choʻqqisiga chiqdi va 814-yilda vafotidan keyin u parchalana boshladi. Karolingiya hududlari 843-yilda Verden shartnomasida uch qismga boʻlingan va hozirgi Indre departamenti boʻlgan hudud Gʻarbiy Fransiya tarkibiga kirdi. 869-yilda Oʻrta Fransiya qiroli qonuniy merosxoʻr qoldirmay vafot etdi va oxir-oqibat bu qirollikning bir qismi Oʻrta asr Fransiya Qirolligini samarali shakllantirish uchun Gʻarbiy Fransiyaga qoʻshildi[4].

X asr oxirida Châteaurouxda qasr qurilgan. XI asrda Châteauroux lordlari mintaqada kuchli edi. Ularning knyazligi hozirgi Indre departamentining uchdan ikki qismini qamrab olgan va ular oʻzlarining tangalariga ega edilar[5].

Geografiyasi tahrir

Indre Fransiyaning markaziy qismidagi departamentdir va Centre-Val de Luire mintaqasi tarkibiga kiradi. Departamentning poytaxti va eng katta shahri — Chateauroux. Indre shimolida Loa-et-Cher, sharqda Cher, janubda Creuse va Haute-Venna, janubi-gʻarbda Vena, shimoli-gʻarbda Indre-et-Luara joylashgan. Departamentning aksariyat qismi tekisliklardir[6].

Departamentning maydoni 5,880 km2 (2,270 mi²)[7].

Indre toʻrtta tabiiy mintaqaga boʻlingan

Iqtisodiyoti asosan qishloq xoʻjaligig asoslangan

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
1791229,768—    
1801205,628−10.5%
1806204,721−0.4%
1821230,273+12.5%
1831245,289+6.5%
1841253,076+3.2%
1851271,938+7.5%
1861270,054−0.7%
1872277,693+2.8%
1881287,705+3.6%
1891292,868+1.8%
1901288,788−1.4%
1911287,673−0.4%
1921260,535−9.4%
1931247,912−4.8%
1936245,622−0.9%
1946252,075+2.6%
1954247,436−1.8%
1962251,432+1.6%
1968247,178−1.7%
1975248,523+0.5%
1982243,191−2.1%
1990237,51−2.3%
1999231,139−2.7%
2006232,959+0.8%
2011230,175−1.2%
2016223,505−2.9%

Asosiy shaharlari tahrir

Eng koʻp aholi yashaydigan kommuna — Châteauroux. 2019-yil holatiga koʻra, 5000 dan ortiq aholisi boʻlgan 5 ta kommuna mavjud[1].

Kommuna Aholi (2019)
Chateauroux 43,122
Issudun 11 477
Déols 7609
Le Blan 6250
Le Puinchonnet 5820

Siyosati tahrir

Departament kengashining prezidenti Demokratlar va Mustaqillar Ittifoqidan Marc Fleuret hisoblanadi.

Partiya oʻrin
Turli xil huquqlar 9
Xalq harakati uchun ittifoq 8
Sotsialistik partiya 7
Yangi markaz 2

Galereya tahrir

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 Populations légales 2019: 36 Indre, INSEE
  2. 2,0 2,1 Schama, Simon. Citizens: A Chronicle of the French Revolution. New York: Knopf, 1989. 
  3.   Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Indre" Encyclopædia Britannica 14 (11chi nashri) Cambridge University Press p. 501 
  4. Nelson, Janet L.. The Frankish World, 750–900. A&C Black, 1996 — 133–144 bet. ISBN 978-1-85285-105-7. 
  5. Archives départementales de l’Indre, Berry médiéval : à la découverte de l’Indre au Moyen Âge, catalogue d’exposition, Châteauroux, Archives départementales de l’Indre, 2009.
  6. Philips' Modern School Atlas. George Philip and Son, Ltd., 1973 — 42–43 bet. ISBN 0-540-05278-7. 
  7. The Encyclopædia Britannica, or, Dictionary of arts, sciences, and general literature. Adam & Charles Black, 1856 — 376–377 bet.