Kedleston Hall — Neoklassik manor uyi va Kerzon oilasining yashaydigan joyi boʻlib, taxminan Derbi shahridan 6 km shimoli-gʻarbda. Oʻrta asrlardagi Kedleston qishlogʻi 1759-yilda Nataniel Kerzon tomonidan manorga yoʻl ochish uchun buzib tashlangan. Asl qishloqdan qolgan namuna — bu 12-asrdagi barcha azizlar cherkovi, Kedleston[1] Hall binosiga egalik qilgan, oila aʼzolarini 14 ta boʻlgan: Kedlestonlik Markes Kerzon, Erl Xou[2], Kedlestonlik Erl Kerzon[3], Viskont Kerzon[4], Viskont Skarsdeyl[3][5][6], Vikonts Xou, Kedlstonlik Kerzon[7][8], Baron Skarsdeyl[9], Kerzonlik manor,[10][11] Baron Xou, Baron Kerzon, Baronet Mosli[12] va Baronet Kedleston Xoll[13].

Kedleston Hall, janubiy tomoni

Kerzon uyi

tahrir

Hozirgi uy 1759-yilda Nathaniel Kerzon tomonidan meʼmor Robert Adamga ishlab chiqish uchun topshirilgan[14]. Bino birin ketin Kerzonlar merosi boʻldi. Dastlab Jorj Nataniel Kerzon — Kedlestonning birinchi Markess Kerzon, toʻrtinchi baron Skarsdeylning birinchi oʻgʻlida edi[15]. Keyin baron Ravensdeyl (1923-yilda tugʻilgan)da, soʻng Jorj Kerzonning qizi Sinti Blansh Mosli (1898-1933)da tugʻilgan ser Nikolas Moslida edi[16][17]. Uchinchi, toʻrtinchi, beshinchi, oltinchi va yettinchi Erl Xou Kerzon-Xou Richard Uilyam (1822-1900), Kerzon Richard Jorj (1861-1929), Kerzon Frensis Penn (1884-1964), Kerzon kabilarni merosi sifatida ham bino oilaviy meʼrosga aylangan. Keyinchalik meʼros Richard Assheton (1908-1984)da va Kerzon Frederik Richard (1951-yilda tugʻilgan)da shu tartibda ketdi[18][19][20].

1977-yilda ikkinchi Viscount Skarsdeyl, Richard Kerzon vafot etganida, xarajatlar merosxoʻrni, uning amakivachchasini mulkni Milliy Trust qaramogʻiga topshirishga majbur qildi[21].

Kerzon familiyasi nomi bilan atalgan joylar va inshootlar orasida Kerzon koʻchasi uchinchi Viscount Xau, janob Jorj Xou nomi bilan atalgan va keyinchalik familiyasi Kurzon boʻlgan oilaning boshqa aʼzosiga oʻtkazilgan deb hisoblangan[22]. Kerzon familiyasiga ega boʻlgan asosiy bogʻlarga Roker Kerzon Parki (Sanderlend), Kerzon Parki (Chesterda)[23] va Kerzon Park Abbey (rohibalar monastiri) kiradi[24].

Tashqi koʻrinishi

tahrir
 
Kedleston Xoll Brettingem uchun Xolkham Xoll bilan raqobatlashadigan uy qurishga qodirligini isbotlash imkoniyati edi. Imkoniyatdan undan Shimoliy jabhani (yuqorida) Brettingem loyihalashtirganidek, lekin yanada dramatik portiko bilan yakunlagan Robert Adam oldi.

Uch qavatli uyning dizayni ikkita segmentli kavisli koridorlar bilan bogʻlangan uchta blokdan iborat. Birinchi qavat rustiklangan, yuqori qavatlar esa silliq toshdan qilingan. Markaziy, korpus de logis, eng katta blok, davlat xonalarini oʻz ichiga oladi va faqat rasmiy dam olish uchun moʻljallangan edi. Sharqiy blok oʻziga xos qishloq uyi boʻlib, u oilaning shaxsiy foydalanishi uchun barcha xonalarni oʻz ichiga olgan va xuddi shunday Gʻarbiy blokda oshxonalar va boshqa barcha maishiy xonalar va xodimlar uchun turar joy mavjud edi.

