Vikipediya

Madrid politexnika universiteti

(Madrid Texnik Universitetidan yoʻnaltirildi)

Madrid politexnika universiteti (ispancha: Universidad Politécnica de Madrid , UPM) davlat universiteti boʻlib, Ispaniyaning, Madrid shahrida joylashgan. U 1971-yilda XVIII-asrda boshlangan muhandislik va arxitekturaning turli texnik maktablarini birlashtirish natijasida tashkil etilgan.

El Mundo tomonidan oʻtkaziladigan yillik universitetlar reytingiga koʻra, Madrid politexnika universiteti Ispaniyadagi eng yaxshi texnik universitetlar[1] roʻyxatida ikkinchi oʻrinda turadi. Uning muhandislik maktablarining aksariyati doimiy ravishda oʻz sohalari boʻyicha Ispaniyadagi etakchi akademik muassasalar va Yevropadagi eng yaxshilari qatoriga kiradi.

UPM butun Yevropa boʻylab ellikta muhandislik maktablarini birlashtirgan TIME tarmogʻining bir qismidir.

Tarix tahrir

Madrid politexnika universiteti (UPM) 1971-yilda tashkil etilgan, ammo uning markazlarining aksariyati yuz yoshdan oshgan va XVIII-XIX asrlarda tashkil etilgan. Ularning har biri 1971-yilda UPMni tashkil qilish uchun birlashgunga qadar oʻz mustaqilligini saqlab qoldi. Bir yarim asrdan koʻproq vaqt davomida ispan texnologiyalari tarixining katta qismi UPM arxitektura va muhandislik maktablari tomonidan yozilganligini aytish mubolagʻa boʻlmaydi. Ular koʻp yillar davomida deyarli yagona va baʼzi hollarda yagona maktab boʻlgan. Oʻqitish va tadqiqot sohasidagi barcha muhim shaxslar oʻzlarining tegishli markazlaridan talaba yoki oʻqituvchi sifatida oʻtishgan.

Ispaniyadagi texnologik tadqiqotlarning eng qadimiy yozuvlaridan biri bu Madriddagi Qirollik matematika akademiyasi boʻlib, unda oʻrganilgan texnik fanlarning asosini tashkil etuvchi toʻrtta liberal sanʼat boʻlgan arifmetika, geometriya, astronomiya va musiqa kvatriviumini bir chetga surib qoʻygan. monastir va sobor maktablarida, keyinroq Oʻrta asr va Uygʻonish davri universitetlarida. Qirollik matematika akademiyasi qirol Filipp II ning 1582-yilda Portugaliyaga tashrifidan qaytganidan soʻng uning gʻoyasi va shaxsiy tashabbusi bilan yaratilgan va u yerda u portugal kartograflari Ispaniyadagiga qaraganda ancha rivojlanganligini tushungan. Akademiya kasbni egallash huquqini beruvchi malakalarni bermadi. Uning nufuzi maʼruzachilar va oʻqitiladigan fanlarga asoslangan edi. Kartograflar, uchuvchilar, arxitektorlar va muhandislar shu tarzda tayyorlandiki, ikkinchisi maʼlum darajada eʼtirof etila boshladi. 1643-yilda Akademiya yopildi. Texnologik tadqiqotlarning ikkinchi tegishli yozuvi 1711-yilda qirol Filipp V tomonidan asos solingan armiya, shaharlar, portlar va chegara muhandislari korpusi edi. Bu sana ispan muhandislarining uyushgan kasbi sifatida asos solgan. 1716-yilda ularni tayyorlash uchun Barselonadagi Qirollik harbiy matematika maktabi tashkil etildi, garchi u 1720-yilgacha ochilmagan boʻlsa ham va bundan tashqari, qatʼiy harbiy kontekst bilan cheklangan.

