Irasema Alcántara-Ayala (1970-yil, Meksika shahri) – Meksikaning Milliy Avtonom Universitetida tabiiy xavflar va risklar boʻyicha professor. U tabiiy fanlar va ijtimoiy fanlarni birlashtirib, yer silkinishlari, tabiiy xavflar va zaifliklarni oʻrganadi. 2016-yilda Yevropa Geofiziklar Ittifoqi tomonidan Sergey Solovyev medali bilan taqdirlangan va Xalqaro Fanlar Kengashining aʼzosi hisoblanadi[1].

Irasema Alcántara-Ayala
Tavalludi 10-dekabr 1970-yil (1970-00-00) (54 yosh)
Meksika shahri, Meksika
Fuqaroligi Meksika
Taʼlimi Milliy Avtonom Universiteti (Bakalavr), Kingʻs College London (PhD)
Kasbi Professor, tabiiy xavflar va risklar boʻyicha mutaxassis
Faoliyat yillari 1998-yildan hozirgi kungacha
Mashhur ishlari Geomorphological Hazards and Disaster Prevention
Unvoni Professor
Mukofotlari 2016 yil Sergey Solovyev medali
Veb-sayti unam.mx

Erta hayoti va taʼlimi

tahrir

Alcántara-Ayala Meksika shahrida tugʻilgan[2]. U Milliy Avtonom Universitetida geografiya boʻyicha tahsil olib, 1993-yilda bakalavr diplomini olgan. Oʻqish davrida Gabino Barreda medali bilan taqdirlangan. Keyinchalik, Londondagi Kingʻs College da geomorfologiya boʻyicha doktorlik darajasini olgan (1997)[3].

Tadqiqotlar va kariyera

tahrir

1998-yilda Alcántara-Ayala Massachusetts Texnologiya Institutida postdoktorantura tadqiqotchisi sifatida ishladi[4]. 2000-yilda Milliy Avtonom Universitetida assistent professor boʻldi va 2008-yilda institutning eng yosh ayol direktori boʻldi. Uning tadqiqotlari Latif Amerika va Karib dengizi hududlariga qaratilgan. U Meksikaning Milliy Ofatlarni Oldini Olish Markazi va Tabiiy Xavflar Markazi bilan hamkorlik qiladi[5]. Alcántara-Ayala Latif Amerikadagi Ofatlar Oldini Olish Ijtimoiy Tadqiqotlar Tarmogʻining aʼzosi hisoblanadi. U yomgʻir bilan bogʻliq yer silkinishlari xavfini baholash uchun havo suratlari, maydon kuzatuvlari va qiyalik barqarorligi tahlilidan foydalanadi[6]. Shuningdek, ijtimoiy zaiflikni oʻrganadi. Geomorfologlarning rivojlanayotgan mamlakatlarda xavf baholash va ofatlarni boshqarishda ishtirok etish zarurligini taʼkidlaydi[7]. U ofatlarni yaratish sabablari boʻyicha Forensik Tadqiqotlar Loyihasi bilan hamkorlik qiladi. Meksikada Milliy Fuqarolik Himoya Tizimini Integratsiyalashgan Ofat Riskini Boshqarish siyosatiga aylantirish taklifini ilgari surgan[8].

Akademik xizmat

tahrir

Alcántara-Ayala Xalqaro Geomorfologlar Assotsiatsiyasiyasining sobiq vitse-prezidenti[9]. U avval Xalqaro Geografik Ittifoq va Integratsiyalashgan Ofat Riski Tadqiqotlari Dasturining vitse-prezidenti boʻlgan. U Togʻlarni Tadqiq qilish Tashabboti (MRI) rahbariyat kengashida ishlaydi[10]. U Rivojlanayotgan Dunyo uchun Ayollar Fanlari Tashkiloti va Meksika Fanlar Akademiyasining aʼzosi. 2010-yilda „Geomorfologik Xavflar va Ofatlarni Oldini Olish“ nomli birinchi kitobi Cambridge University Press tomonidan nashr etilgan[11]. U Jahon Fanlar Akademiyasining Yosh Aʼzosi hisoblanadi[12].

Manbalar

tahrir
  1. „Sergey Soloviev Medal“. EGU (2024-yil 9-avgust).[sayt ishlamaydi]
  2. „Milliy Avtonom Universiteti“. UNAM (2024-yil 9-avgust).
  3. „King's College London“. KCL (2024-yil 9-avgust).
  4. „Massachusetts Institute of Technology“. MIT (2024-yil 9-avgust).
  5. „Milliy Ofatlarni Oldini Olish Markazi“. CENAPRED (2024-yil 9-avgust).
  6. „Oxford University Geographical Studies“. University of Oxford (2024-yil 9-avgust).[sayt ishlamaydi]
  7. „Disaster Studies“. Disaster Studies (2024-yil 9-avgust).[sayt ishlamaydi]
  8. „Meksika Hukumatining Rasmi Sayti“. Meksika Hukumat Sayti (2024-yil 9-avgust). 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 10-avgust.
  9. „International Association of Geomorphologists“. IGC (2024-yil 9-avgust).
  10. „Mountain Research Initiative“. MRI (2024-yil 9-avgust).
  11. „Cambridge University Press“. Cambridge (2024-yil 9-avgust).
  12. „The World Academy of Sciences“. TWAS (2024-yil 9-avgust).