Kotton effekti
Fizikada Kotton effekti — bu moddaning yutilish zonasi yaqinidagi optik aylanish dispersiyasi va/yoki doiraviy dixroizmning xarakterli oʻzgarishi. Yutilgan yorugʻlik toʻlqin uzunligi chegarasida qutblanish tekisligi aylanishining mutlaq kattaligi dastlab toʻlqin uzunligining oʻzgarishi bilan tez oʻzgaradi, yutilish maksimalida nolni kesib oʻtadi va keyin yana toʻlqin uzunligi oʻzgarishi bilan tez, lekin teskari yoʻnalishda oʻzgaradi. Bu hodisa 1895-yilda fransuz fizigi Aime Kotton (1869 – 1951) tomonidan kashf etilgan.
Agar qutblanish tekisligining aylanishi toʻlqin uzunligi kamayishi bilan birinchi boʻlib ortib ketsa (birinchi bor Kotton kuzatganidek) musbat Kotton effekti, agar aylanish birinchi boʻlib kamaysa, manfiy Kotton effekti deb ataladi. [1] Beta-plitalari kabi protein tuzilishi manfiy Kotton effektini koʻrsatadi.
Yana qarang
tahrirManbalar
tahrir- ↑ Ernest L. Eliel and Samuel H. Wilen, „Stereochemistry of Organic Compounds“ (Wiley, 1994), p.1000