Jamoatchilik jurnalistikasi — bu mahalliy ahamiyatga molik, professional yangiliklar boʻlib, u odatda poytaxt, shtat, milliy yoki jahon yangiliklari emas, balki shahar mahallalari, alohida shahar atrofi yoki kichik shaharchalarga qaratilgan.

Agar u kengroq mavzularni qamrab olsa, jamoat jurnalistikasi ularning mahalliy oʻquvchilarga taʼsiriga eʼtibor qaratadi. Jamoa gazetalari koʻpincha, lekin har doim ham har hafta nashr etiladi, shuningdek, kattaroq ommaviy axborot vositalari yoʻq mavzularni yoritishga moyildirlar. Mavzularning baʼzi misollari — mahalliy oʻrta maktabda faxriy yorliqdagi talabalar, maktab sportlari, vandalizm kabi jinoyatlar, rayonlashtirish masalalari va jamiyat hayotining boshqa tafsilotlari. Biroq, bunday " giperlokal " maqolalar baʼzan „tovuq kechki ovqat“ hikoyalari sifatida rad etiladi.

Chikagodagi " Lerner Newspapers " gazetasining asoschisi Leo Lerner shunday der edi: "Klark koʻchasidagi mushtlashish bizning oʻquvchilarimiz uchun Yevropadagi urushdan muhimroqdir[1]“.

Koʻp sonli jamoat gazetalari hozirda yirik ommaviy axborot vositalariga tegishli, garchi koʻplab qishloq gazetalari hali ham " ona va pop " operatsiyalari boʻlib qolmoqda.

Jamiyat jurnalistlarining aksariyati professional darajada tayyorlangan muxbirlar va muharrirlardir. Jamiyat jurnalistikasi boʻyicha baʼzi maxsus oʻquv dasturlari yaqinda tashkil etilgan bakalavriat va magistratura jurnalistika dasturlarida paydo boʻldi. Jamoatchilik jurnalistikasini koʻpincha haq toʻlamagan havaskor boʻlgan fuqaro jurnalistlari yoki fuqarolik jurnalistikasi bilan aralashtirib yubormaslik kerak, garchi koʻplab jamoat gazetalari buni amalda qoʻllaydi.

2006-yilda Ala., Enniston shahrida boʻlib oʻtgan „Jamoa jurnalistikasining rivojlanayotgan ongi“ konferensiyasida ishtirokchilar jamoat jurnalistikasini tavsiflovchi roʻyxat tuzdilar: jamoatchilik jurnalistikasi samimiy, gʻamxoʻr va shaxsiydir; u jamiyatni aks ettiradi va uning hikoyalarini aytadi; va u yetakchilik rolini oʻz ichiga oladi[2].

Agar siz ko'proq ta'rifni xohlasangiz, kimdir Lui Armstrongdan jazz ta'rifini so'ragandek bo'lishidan qo'rqaman. Buyuk Satchmo shunday javob bergani e'tirof etiladi: "Odam, agar so'rashing kerak bo'lsa, tushuntirishga harakat qilish menga foyda keltirmaydi". Jamoa jurnalistikasini koʻrganingizda bilasiz; bu Amerika jurnalistikasining yurak urishi, jurnalistika o'zining tabiiy holatida." - Jok Lauterer

Raqamlar tahrir

1995-yilda quyidagi jamoat hujjatlari bor edi:
  • 124 Muqobil
  • 192 qora
  • 160 etnik
  • 43 Gey va lezbiyen
  • 132 ispan
  • 106 yahudiy
  • 134 Harbiy
  • 155 Ota-ona tarbiyasi
  • 128 Diniy
  • 132 katta

Qoʻshma Shtatlarda gazetalarning taxminan 97 % „jamoa“ gazetalari sifatida tasniflanadi, ularning tiraji 50 000 dan past. Boshqa sohadagilar tiraji chegarasi 30 ming boʻlishi kerakligini aytadi. Biroq, Penny Abernathy oʻzining " Jamoat jurnalistikasini saqlash " kitobida 100,000 ostidagi gazetalarning koʻpchiligi oʻzlarini jamoat gazetalari deb hisoblashlari kerakligini taʼkidlaydi, chunki ularning boʻlish sababi jamiyat yoki jamoalar guruhiga xizmat qilishdir.

Tarixi tahrir

Jamiyat jurnalistikasi 1957—1971-yillarda UNC-Chapel Hillda jurnalistika professori lavozimida ishlagan paytda Montana muharriri Ken Byerli nomidan oʻz nomini oldi. Bu atama nisbatan yangi boʻlsa-da, jamiyat jurnalistikasi asoschilaridan beri mavjud. U bu atamani „Mamlakat haftaligini tahrirlash“ deb nomlangan kurs uchun yangi nom sifatida ishlatdi, chunki u 1950-yillarda ishlab chiqilgan shahar atrofidagi gazetalarga mos kelmadi. U jamoat jurnalistikasini tanladi, chunki u kunning haftalik va kichik kundaliklariga mos keladi[3].

Mezonlar tahrir

Axborot vositalarining jamiyat tuzilmasini ochib berish darajasini oʻlchash usullaridan biri quyidagi roʻyxatdir: OAV tarkibini taqdim etadi

  • Jamiyat rahbarlari, mansabdor shaxslar, ekspertlar va jamoat tashkilotlari uchun aloqa maʼlumotlariga ega jamoalar.
  • Jamiyat yetakchilari, mansabdor shaxslar, ekspertlar va jamoat tashkilotlari aʼzolari uchun foydali va tegishli boʻlgan maʼlumotlar.
  • Jamoat xizmatlari va muassasalari haqida maʼlumot.
  • Jamiyatlar xizmatlar va muassasalardan qanday foydalanishni tushunishlari uchun maʼlumot.
  • Klublar va tashkilotlar haqida maʼlumot.
  • Jamoalarga mahalliy yoki tegishli klublar va tashkilotlar bilan qanday aloqada boʻlishni tushunishga yordam beradigan maʼlumot.
  • Jamiyatlarga mahalliy yoki tegishli tadbirlar va bayramlardan foydalanishga yordam beradigan maʼlumotlar.[4]

Havolalar tahrir

Manbalar tahrir

  1. Cleburne News, "John Alred: Remember — This is your newspaper, „ July 31, 2010, accessed August 13, 2010
  2. Lowrey, Wilson, Amanda Brozana, and Jenn B. Mackay. „Toward a Measure of Community Journalism.“ Mass Communication & Society 11.3 (2008). Print.
  3. Lauterer, Jock. Community Journalism: the Personal Approach. Ames: Iowa State UP, 1995. Print.
  4. Lowrey, Wilson, Amanda Brozana, and Jenn B. Mackay. „Toward a Measure of Community Journalism.“ Mass Communication & Society 11.3 (2008)pg 297. Print.

Havolalar tahrir