Loren James Shriver (1944-yil 23-sentyabrda tugʻilgan) – NASAning sobiq astronavti, uchuvchi va isteʼfodagi AQSH Havo-kuchlari polkovnigi[1].

Loren Shriver
Tavalludi 23-sentyabr 1944
Jefferson, Ayova shtati, 1944-yil 23-sentyabr
Fuqaroligi AQSh
Taʼlimi Amerika Qo‘shma Shtatlari Harbiy-havo kuchlari akademiyasi
Purdue universiteti
Kasbi NASA astronavti
Mukofotlari

Karyerasi

tahrir

Shriver 1962-yilda Paton oʻrta maktabini bitirgan[2]. U 1967-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari Harbiy-havo kuchlari akademiyasida aviatsiya muhandisligi boʻyicha bakalavr darajasini va 1968-yilda Purdue universitetida astronavtika muhandisligi boʻyicha magistrlik darajasini qoʻlga kiritgan[3].

Shriver 1969-yildan boshlab, 1973-yilgacha Oklaxoma shtatidagi Vance havo kuchlari bazasida T-38 akademik instruktor uchuvchisi sifatida ishlagan[4][5]. 1973-yildan 1974-yil oktyabrigacha Tailandda chet el sayohatida boʻlgan. 1975-yildan boshlab Loren Kaliforniyadagi Edwards havo kuchlari bazasidagi Amerika Qoʻshma Shtatlari havo kuchlari ko'ngilli uchuvchilar maktabida oʻqigan[4]. Keyinchalik Loren 6512-sinov otryadiga tayinlangan va 1976-yilda F-15 sinov kuchlari safida ko'ngilli uchuvchisi sifatida xizmat qila boshlagan[4].

Shriver 1978-yil yanvar oyida NASA tomonidan astronavt sifatida tanlab olingan, uchta kosmik parvozda qatnashgan va kosmosda 386 soatdan ortiq vaqtni oʻtkazgan[6][7]. 1982-yilning sentyabr oyida Loren STS-10 uchuvchisi sifatida xizmat qilishi kerak bo'lgan, ammo bu missiya bekor qilingan[6]. Shriver 1985-yil 24-yanvarda Kennedy kosmik markazidan uchirilgan STS-51-C kosmik kemasida uchuvchisi boʻlgan[7]. U 1990-yil 24-aprelda uchirilgan STS-31 ikkinchi missiyasida besh kishidan iborat ekipajga qoʻmondonlik qilgan[7]. Ushbu besh kunlik parvoz Hubble kosmik teleskopini joylashtirgan[6][7]. Shriver 1992-yilda STS-46 missiyasiga ham qoʻmondonlik qilgan[7].

Nafaqaga chiqishidan oldin Shriver Florida shtatidagi Kennedy kosmik markazida yukni qayta ishlash boʻyicha direktor oʻrinbosari lavozimida ishlagan. U 1997-yilda mazkur lavozimni egallashidan avval kosmik kema dasturining uchirish integratsiyasi boʻyicha menejer vazifasini bajargan. Shriver 2011-yilda NASAdan nafaqaga chiqquniga qadar United Space Alliance kompaniyasining muhandislik va integratsiya boʻyicha vitse-prezidenti hamda bosh texnologiya direktori lavozimlarida faoliyat yuritgan[8].

Shaxsiy hayoti

tahrir

Shriverning oʻgʻli Darrell va Jessie (Drayer) Ayova shtatining Jefferson shahrida tugʻilgan[9][10]. Shriver va xotini Susan Diane(qizlik familiyasi Hane) uchta qiz va bir oʻgʻilning ota-onasi[11]. Ular Kolorado shtatining Estes Park shahrida istiqomat qilishadi[9]. Shriver 2018-yildan buyon Estes Parkdagi American Legion Post 119 da qoʻmondonlik lavozimida xizmat qilib kelmoqda.

Mukofotlari

tahrir

2016-yil 27-oktyabrda Jefferson shahridagi Greene okrugining Freedom Rockda polkovnik Shriver, general-leytenant Dwight Eisenhower va kapitan Darrell Lindseyning tasvirlari namoyish etilgan. Shriverning tasvirini Greenfieldlik rassom Ray „Bubba“ Sorensen chizgan[14].

Manbalar

tahrir
  1. „Astronaut Bio: Loren J. Shriver (Colonel USAF)“. NASA website (2008-yil may). 2023-yil 4-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr.
  2. Carlson, Coltrane. „Paton's Former Astronaut Talks Apollo Landing Anniversary and His Time in Space“ (2019-yil 18-iyul). Qaraldi: 5-noyabr.
  3. „Astronaut Bio: Loren J. Shriver (Colonel USAF)“. NASA website (2008-yil may). 2023-yil 4-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr.
  4. 4,0 4,1 4,2 „Astronaut Bio: Loren J. Shriver (Colonel USAF)“. NASA website (2008-yil may). 2023-yil 4-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr.
  5. Carlson, Coltrane. „Paton's Former Astronaut Talks Apollo Landing Anniversary and His Time in Space“ (2019-yil 18-iyul). Qaraldi: 5-noyabr.
  6. 6,0 6,1 6,2 „Astronaut Bio: Loren J. Shriver (Colonel USAF)“. NASA website (2008-yil may). 2023-yil 4-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Carlson, Coltrane. „Paton's Former Astronaut Talks Apollo Landing Anniversary and His Time in Space“ (2019-yil 18-iyul). Qaraldi: 5-noyabr.
  8. Carlson, Coltrane. „Paton's Former Astronaut Talks Apollo Landing Anniversary and His Time in Space“ (2019-yil 18-iyul). Qaraldi: 5-noyabr.
  9. 9,0 9,1 „Duane Shriver Obituary“. The Jefferson Herald (2014-yil 22-iyul). Qaraldi: 5-noyabr.
  10. Butler, Ben. „Freedom Rock Unveiled to Eager Greene County Crowd“ (2016-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 5-noyabr.
  11. „Astronaut Bio: Loren J. Shriver (Colonel USAF)“. NASA website (2008-yil may). 2023-yil 4-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr.
  12. U. S. Astronaut Hall of Fame Inductee Biographies, retrieved 15 November, 2024
  13. 2007 U. S. Astronaut Hall of Fame Induction , retrieved 15 November, 2024
  14. Butler, Ben. „Freedom Rock Unveiled to Eager Greene County Crowd“ (2016-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 5-noyabr.