Kuba (Cuba), Kuba Respublikasi (República de Cuba) — Vest-Indiyadagi davlat. Kuba orol va Katta Antil orollari guruhiga kiruvchi 1600 dan ortiq mayda orolda joylashgan. Poytaxti - Gavana, pul birligi - Kuba pesosi.

Quyida Kubaning xalqaro reytinglari keltirilgan.

Beysbol

tahrir
  • Xalqaro Beysbol Federatsiyasi: Erkaklar beysbol boʻyicha Jahon reytingi, 73 mamlakat ichida 1-oʻrinni egallagan[1].

Demografiyasi

tahrir

Iqtisodiyot

tahrir
  • Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi: Inson taraqqiyoti indeksi 2019-yil, 189 mamlakat ichida 72-oʻrinni egalladi[3].
  • Jahon banki: Aholi jon boshiga YaIM 2011-yil, 190 mamlakat ichida 92-oʻrinni egallagan.
  • CIA World Factbook: Aholi jon boshiga YaIM 2011-yil, 191 mamlakat ichida 92-oʻrinni egalladi.

Kubadagi qotilliklar darajasi

tahrir
Qotilliklar darajasi
Oʻrin 95
Bahosi 4.990
Soni 572
Yil 2016

BMT maʼlumotlariga koʻra, qotillik darajasi har 100 000 kishiga 4,6 ni tashkil etadi, bu Karib dengizi va Janubiy Amerikadagi eng past koʻrsatkichlardan biridir. Kubada nisbatan kam qurol bor va zoʻravonlik jinoyati juda kam uchraydi.

Kubada oʻz joniga qasd qilish darajasi

tahrir
Oʻz joniga qasd qilish
Oʻrni 74
Umumiy soni 10.100
Erkaklar 66-oʻrin
Erkaklar soni 16.400
Ayollar 96-oʻrin
Ayollar soni 4.100

JSSTning 2020-yilda eʼlon qilingan soʻnggi maʼlumotlariga koʻra, Kubada oʻz joniga qasd qilish natijasida oʻlganlar soni 10.100 nafar yoki jami oʻlimlarning 1,63 foizini tashkil qilgan. Yoshi boʻyicha oʻlim darajasi 100 000 aholiga 10,19 ni tashkil etadi, Kuba dunyoda 74-oʻrinda turadi.

Kubada qamoqxonalaridagi aholi soni

tahrir
 
Boniato qamoqxonasi(Kuba)
100000 kishi boshiga aholi soni 510
Qamoqxona aholisining umumiy soni 57 337

Bularning barchasi kam boʻlishi mumkin, lekin hozirda Kuba qamoqxonalarida 57 000 mahbus boʻlishi unchalik koʻp emas; orolda 200 dan ortiq qamoqxona mavjud.

Kubada umr koʻrish davomiyligi

tahrir
Umr koʻrish davomiyligi
Oʻrin 27
Oʻrtacha umr koʻrish, (yil) 79,900
Ayollarning umr koʻrish davomiyligi (yil) 81,900
Erkaklarning umr koʻrish davomiyligi (yil) 78
Oʻrtacha umr koʻrish indeksi 0,873

2020-yilda Kubada oʻrtacha umr koʻrish 78,89 yoshni tashkil qiladi. Kubada umr koʻrish davomiyligi 1971-yildagi 70,31 yoshdan 2020-yilda 78,89 yoshgacha yetdi, oʻrtacha yillik 0,24 foizga oʻsdi.

Taʼlim

tahrir
  • YuNESKO: Yoshlar savodxonligi darajasi, 168 mamlakat ichida 6-oʻrinda[4].
  • UNESCO: Kattalar savodxonligi darajasi, 171 mamlakat ichida 7-oʻrinda[5].
  • YuNESKO: Keksalarning savodxonligi darajasi, 168 mamlakat ichida 9-oʻrinda[6].
  • Jahon banki: Taʼlim sifati, Lotin Amerikasi va Karib havzasidagi 18 mamlakat ichida 1-oʻrinda[7].

Mintaqadagi eng qashshoq mamlakatlardan biri boʻlsa-da, Kubada taʼlim nihoyatda yaxshi. UNICEF statistik maʼlumotlari shuni koʻrsatadiki, Kuba bepul taʼlim olish imkoniyati mavjud va yoshlarning savodxonlik darajasi 100 foizni tashkil qiladi. Taʼlim juda uzoq vaqt davomida mamlakatdagi kommunistik rejimning asosiy eʼtiborida edi.

