Italiya bayrogʻi

Italiya bayrog'i - ( italyancha: Bandiera d’Italia, rasman: Bandiera della Repubblica Italiana, il tricolore italiano ) - Italiya Respublikasining eng muhim davlat ramzlaridan biridir . Italiya milliy bayrog'i yashil, oq va qizil rangli uchta vertikal chiziqdan iborat. Bugungi kunda aniq belgilangan soyalar bilan ishlatiladigan shaklda u XVIII asrdan beri mavjud. 2006 - yil iyuldan beri foydalanib kelinmoqda.

Bayroqning tarixi 1790-yillarga borib taqaladi. 1797-yil 1-yanvarda Italiyadagi Napoleon Qirolligining (1805-1814) salafi Sipadan Respublikasining Reggio-Emiliya shahrida oʻsha paytda gorizontal chiziqlari boʻlmagan bayroqni rasman qabul qildi.

Ko'rinishi va ma'nosi

Italiya milliy bayrog'i, Vittoriano, Rim

Bayroqning ko'rinishi 1-sonli Italiya Konstitutsiyasining 12-moddasi bilan tartibga solinadi. Bu modda 1948- yil yanvari tasdiqlangan.

Bayroqning tomonlar nisbati 2:3 ni tashkil etadi.

1946-yil iyungacha markaziy oq rangi ichida Savoy Qirollik uyining gerbi tasvirlangan bayroq ishlatilgan.Mamlakat respublika e'lon qilinganidan keyin davlat gerbi paydo bo'ldi. 1946-yil iyunda bayroqdagi surat rasman o'chirildi va bu yangi versiya 1948 yil 1-yanvarda konstitutsiyaviy maqomga ko'tarildi. 2003-yilda ranglar birinchi marta Berluskoni hukumati tomonidan aniq belgilandi. O'sha paytgacha eng ko'p qo'llanilgan kuchli ranglar o'rniga, endi bayroqning yashil rangi ko'proq to'q yashil edi , oq rang endi bir oz fil suyagi va qizil biroz oqargan . Ushbu ta'rif o'ng qanot hukumati va chap qanot muxolifat o'rtasida bayroq tortishuviga olib keldi, bu o'zgarish "rangli davlat to'ntarishi" deb ataldi. Keyinchalik Berluskoni ishlatilgan rang ohanglari "texnik xato" ekanligini tushuntirdi.

2006-yil 28-iyul kuni Romano Prodining chap qanot hukumati ostida ranglar quyidagi rang kodlari bo'yicha qayta belgilandi va yashil, oq va qizil rang sifatida qayta belgilandi:

	Yashil	Oq	Qizil
Pantone	17-6153 TCX (Fern Green)	11-0601 TCX (Yorqin oq)	18-1662 TCX (Flame Scarlet)
CMYK	C:100 M:000 Y:100 K:000	C:000 M:000 Y:000 K:005	C:000 M:100 Y:100 K:000
RGB	R: 000 G: 140 B: 069	R: 244 G: 245 B: 240	R: 205 G: 033 B: 042
HEX	#008C45	#F4F5F0	# CD212A

Bayroq Napoleon Italiyasida paydo bo'lganligi sababli, u asosan Fransiya inqilob modeliga asoslangan. Italiya trikolorida ko‘k chiziq o‘rniga yashil rang borligi, ehtimol, o‘sha paytdagi Milan shahar militsiyasining yashil liboslari va Milan shahrining qizil va oq ranglari bilan bog‘liqdir. Vaqt o'tishi bilan ranglarning ma'nosi haqida juda hayoliy talqinlar paydo bo'ldi: hatto Napoleon davrida ham yashil rang tenglik va erkinlikni ta'minlangan. Boshqa belgilarga ko'ra, yashil umidni, oq imonni va qizil sevgini anglatadi. Shu nuqtai nazardan, italyan adabiyotining eng mashhur asari Dantening "Ilohiy komediya" si ham, boshqa narsalar qatorida, Beatrice Paradiso Terrestreda yashil, oq va qizil libosda paydo bo'lganligi tarixiy manbalarda ta'kidlangan. Bugungi kunda yashil rang tabiat va landshaft yoki tekisliklarni, oq rang Alp tog'laridagi muzliklar yoki tog'lardagi qor rangini va qizil rang Italiyaning ozodlik va birlashish uchun kurashlarida to'kilgan qonni anglatadi, degan fikr keng tarqalgan.

