Ispaniyada korrupsiya

Ispaniyadagi korrupsiya iborasi Ispaniyada korrupsiyaning oldini olish va yuzaga kelishini tasvirlaydi. XXI asrning boshlarida Frankodan keyingi yosh va mustaqil sud tizimida koʻplab siyosiy korrupsiya jarayonlari mavjud, garchi uning yuqori martabali sudyalari parlament qoʻmitalariga tayinlangan boʻlsalar ham bu holat davom etmoqda^[1] .

Transparency International 2001-va 2012-yillar oraligʻida Ispaniya reytinglarini belgiladi. Oʻsha davrda Ispaniya uchun oʻrtacha koʻrsatkich 66,67 ball boʻlib, 2001-yilda maksimal 70 ball va 2009-yilda minimal 61 ball boʻlgan^[2]. 2011-yilda u dunyodagi eng kam korrupsiyalashgan 30-mamlakat sifatida baholandi^[3]. Transparency International tashkilotining 2021-yilgi korrupsiyani idrok etish indeksida Ispaniya 0 („juda korrupsiyalashgan“) dan 100 („juda toza“) gacha boʻlgan shkala boʻyicha 61 ball toʻpladi. Ballar boʻyicha tartiblanganda, Ispaniya indeksdagi 180 mamlakat orasida 34-oʻrinni egalladi. Indeksda 1-oʻrinni egallagan davlat eng halol davlat sektoriga ega deb hisoblanadi^[4]^[5]. Politico maʼlumotlariga koʻra, 2015-yil iyulidan 2016-yil sentabrigacha boʻlgan davrda 1378 nafar mansabdor shaxs korrupsiya uchun javobgarlikka tortilgan^[6].

Ispaniyada siyosiy korrupsiya tashvishli holat hisoblanadi. Siyosiy korrupsiya — bu bir yoki bir nechta jismoniy shaxslarning oʻzlari yoki uchinchi shaxslar manfaati uchun davlat resurslarini boshqaradigan, foyda keltirish kerak o‘rniga barcha fuqarolarga zarar yetkazadigan harakati yoki harakatsizligidir. Transparency International Global korrupsiya barometri (2013) shuni koʻrsatadiki, o‘tkazilgan so‘rovnomalar siyosiy partiyalar, parlament va sud tizimini eng korrupsiyalashgan institutlar deb belgilandi^[7]. Aslida, Ispaniya aholisi korrupsiyani ikkinchi eng katta muammo deb biladi, birinchi o‘rinda ishsizlik turadi^[6].

Biroq, GCRning 2015-yilgi hisobotiga koʻra, Ispaniyada kichik korrupsiya kamdan-kam uchraydi. Ispaniyada biznes munosabatlarida poraxoʻrlik keng tarqalmagan, ammo kompaniyalar korrupsiyani biznesga toʻsiq sifatida koʻrsatmoqda. korrupsiyaga qarshi kurash portalida taklif qilinganidek, hukumatning barcha darajalarida korrupsiyaga qarshi strategiyalar sezilarli darajada kuchaytirilishi kerak. Bunga misol qilib, tergov va prokuratura harakatlarini kuchaytirish hamda amaldagi qonunlar ijrosini taʼminlash bo‘lishi mumkin. Soliq maʼmuriyatidagi korrupsiya biznesga toʻsqinlik qilmaydi. Korporativ daromad, sarmoya foydasi va atrof-muhit soliqlari stavkalarini pasaytirish orqali soliqlarni toʻlash arzonlashgan va soliqlarni toʻlash uchun talab qilinadigan vaqt Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti mamlakatlari oʻrtachasidan pastroq. Ispaniya soliq qoidalari xorijiy kompaniyalar uchun biroz qiyinchilik tugʻdiradi^[8].

Ispaniya politsiya kuchlari orasida korrupsiya keng tarqalmagan va politsiya korrupsiyasi bilan bogʻliq faqat kichik alohida holatlar mavjud. Politsiya xizmatlari kompaniyalarni jinoyatchilikdan himoya qilishda ishonchli hisoblanadi. Shuningdek, politsiya xizmatlaridagi suiisteʼmollik va korrupsiyani tekshirish va jazolash uchun zarur mexanizmlar mavjud. Politsiya korrupsiyasi haqida alohida tekshiruvlar mavjud, ammo ular odatda rasmiylar tomonidan samarali hal qilinadi^[9].

Pokemon operatsiyasi

2012-yilda koʻplab ispan siyosatchilari ustidan tergov boshlandi. Operatsiya nomi yapon franshizasi Pokémon shiori „Hammasini ushlash kerak“ degan nom ostida bo‘lib o‘tdi. Bunday nomning tarqalishi tergovda gumonlanuvchilarning ko‘pligi bilan bog‘liq.

Manbalar

↑ Dr. George Venturini, Adjunct Professor at the Institute for Social Research at Swinburne University, Melbourne. „Corruption In Spain And The Judicial 'Framing' Of Judge Baltasar Garzón Real“. Counter Currents Organization, India (2012-yil 25-mart). Qaraldi: 2013-yil 5-avgust.
↑ „Spain Corruption perceptions - Transparency International - data, chart - TheGlobalEconomy.com“. TheGlobalEconomy.com. Qaraldi: 2018-yil 11-aprel.
↑ Corruption in Spain — still a problem (Wayback Machine saytida 2019-06-01 sanasida arxivlangan).
↑ „The ABCs of the CPI: How the Corruption Perceptions Index is calculated“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 18-iyul.
↑ „Corruption Perceptions Index 2021: Spain“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 18-iyul.
↑ ^6,0 ^6,1 „‘Country of thieves’ wrestles with corruption“. POLITICO (2018-yil 7-mart). Qaraldi: 2018-yil 7-mart.
↑ „Global Corruption Barometer 2013“. Transparency International. 2020-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-dekabr.
↑ „Snapshot of the Spain Country Profile“. Business Anti-Corruption Portal. 2013-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-dekabr.
↑ „Spain Corruption Report“. 2018-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-dekabr.

Havolalar

Korrupsiyaga qarshi kurash portalidan Ispaniya korrupsiya profili

[1] Dr. George Venturini, Adjunct Professor at the Institute for Social Research at Swinburne University, Melbourne. „Corruption In Spain And The Judicial 'Framing' Of Judge Baltasar Garzón Real“. Counter Currents Organization, India (2012-yil 25-mart). Qaraldi: 2013-yil 5-avgust.

[2] „Spain Corruption perceptions - Transparency International - data, chart - TheGlobalEconomy.com“. TheGlobalEconomy.com. Qaraldi: 2018-yil 11-aprel.

[3] Corruption in Spain — still a problem (Wayback Machine saytida 2019-06-01 sanasida arxivlangan).

[4] „The ABCs of the CPI: How the Corruption Perceptions Index is calculated“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 18-iyul.

[5] „Corruption Perceptions Index 2021: Spain“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 18-iyul.

[:0-6] 6,0 ^6,1 „‘Country of thieves’ wrestles with corruption“. POLITICO (2018-yil 7-mart). Qaraldi: 2018-yil 7-mart.

[7] „Global Corruption Barometer 2013“. Transparency International. 2020-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-dekabr.

[8] „Snapshot of the Spain Country Profile“. Business Anti-Corruption Portal. 2013-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-dekabr.

[9] „Spain Corruption Report“. 2018-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-dekabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]