Arxitektura tahrir

Hozirgi vaqtda Madrid politexnika universiteti tarkibiga kiruvchi barcha fanlar orasida birinchi boʻlib umumlashtirilgan tarzda emas, balki aniq va aniq maʼruzalarni boshlagan, chunki harbiy bilim bilan boshlangan muhandislik misoli, arxitektura boʻlgan. Maktab va Tasviriy sanʼat akademiyasi tashkil etildi. 1741-yildan beri qirolning birinchi haykaltaroshi G.D.Olivieri uyida Avliyo Ferdinandning uchta oliy sanʼati Qirollik akademiyasining taʼsis assambleyasi boʻlib oʻtdi, u yerda uning xususiy akademiyasiga ega boʻlgan va uni oʻrganishi akademiyaga yoʻl tayyorlagan. Assambleyada rasman tartibga solingan. Oʻn ikkita oʻqituvchi, har bir fan uchun toʻrttadan tayinlangan. Tasviriy sanʼat akademiyasiga bogʻliq boʻlgan yangi maktabning mashgʻulotlari Madridning Plaza meridagi Casa de la Panadería da boshlandi va 1773-yilgacha Akademiya hozirgi binosiga koʻchib oʻtgunga qadar davom etdi.

Dengiz arxitekturasi maktabi tahrir

Qirol Charlz III 13.08.1772-yilda Dengiz meʼmorlari korpusining boʻlajak aʼzolarini tayyorlash uchun dengiz arxitekturasi maktabiga asos solishni buyurdi (24.12.1770). Akademiya El-Ferrolda ochildi. Bir necha yillik oʻqitishdan soʻng bir qator qiyinchiliklar markazning yopilishiga olib keldi. Qizgʻin muzokaralardan soʻng fransuz dengiz arxitektorlari qabul qilindi va markaz 1848-yilda Kadisdagi Arsenal de la Carracada qayta ochildi. Ciudad Universitaria-da joylashgan bugungi dengiz arxitektorlari maktabi harbiy taʼlim bilan boshlangan va bugungi kunda butunlay fuqarolik maktabi boʻlgan ikkita UPM maktabidan biridir. Bir necha yil oʻtgach, xuddi shu narsa Aeronavtika maktabida sodir boʻldi.

Qurilish fakulteti tahrir

XIX-asr boshlarida, yaʼni 1802-yilda ispan maʼrifatparvarligining notiq notinch va izlanuvchan ruhining koʻzga koʻringan namoyandasi Avgustin de Betenkur tashabbusi bilan Ispaniyada eng yaxshisi hisoblangan Qurilish maktabi tashkil topdi. U 1808-yilning mayigacha Madriddagi Palacio del Buen Retiroda joylashgan.

1889-90 oʻquv yilining boshida talabalar va professorlar oʻz faoliyatini Alfonso XII koʻchasidagi yangi binoda davom ettirdilar, u erda maktab Madriddagi Syudad Universitariadagi hozirgi joyiga koʻchguncha qoldi.

Ushbu maktab El Mundo tomonidan Ispaniyadagi eng yaxshi qurilish muhandislik maktabi sifatida tasniflangan[2] va uning olti yillik darajasi Muhandislik va texnologiya boʻyicha akkreditatsiya kengashi (ABET) tomonidan sertifikatlangan.

Oʻrmon xoʻjaligi muhandisligi maktabi tahrir

Qirollik farmoni bilan 1835-yilda maxsus oʻrmon xoʻjaligi muhandisligi maktabi yaratildi, garchi u oʻz faoliyatini 1848-yilgacha Madridning Villavisiosa de Odon shahrida boshlagan boʻlsa ham.

Sanoat muhandisligi maktabi tahrir

Sanoat muhandislarining maʼruzalari Vergara vatanparvarlik seminari va Mamlakat doʻstlarining iqtisodiy uyushmalari faoliyatidan kelib chiqadi. Madridda Xose I 1809-yilda Parijdagiga taqlid qilingan Sanʼat konservatoriyasini ochdi. Qirollik Farmoni (18.08.1842) uni xuddi shu nom bilan qayta ochdi, ammo qisqa vaqt ichida u yana yopildi. Savdo vaziri Seijas Lozano Qirollik Sanoat Instituti va sanoat muhandisligi darajasini yaratish uchun qirollik farmoni (4.10.1850) imzoladi.