Ichki koʻrinishi

tahrir
 
Zal va salon orqali kesma

Uyning neoklassik ichki qismi Odam Ato tomonidan tashqi koʻrinishdan kam boʻlmagan taʼsirchan boʻlishi uchun yaratilgan. Binoga kirgan inson oʻzini Rim villasidek, atrium uchun moʻljallangan marmar zali bilan duch keladi.

 
Marmar zali 1763, bezatish 1776-7 yillarda tugallangan
 
Kedlestondagi neoklassik rasm xonasi 1915-yilda suratga olingan.

Bogʻlar va maydonlar

tahrir
 
Robert Adamning Kedlestondagi baliq ovlash xonasi va qayiq uyi uchun eskizi. Taxminan 1769-yil
 
Baliqchilik xonasi va qayiq uyi 1770-72-yillarda qurilgan

Bogʻlar va maydonlar, bugungi kunda paydo boʻlganidek, asosan Robert Adamning kontseptsiyasidir. 1758-yilda Nataniel Kerzon Adamdan „kiyik bogʻi va dam olish joylarini loyihalashni“ soʻradi. Peyzaj bogʻbon Uilyam Emes 1756-yilda Kedlestonda ish boshlagan va u Kerzonning ishi ustida 1760-yilgacha ishlagan. Biroq, loyihaga Adam rahbarlik qilgan.

1760-yilda ishlab chiqilgan „Koʻrish minorasi“ — balandligi 84 fut va kengligi 50 fut boʻlgan besh qavatli, yon tomonidagi minoralarning kichikroq gumbazlari bilan oʻralgan likopchali gumbaz bilan oʻralgan — bu kichik neoklassik saroy boʻlar edi. Bino rejasi hech qachon tugallanmagan. Maydondagi haykalchalar orasida 1760-1770-yillarda Semyuel Uayt tomonidan ishlab chiqilgan namuna va poydevorga Jozef Uilton tomonidan oʻyilgan Medici sher haykali ham bor[25].

Bugungi kunda bogʻlar va maydonlar, ikki yuz yildan koʻproq vaqt oʻtgach, asosan oʻzgarmagan. Bogʻning bir qismi, birinchi navbatda, uning qadimiy daraxtlarida yashaydigan alohida ilmiy qiziqish ob’ekti sifatida belgilangan[26].

Keyinchalik tarixi

tahrir

Ikkinchi jahon urushi

tahrir

1939-yilda Kedleston Hall Richard Kerzon, 2 -Vikont Skarsdeyl tomonidan Urush boʻlimi tomonidan foydalanish uchun taklif qilingan[27]. Zal urush paytida turli xil usullarda, jumladan yigʻilish nuqtasi va armiya oʻquv lageri sifatida foydalanilgan.

Shuningdek, u radio uzatmalarini yigʻish orqali signallar maʼlumotlarini toʻplash uchun ishlatiladigan[28].

Milliy ishonch

tahrir

1970-yillarga kelib Kedleston Hall Kerzon oilasi uchun juda qimmatga tushdi. Richard Kerzon, 2-Vikont Skarsdeyl vafot etganida, uning amakivachchasi Frensis Kerzon, 3-Vikont Skarsdeyl oʻlim majburiyatlari oʻrniga uy, bogʻ va bogʻlarni millatga taklif qildi. Milliy trest bilan kelishuvga koʻra, u Kedlestonni xayr-ehson bilan birga oʻz zimmasiga olishi kerak, shu bilan birga oilaga qoʻshni bogʻ va ikkita ijarasiz kvartirani oʻz ichiga olgan 23 xonali Family Wingda ijarasiz yashashga ruxsat beradi[29].

2020-yilda Trust shahri mustamlakachilik va qullikka aloqador boʻlgan oʻz mulklari egalari toʻgʻrisida tarixiy maʼlumotlarni yoritish rejasini ishlab chiqdi. Bunga Kedleston Hall bunisi ham kiradi. Lord Jorj Nataniel Kerzonning qullikka aloqasi boʻlmasada, u ayollarning saylov huquqiga qarshi chiqish milliy ligasining prezidenti boʻlgan. Binoga tashrif buyuruvchilar bilyard xonasida[30] uning saylov huquqiga qarshi harakatdagi rolini oʻrganuvchi displeyni topadilar[31][32][33].

