Isère (fransuzcha: [izɛʁ] ( tinglang);) Fransiyaning janubi-sharqidagi Auvergne-Rhône-Alpes mintaqasidagi dengizga chiqmaydigan departamentdir . Isere daryosi nomi bilan atalgan, 2019-yilda uning aholisi 1,271,166 kishi edi[1]. Uning prefekturasi — Grenobl. Shimoli-gʻarbda Ron, shimolda Ayn, sharqda Savoya, janubda Hautes-Alp, janubi-gʻarbda Drome va Ardeche, gʻarbda Luara bilan chegaradosh.

Isère

Aisne
Shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
45°20′0″N 05°30′0″E / 45.33333°N 5.50000°E / 45.33333; 5.50000 G OKoordinatalari: 45°20′0″N 05°30′0″E / 45.33333°N 5.50000°E / 45.33333; 5.50000 G O
Mamlakat Fransiya
Markazi balandligi 4088 m
Aholisi
1,271,166
Milliy tarkib fransuzlar
Vaqt mintaqasi UTC+1
Telefon kodi 38
Isère xaritada

Tarixi tahrir

Isère 1790-yil 4-martda fransuz inqilobi davrida yaratilgan 83 ta boʻlimdan biridir. U sobiq Daupin provinsiyasining asosiy qismidan tashkil topgan[2]. Uning maydoni ikki marta qisqartirildi, 1852-yilda va 1967-yilda. Ikkala holatda ham hudud qisqartirilgan.

 
1788-yilda Grenobldagi plitkalar kunidan soʻng Vizilya assambleyasining qarorgohi boʻlgan Château de Vizille.

1852-yilda Lion chekkasida shaharlarning tez rivojlanishi sababli Bron, Vaulx-en-Velin, Venissieux va Villeurbanne (shu paytgacha Isere) kommunalari Ronga koʻchirildi[3]. 1967-yilda mahalliy hukumat chegaralarining qayta chizilishi Lion shahar hamjamiyati (Katta Lion yoki Grand Lion nomi bilan tanilgan) yaratilishiga olib keldi. Oʻsha paytda bunday xarakterdagi jamoalararo guruhlarga idoraviy chegaralarni kesib oʻtishga ruxsat berilmagan va shunga mos ravishda yana 23 ta Izer kommunalari (Ayndagi oltita kommunalar bilan birga) Ronaga koʻchirilgan. Quyidagi kommunalar koʻchirilgan: Chaponnay, Chassieu, Communay, Corbas, Decines-Charpieu, Feyzin, Genas, Jonage, Jons, Marennes, Meyzieu, Mions, Pusignan, Saint-Bonnet-de-Mure, Saint-Laurent, Saint-Laurent . -Pyer-de-Chandie, Sent-Priest, Sent-Simforien-d’Ozon, Serezin-dyu-Ron, Simandres, Solaize, Ternay va Tusye .

Yaqinda, 1971-yil 1-aprelda Colombier-Sonyo Ronga ko‘chirildi. Oʻsha paytda kommunaning uchta kichik qishlogʻida Dauphinois toujours bannerlari paydo boʻldi.

Geografiyasi tahrir

Isere Fransiya Alp togʻlarining bir qismini oʻz ichiga oladi. Departamentdagi eng baland nuqta — 4088 metr (13412) balandlikdagi Pic Lory choʻqqisi. La Meyje choʻqqisi 3988 metr (13083 ft). Vercors platosi estetik jihatdan hududning gʻarbiy qismida joylashgan.

Asosiy shaharlari tahrir

Eng koʻp aholi yashaydigan kommuna — Grenobl. 2019-yil holatiga koʻra, 20 000 dan ortiq aholiga ega 7 ta kommuna mavjud[1].

Kommuna Aholi (2019)
Grenobl 158,198
Sent-Martin-d’Heres 37 935
Echirolles 36 932
Vena 29 993
Burgoin-Jallieu 28 834
Fonteyn 23,211
Voiron 20 372

Demografiyasi tahrir

Departament aholisi Isérois (erkak) va Iséroises (ayol) deb ataladi.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
1801435,888—    
1806471,66+8.2%
1831550,258+16.7%
1841588,66+7.0%
1851603,497+2.5%
1861577,748−4.3%
1872575,784−0.3%
1881580,271+0.8%
1891572,145−1.4%
1901568,693−0.6%
1911555,911−2.2%
1921525,522−5.5%
1931584,017+11.1%
1936572,742−1.9%
1946574,019+0.2%
1954626,116+9.1%
1962729,789+16.6%
1968768,49+5.3%
1975860,339+12.0%
1982936,771+8.9%
19901,016,228—    
19991,094,006—    
20061,169,491—    
20111,215,212—    
20161,252,912—    

Galereya tahrir

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 Populations légales 2019: 38 Isère, INSEE
  2. Frederick Converse Beach. The Americana: a universal reference library, comprising the arts and sciences, literature, history, biography, geography, commerce, etc., of the world. Scientific American compiling department, 1912 — 741 bet. 
  3. Revue du Lyonnais (fr). L. Boitel, 1865 — 197 bet.