Kihnu
Kihnu — Boltiq dengizidagi orol. Maydoni 16.4 km2 (6.3 mi²), Riga koʻrfazidagi eng katta orol[1]. Kattaligi boʻyicha Estoniyaning eng yirik yettinchi orol. Uzunligi 7 km (4.3 mi), kengligi 3.3 km (2.1 mi), orolning eng baland nuqtasi dengiz sathidan 8.9 metr (29.2 ft) balandda.
Kihnu Kihnu | |
|---|---|
| Island | |
 | |
| 58°7′42.600″N 23°59′4.560″E / 58.12850000°N 23.98460000°E G OKoordinatalari: 58°7′42.600″N 23°59′4.560″E / 58.12850000°N 23.98460000°E G O | |
| Mamlakat |
[[ Estoniya]] |
| Region | Pärnu tumani |
| Municipality | Kihnu parish |
| Maydon | 16.38 km2 (6.32 mi²) |
| Markazi balandligi | 29.6 m |
| Aholisi (2013) |
690 |
| Zichligi | auto kishi/km2 |
| Pochta indeks(lar)i | 88005 |
|
| |
Kihnu Parnu tumani hududiga kiradi va qoʻshni orollar bilan birgalikda mamlakatning eng kichik munitsipalitetlaridan biri boʻlgan Kihnu Parishni tashkil qiladi, uning maydoni 16.8 km2 (6.5 mi²).
2007-yil holatiga koʻra Kihnuda 604 kishi yashagan, ulardan 69 nafari boshlangʻich sinf oʻquvchilari edi. Orolda toʻrtta qishloq bor: Lemsi, Linakula, Rootsikula va Sääre. Qishda dengiz muzlagan boʻlsa, muz ustida orolga borish mumkin.
YuNESKO 2003-yil 7-noyabrda Kihnu madaniy makonini va anʼanalarini Insoniyat ogʻzaki va nomoddiy merosining durdona asari deb eʼlon qildi[2][3].
Kihnu mahalliy dialektda Kihnumua deb ham ataladi. Boshqa tillardagi ismlar qatoriga latish tilida Ķīļu, shved tilida Kynö, eston shved tilida Kin va eski nemis tilida Kühnö kiradi. Kihnu nomining etimologiyasi boʻyicha turli xil nazariyalar mavjud[4].
Madaniyat tahrir
Kihnu erkaklari koʻp vaqtini dengizda oʻtkazganligi sababli, ayollar orolda asosan kundalik ishlar, hunarmandchilik, raqslar bilan shugʻullanadilar[5].
Kihnu oroli oʻziga xos anʼanaviy kiyimlari bilan mashhur boʻlib, bugungi kunda ham mahalliy aholi kiyimlardan foydalanadi. Ular orasida chiziqli yubkalar (kort), naqshli trikotaj erkaklar shimlari (troi) va trikotaj qoʻlqoplar bor. Yosh ayollar anʼanaga koʻra, hunarmandchilik qilish uchun kechki yigʻinlar (ülalistmine, yaʼni „oʻtirish“) uyushtirishadi.
Anʼanaviy oshxonada xamirga kartoshka, choʻchqa yogʻi yoki Boltiq seld baligʻi qoʻshilgan javdar noni kiradi. Bundan tashqari baliqchilar tomonidan tayyorlangan ilon baligʻi shoʻrvasi va toʻylarda tortilivchi shirin sutli osh ham asosiy taomlardan sanaladi[6]
XIX asr va XX asr boshlarida Kihnu shahridan koʻplab erkaklar dengizchilik kasbini tanlashgan. Ulardan eng mashhuri kapitan Enn Uuetoa edi.
Til tahrir
Kihnu lahjasi Saaremaa, Muhu va Hiiumaa lahjalari bilan bir qatorda Shimoliy Estoniyaning insular dialekt guruhiga tegishli. Shimoliy Estoniya guruhiga kiruvchi tillar orasida boshqa fin tillari kabi singarmonizmni saqlab qolish muhim. Dialekt triftonglarni oʻz ichiga oladi. Lugʻat va intonatsiyada shved tili taʼsiri mavjud.
Geografiya va iqlim tahrir
Orolning qumli ichki qismi va ellikdan ortiq orolchalardan iborat toshli qirgʻogʻi qushlar uchun asosiy yashash joyi hisoblanadi. Orolning dengiz sathidan maksimal balandligi 29,6 m ga etadi[7].
-
-
Ibodatxona -
-
-
Muzey -
-
-
-
-
Qarag'ay o'rmoni -
-
Manbalar tahrir
- ↑ C.Michael Hogan. 2011. Gulf of Riga. Encyclopedia of Earth. Eds. P.Saundry & C. J. Cleveland. National Council for Science and the Environment. Washington DC.
- ↑ „Kihnu cultural space – intangible heritage“. UNESCO.
- ↑ „Beyond Tallinn: Stunning Places to Visit in Estonia You Never Knew Existed – Europe Guidebook“ (2023-yil 4-fevral). Qaraldi: 2023-yil 7-aprel.
- ↑ Dictionary of Estonian Place names.
- ↑ „Kihnu wedding“. Kihnu Cultural Space. Qaraldi: 2020-yil 23-iyul.
- ↑ „Food“. Kihnu Cultural Space. Qaraldi: 2020-yil 23-iyul.
- ↑ "The islands in the Väinameri Sea and the Gulf of Riga". Estonica. Eesti Instituut. 28 September 2012. Archived from the original on 15 August 2016. https://web.archive.org/web/20160815062015/http://www.estonica.org/en/Nature/West-Estonian_islands/The_islands_in_the_V%C3%A4inameri_Sea_and_the_Gulf_of_Riga/. Qaraldi: 20 February 2018.