Linux Mint

Linux Mint (inglizcha: mint — „yalpiz“) — hamjamiyat tomonidan ishlab chiqilgan Ubuntu va Debianʼga asoslangan bepul Linux distributivi hisoblanadi. Loyihaning maqsadi „zamonaviy, nafis va foydalanuvchilarga qulay, ham kuchli, ham foydalanish uchun oson operatsion tizim“. Linux Mint turli xil media formatlarini toʻliq qoʻllab-quvvatlaydi, baʼzi pullik dasturlarni oʻz ichiga oladi va ochiq kodli ilovalarning keng toʻplami bilan birga keladi. Loyihaning asoschisi Klement Lefebr, ishlab chiqish guruhi (Mint Linux Team) hamda foydalanuvchilar hamjamiyati ham ishlab chiqishda faol ishtirok etmoqda.

Operatsion tizim

Linux Mint
Ishlab chiquvchi	Klement Lefevr boshchiligidagi jamoa
OT oilasi	Linux (Unixsimon)
Negiz kodi	Ochiq manbali dastur
Ilk e’lon qilinishi	27-avgust, 2006-yil (2006-08-27)
Soʻnggi versiyasi	22
So’nggi test versiyasi	22
Yangilanish uslubi	Advanced Packaging Tool (Kengaytirilgan qadoqlash vositasi)
Paket menedjerlari	dpkg & Flatpak
Yadro tipi	Monolit (Linux yadrosi)
Interfeys	Cinnamon, Xfce, MATE, LXDE va KDE
Litsenziya	Asosan GNU General Public License va boshqa bepul dasturiy taʼminot litsenziyalari, proprietar dasturiy taʼminotning kichik qoʻshimchalari
Holati	faol
Veb sayt	linuxmint.com, линуксминт.рф

Rivojlanish davrlari

Dastlab, loyiha Linux Mintʼning bir nechta versiyalarini bitta Ubuntu versiyasida chiqarishni nazarda tutgan. Biroq, seriya raqami 5.0 boʻlgan Elyssaʼdan beri bu yondashuv toʻxtatildi. Distributivlar butun sonlarda raqamlana boshladi, chunki Ubuntu uchun standart olti oylik rivojlanish sikliga rioya qilish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. 17.0 (kod nomi Qiana) versiyasidan boshlab tarqatish ikki yillik rivojlanish sikliga oʻtkazildi va faqat Ubuntuʼning LTS versiyalariga asoslangan boʻldi. Vaqtinchalik nashrlar 17.1, 17.2 va shunga oʻxshash raqamlar bilan belgilanadi.

Tizim komponentlari

Linux Mint minimal tizim talablari Ubuntu bilan bir xil:

• x86-64-protsessor (Linux Mint 20 dan boshlab u faqat 64 bitli versiyada chiqariladi);
• Tezkor xotira: 512 MB (Cinnamon, Xfce, MATE);
• 9 GB qattiq diskdan boʻsh joy;
• Videokarta: drayveri boʻlgan har qandayi;
• CD-ROM drayveri yoki USB port.

Tavsiya etilgan Linux Mint tizim talablari Ubuntu bilan bir xil:

• x86-64-protsessor (Linux Mint 20 dan boshlab u faqat 64 bitli versiyada chiqariladi);
• Tezkor xotira: 1 GB (XFCE, MATE), 2 GB (Cinnamon);
• 20 GB qattiq diskdan boʻsh joy;
• Videokarta: 1024 × 768;

DVD-ROM drayveri yoki USB port.

Linux Mint dastlab Ubuntuʼga qaraganda koʻproq komponentlarni oʻz ichiga oladi:

• asosiy komponentlar — Ubuntu LTS, Linux yadrosi — umumiy, Cinnamon/Mate, Xorg 1.18.4;
• standartlashtirilgan interfeysga, menyular, oynalar va panellar uchun oʻziga xos piktogramma va ranglarga ega;
• audio va video kodeklar toʻplami, OpenJDK;
• qulay boshqaruv markaziga ega;
• asosiy toʻplamga Firefox, Thunderbird, LibreOffice, GIMP, Pidgin, Rhythmbox, HexChat, GParted, VLC (media pleer), LightDM kiradi (vositalar toʻplami versiyalariga qarab farq qilishi mumkin);
• 3D ish stolini taqdim etadi (Compiz Fusion);
• tizimni yangilanishi (mintUpdate) va yangi ilovalarni oʻrnatish (mintInstall) mavjud.