Atrof-muhit

tahrir

Geografiyasi

tahrir
 
Kuba Karib dengizi quruqligidagi eng katta davlatdir va uning asosiy oroli quruqlik bo'yicha dunyodagi o'n yettinchi eng katta oroldir.
  • Umumiy maydoni 249 mamlakat va chekka hududlar orasida 106-oʻrinni egallagan.
  • Qayta tiklanadigan suv resurslari boʻyicha 174 mamlakat ichida 106-oʻrinni egallagan.

Globallashuv

tahrir
  • 2017, KOF Globallashuv indeksi: 207 davlat ichida 134-oʻrinni egallagan[9].
  • AT Kearney/Foreign Policy jurnali Globallashuv indeksi: reytingga kiritilmagan.

Sogʻliqni saqlash

tahrir

Harbiy salohiyati

tahrir
 
Kubada 201-yil yanvar holatiga ko'ra inventarda to'rtta Mikoyan MiG-29 mavjud.
  • CIA World Factbook: Mudofaa xarajatlari YaIMning foizi sifatida, 172 mamlakat ichida 29-oʻrinni egalladi[12].
  • Iqtisodiyot va tinchlik instituti: 2016-yilgi Global tinchlik indeksi, 163 mamlakat orasida 85-oʻrinda[13].

Siyosat

tahrir
 
Kuba Kommunistik partiyasining birinchi kotibi Raul Kastro
  • Transparency International: Korruptsiyani indeksi 2017, 176 mamlakat ichida 62-oʻrinni egallagan[14].
  • Parlamentlararo ittifoq: Milliy parlamentlardagi ayollar 192 mamlakat ichida 2-oʻrinni egallaydi.[15].
  • Chegara bilmas muxbirlar: 2016,yil Matbuot erkinligi indeksi 180 mamlakat ichida 171-oʻrinni egallagan[16].
  • The Economist Intelligence Unit: Demokratiya Indeksi 2008, 167 mamlakat ichida 126-oʻrinni egallagan[17].
  • Freedom House: 2012 Global Press Freedom: 197 mamlakat orasida 190-oʻrinni egalladi[18].

Jamiyat

tahrir
 
2010-yilda tumanlar boʻyicha Kubada oʻtkazgan jami xorijiy sayyohlik kunlari[20]

Transporti

tahrir
 
Yank tanklari inqilobdan oldingi kunlardan beri qo'llanilmoqda

Manbalar

tahrir
  1. „IBAF Baseball World Rankings - Baseball Confederation of Oceania“ (inglizcha). SportsTG. Qaraldi: 15-mart 2019-yil.[sayt ishlamaydi]
  2. Department of Economic and Social Affairs, UN
  3. „Inequalities in Human Development in the 21st Century“. United Nations Development Programme. Qaraldi: 6-yanvar 2020-yil.
  4. „UIS Tellmaps“. tellmaps.com. Qaraldi: 24-mart 2019-yil.
  5. „UIS Tellmaps“. tellmaps.com. Qaraldi: 24-mart 2019-yil.
  6. „UIS Tellmaps“. tellmaps.com. Qaraldi: 24-mart 2019-yil.
  7. Bruns. „Great Teachers: How to Raise Student Learning In Latin American and the Caribbean“. World Bank (2014). Qaraldi: 24-mart 2019-yil.
  8. „2016 Environmental Performance Index“. 2017-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-aprel 2017-yil.
  9. 2017 KOF Index of Globalization (PDF)
  10. „Mortality rate, under-5 (per 1,000 live births) | Data“. data.worldbank.org. Qaraldi: 6-mart 2019-yil.
  11. „GHO | By category | Life expectancy and Healthy life expecancy - Data by country“. WHO. Qaraldi: 6-mart 2019-yil.
  12. „CIA World Factbook (2006 est.)“. CIA.gov. 20-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-mart 2012-yil.
  13. „Global Peace Index“. Vision of Humanity. 10-iyun 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyun 2022-yil.
  14. „Transparency International - Cuba“. www.transparency.org. 2019-yil 30-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2019-yil.
  15. „Women in Parliaments: World Classification“. archive.ipu.org. Qaraldi: 6-mart 2019-yil.
  16. „2016 Press Freedom Index“. 21-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyun 2022-yil.
  17. Democracy Index 2011 (Wayback Machine saytida 17-iyun 2012-yil sanasida arxivlangan) (PDF) Economist Intelligence Unit
  18. 2012 Global Press Freedom rankings (PDF)
  19. Quality-of-life Index (PDF)
  20. Oficina Nacional de Estadísticas Cuba
  21. „Motor vehicles per capita“. World Bank. 2014-yil 9-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-mart 2012-yil.