Layel

Layel, Layell Charlz (1797.14.11, Kinnordi, Shotlandiya — 1875.22.2, London) — ingliz geologi, Oksford universitetini tugatgan (1819). 1836—37 va 1850—51 yillarda London geol. jamiyatining prezidenti. Uchlamchi davr yotqiziqlari stratigrafiyasini ishlab chiqqan, metamorfik va vulkanik jarayonlarni oʻrgangan. Togʻ jinslarini choʻkindi, vulkanik, plutonik va metamorfik jinslarga boʻlishni taklif qilgan. L.ning geol. asoslari bayoniga bagʻishlangan eng katta asari geol. fa-nining metodologiyasini ishlab chi-qishga va rivojiga katta taʼsir koʻrsatdi. L. katastrofizm (katastrofalar nazariyasi)ga keskin qarshi chiqdi. Geologik hodisalarni aktualizm pozitsiyasidan tushuntirdi. Dastlabki asarlarida oʻsimlik va hayvon turlarining oʻzgarmasligini himoya qilsa ham keyinroq evolyusion taraqqiyot tarafdori boʻldi. Eotsen, miotsen, pliotsen va pleystotsenlarni ajratdi. L.— Linney jamiyati aʼzosi (1819-yildan), Geol. jamiyati prezidenti (1835-yildan), Qirollik jamiyati aʼzosi (1826), Peterburg Fanlar akademiyasi xorijiy aʼzosi (1871). L. sharafiga eng muhim geol. kashfiyotlar uchun har yili beriladigan medal taʼsis etilgan.