Manbalar

tahrir
  1. „All Saints' Church, Kedleston, Derbyshire“.
  2. „Manuscripts and Special Collections“. University of Nottingham. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  3. 3,0 3,1 „House of Curzon“. European Heraldry. 2020-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  4. „Rt Hon Richard William Penn Curzon-Howe, 3rd Earl Howe and Viscount Curzon of Gopsall,...“. Discovery National Archives. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  5. Hall, S. C. 1800-1889. (2016). Stately homes of england. Place of publication not identified: Nabu Press.
  6. „Scarsdale, Viscount (UK, 1911)“. Cracroft's Peerage. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  7. 'Alumni Oxonienses, 1500-1714: Covert-Cutts', Alumni Oxonienses 1500-1714 (1891), pp. 338-365. Date accessed: 24 August 2020
  8. „Lord Curzon“. www.britannica.com.
  9. „Explore Kedleston Hall - from Rome to India“. National Trust. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  10. Collins. „Peerage of England: genealogical, biographical, and historical. Greatly augmented and continued to the present time“. F.C. and J. Rivington [and others] (16-fevral 1812-yil).
  11. „Covert-Cutts | British History Online“. www.british-history.ac.uk.
  12. Burke's Peerage, Baronetage & Knightage, 107th Mosley: , Wilmington, Delaware: Burke's Peerage (Genealogical Books) Ltd., 2003 — 1987-bet. 
  13. „CURZON, Nathaniel (?1676-1758), of Kedleston, Derbys.“. History of Parliament Online. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  14. „Explore Kedleston Hall - from Rome to India“. National Trust. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  15. „Who was George Nathaniel Curzon?“. National Trust. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  16. „Sir Nicholas Mosley Lord Ravensdale Sir Nicholas Mosley 3rd Baron Ravensdale 7th Baronet Of Ancoats Mc (born 25-iyun 1923-yil) Is A British Novelist. He Is The Eldest Son Of Sir Oswald Mosley 6th Baronet“. Shutter Stock. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  17. „Peerages: "h" (part 5)“. Leigh Rayment's peerage pages. 8-iyun 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 20-aprel.
  18. „Rt Hon Richard William Penn Curzon-Howe, 3rd Earl Howe and Viscount Curzon of Gopsall,...“. Discovery National Archives. Qaraldi: 24-avgust 2020-yil.
  19. Francis Curzon, 5th Earl Howe; Ex-Member of Parliament and Racing Driver Dies. New York Times (Monday, 27 July 1964), p. 30.
  20. Burke's Peerage, Baronetage & Knightage, 107th Mosley: , Wilmington, Delaware: Burke's Peerage (Genealogical Books) Ltd., 2003 — 1987-bet. 
  21. Walsh, Aly. „Aristocrat who lives at huge Kedleston Hall jailed after driving while banned for the third time in 13 months“. Daily Mirror (11-oktabr 2016-yil). Qaraldi: 5-aprel 2019-yil.
  22. History of Mayfair
  23. A History of the County of Chester: Volume 5 part 1: The City of Chester: General History and Topography
  24. Welcome To Curzon Park Abbey
  25. „Medicean Lion Statue“. Geograph. Qaraldi: 10-sentabr 2016-yil.
  26. „SSSI citation: Kedleston Park“. Natural England (1992). 2015-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-avgust 2013-yil.
  27. „Kedleston at War 1939–45“. EventPlan (2009-yil may). 23-dekabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  28. "Bletchley Park Roll of Honor (Wayback Machine saytida 2017-08-11 sanasida arxivlangan)." Bletchley Park Roll of Honor. Retrieved on 7 September 2012.
  29. Walsh, Aly. „Aristocrat who lives at huge Kedleston Hall jailed after driving while banned for the third time in 13 months“. Daily Mirror (11-oktabr 2016-yil). Qaraldi: 5-aprel 2019-yil.
  30. Who was George Nathaniel Curzon?
  31. 'No Votes Thank You' — Lord Curzon of Kedleston and the Anti-Suffrage movement
  32. Addressing the histories of slavery and colonialism at the National Trust
  33. National Trust hastens projects exposing links of country houses to slavery

Havolalar

tahrir