Italiya davlatlari

O'rta asrlardan beri Italiya ko'plab shtatlarining o'z bayroqlari mavjud bo'lib, ulardan ba'zilari bugungi kunda ham mintaqaviy bayroqlar sifatida qo'llaniladi.Masalan, oq fonda qizil Avliyo Jorj xochi tasvirlangan Genuya bayrog'i yoki Sankt-Markning qanotli sher tasvirlangan Venetsiya bayrog'i shular jumlasidandir.

Cispadan Respublikasi bayrog'i (1796-1797)

Transpadaniya Respublikasi bayrog'i (1796-1797)

Flagge der Cisalpinischen Republik (1797–1802)

Davlat bayrog'iga oid qoidalar

Davlat bayrog'ining huquqiy asoslari 5- va 22-sonli qonunlarda o'z aksini topgan. 1998-yil fevraldagi Respublika Prezidentining 7- va 121-son farmoniga asosan Italiya bayrog'i va Evropa bayrog'i konstitutsiyaviy organlar, boshqa hokimiyat vazirliklari, submilliy vakillik organlari, adliya organlari, davlat maktablari va universitetlari, diplomatik idoralar oldida , xorijdagi konsullik vakolatxonalari, shuningdek, saylov paytida saylov uchastkalari oldida ko'tariladi.

Italiya bayrog'i va Evropa bayrog'i, Rimdagi Quirinal saroyi

Sala del Trikolore, Reggio-Emiliya shahar kengashi palatasi

Maxsus bayroq kunlari:

• 7-yanvar: Festa del Tricolore;
• 11-fevral: Lateran shartnomalari;
• 25-aprel: Italiyaning ozod qilingan kuni;
• 1-may: Mehnat kuni;
• 9-may: Yevropa kuni;
• 2-iyun: Festa della Repubblica, milliy bayram;
• 28-sentyabr: Neapolning to'rt kuni;
• 4-oktyabr: Frensis kuni, Assizi Frensis, Italiya homiysi;
• 24-oktyabr: Birlashgan Millatlar Tashkiloti kuni;
• 4-noyabr: Milliy birlik va qurolli kuchlar kuni, Italiyada Birinchi jahon urushi tugagan kun.

Shuningdek qarang

• Italiya gerbi;
• Italiya mintaqalarining bayroqlari va gerblari;
• Vatikan bayrog'i;
• San-Marino bayrog'i.

Havolalar

• Presidenza della Repubblica – I Simboli della Repubblica – Il Tricolore (italienisch, englisch)
• Flags of the World – Italy (englisch)
• Italiya bayrogʻi Encyclopædia Britannicada
• Edda Dammmüller: 07.01.1797 - Geburtsstunde der italienischen Trikolore WDR ZeitZeichen vom 7. Januar 2017; mit Volker Reinhardt. (Podcast)

Manbalar

• Ugo Bellochi: Il Tricolore Duecento Anni 1797-1997. Banca Popolare dell'Emilia Romagna, o. O. 1996, ISBN 88-7792-049-1 . (italyancha)
• Karl-Xaynts Xesmer: Dunyo bayroqlari va gerblari. Joriy mamlakat ma'lumotlari bilan. Chronicle Verlag, Gütersloh/Myunxen 2008, ISBN 978-3-577-14537-4 .
• Karl-Xaynts Xesmer: Dunyo bayroqlari va gerblari. Barcha davlatlarning bayroqlari va gerblarining tarixi va ramziyligi. Bertelsmann Lexicon Verlag, Gütersloh 1992 yil.
• Tarquinio Mayorino, Juzeppe Marchetti Tricamo, Andrea Zagami: Il tricolore degli italiani. Storia avventurosa della nostra bandiera. Arnoldo Mondadori muharriri, 2002, ISBN 978-88-04-50946-2 . (italyancha)