Loyiha jamoasi

Loyiha koordinatorlari:

• Clement Lefebvre — Cinnamon asosidagi tizimning asosiy versiyasini asoschisi, gʻoya muallifi, ishlab chiquvchisi;
• merlwiz79 — Xfce-ga asoslangan tizim uchun reliz menejeri;
• Jeymi Bu Birse — KDE asosidagi tizim relizlar menejeri;
• Sheyn Jo Lazar — Fluxboxʼga asoslangan tizimning reliz menejeri.

Rasmiy Linux Mint jamoalari Fransiya, Germaniya, Italiya, Ispaniya, Rossiya va boshqa mamlakatlarda mavjud.

Qoʻshimcha faktlar

• DuckDuckGo qidiruv xizmati 2011-yil noyabr oyidagi versiyasida standart qidiruv tizimi sifatida qoʻllash toʻgʻrisida eksklyuziv shartnoma imzoladi;
• 2017-yil oxirigacha Linux Mint DistroWatch.com maʼlumotlariga koʻra eng mashhur GNU/Linux distributivi boʻlgan (mashhurlik distributiv sahifasidagi koʻrsatishlar soni bilan belgilanadi);
• 2016-yil 20-fevralda Linux Mint sayti buzilgan, ISO fayllariga havolalar muqobil havola (backdoor) versiyasi bilan almashtirildi.

Fikrlar

Tux Machines blogida Linux Mint 2.2 toʻgʻrisida quyidagi fikr bildirilgan edi:

Men yuklab olgan versiya 800MB dan ortiq edi, lekin hali ham 700MB CD-ROM standartiga mos keladigan kichikroq versiya mavjud. Yuklash ekrani Linux Mint logotipi bilan qora fonda jozibali yorqin matndan iborat. Xavfsiz grafik rejimidan yoki birinchi qattiq diskdan yuklashdan boshlab Linux Mintʼni ishga tushirishni tanlashingiz mumkin. Agar siz F6 tugmasini bossangiz, kerakli yuklash parametrlarini qoʻshishingiz mumkin. Yuklash menyusi yana qora va Bianca kursiv matnda boshqa Linux Mint logotipi oʻzgarishi va yashil band paneli bilan ko'rsatiladi. Ulardan biri login bilan bezovta qiladi va KDEʼning chiroyli qalqib chiquvchi ekranida toʻgʻridan-toʻgʻri ish stoliga oʻtadi.

DistroWatch Weekly xodimi Syuzan Linton Linux Mint 4.0 haqida sharh yozdi:

Menimcha, bu ajoyib Linux Mint nashrlaridan biri. Men bunda juda kam xatolarni payqadim. Barcha kerakli narsalar juda yaxshi ishladi va yangi yoki takomillashtirilgan vositalar dizayni va bajarilishida taʼsirli edi. Mint Linux jamoasi ajoyib ishlarni qilmoqda va bu nashr ularning farqlarini oʻzida aks ettiradi.

Galereya

• 
  Linux Mint 1.0 ("Ada")
• 
  Linux Mint 2.2 (Bianca)
• 
  Linux Mint 3.1 ("Celena")
• 
  Linux Mint 4.0 (Daryna)
• 
  Linux Mint 5.0 (Elyssa) with KDE
• 
  Linux Mint 6 (Felicia) with GNOME 2
• 
  Linux Mint 7 (Gloria)
• 
  Linux Mint 8.0 (Helena)
• 
  Linux Mint 9.0 (Isadora)
• 
  Linux Mint 10 (Julia) with GNOME
• 
  Linux Mint Katya (11) with LXDE
• 
  Linux Mint 11 (Katya) GNOME
• 
  Linux Mint 12 (Lisa) with Xfce
• 
  Linux Mint 13 with Cinnamon
• 
  Linux Mint 14 (Nadia) with Cinnamon
• 
  Linux Mint Cinnamon 15 (Olivia)
• 
  Linux Mint Cinnamon 16 (Petra)
• 
  Linux Mint Cinnamon 17 (Qiana)
• 
  Linux Mint Cinnamon 17.1 (Rebecca)
• 
  Linux Mint Cinnamon 17.2 (Rafaela)

Adabiyotlar

• Сергей Яремчук: Linux Mint на 100%. Piter, 2011 — 240-bet. ISBN 978-5-49807-803-8.