Qishloq xoʻjaligi, oziq-ovqat va biotizimlar muhandisligi maktabi tahrir

Jamoat ishlari vaziri Manuel Alonso Martines 1855-yil 1-oktabrda Markaziy qishloq xoʻjaligi maktabiga asos solgan. Dastlab u Aranjuezdagi qirollik mulkidagi „La Flamenca“ mulkida oʻrnatildi. 1868-yil 3-noyabrda yopildi va boshqa Farmon bilan (28.01.1869) darhol Madridga koʻchib oʻtdi. Bir nechta huquqiy meʼyorlar bilan ratifikatsiya qilingan, unga „La Florida“ yoki „La Moncloa“ deb nomlangan mulk, hozirgi Madrid universiteti kampusi, shuningdek, boshqa yaqin erlar berildi. Mulkda Alfonso XII qishloq xoʻjaligi institutining yangi binosi qurilgan. Keyinchalik u Milliy agronomiya instituti va bugungi kunda Madrid qishloq xoʻjaligi muhandisligi oliy texnik maktabi deb ataldi. Boshqa tadqiqotlar qatorida, u biotexnologiya boʻyicha bakalavr darajasiga ega boʻlib, u butun universitetning eng yuqori qabul darajasi talabiga ega (12.914/14).

Telekommunikatsiya muhandisligi maktabi (elektr va kompyuter muhandisligi) tahrir

Umumiy telegrafiya maktabi XX-asrda tashkil etilgan uchta oliy maktabning birinchisi edi. U Farmon bilan (3.06.1913) uchta boʻlimdan iborat boʻlgan va boshqa bir Farmon bilan (22.04.1920) Telekommunikatsiya muhandisi malakasi yaratilgan. 1912-yildan 1935-yilgacha u Madriddagi Paseo de Rekoletosdagi binoda, 1936-yilgacha Ferraz koʻchasida, soʻngra Madriddagi Ciudad Universitariaʼga koʻchirilgunga qadar Konde de Penalver koʻchasida joylashgan. Bu Ispaniyadagi eng nufuzli telekommunikatsiya maktablaridan biri. Aslida, ularning telekommunikatsiya darajasi 2008-yildan beri ABET tomonidan akkreditatsiya qilingan dastur hisoblanadi.

Aviatsiya muhandisligi maktabi tahrir

1926 va 1928-yillarda Madriddagi Kuatro Vientos aerodromi yaqinida joylashgan aviatsiya muhandisi va Oliy aviatsiya muhandisligi maktabi deyarli bir vaqtda yaratilgan. Harbiy aviatsiya muhandislik akademiyasi Farmon bilan (15.10.1939) tashkil etilgan va boshqa bir qaror bilan fuqarolik xarakterini tiklagan.[3] „Texnik taʼlimni tashkil etish toʻgʻrisida“gi qonun (20.07.1957) unga hozirgi nomini Aeronavtika muhandisligi oliy texnik maktabi deb berdi. U Madriddagi Syudad Universitariyasidagi zamonaviy binoda tashkil etilgan. Hozirda Boloniya rejasi bilan oʻqitiladigan daraja Aerokosmik muhandislikdir. Muhandislik maktabi endi ETSIAE (Escuela Técnica Superior de Ingenieros Aeronáuticos y del Espacio) deb nomlanadi va Ispaniyadagi aviatsiya tadqiqotlarini olib borish uchun eng yaxshi muassasa hisoblanadi.

Kompyuter fanlari muhandisligi va matematika maktabi tahrir

Markazlarning eng yangisi Kompyuter fanlari maktabidir. Madridning Kompyuter fanlari instituti 1969-yilda universitet doirasidan tashqarida tashkil etilgan boʻlib, 1976-yilda oʻqishlar Universitet tarkibiga kirgunga qadar va bir vaqtning oʻzida Kompyuter fanlari maktabi tashkil etilgan. 1977-yil oktabr oyining birinchi kunidan boshlab u UPMga birlashtirildi. 1988-yildan beri u Montegancedo kampusida joylashgan.

Kompyuter fanlari maktabi matematika va kompyuter fanlari boʻyicha birinchi ispan bakalavriat darajasini taklif qiladi. Dastur matematika va informatika fanlarini oʻrganishni bir darajaga toʻplaydi, informatikaning matematik asoslariga va matematika uchun kompyuterga asoslangan vositalarga alohida eʼtibor beradi. U matematika va informatika fanlarini birlashtirib, bir-biriga eng mos keladigan sohalarga eʼtibor qaratadi va Massachusets Texnologiya Instituti (MIT) kabi yetakchi jahon universitetlarida muvaffaqiyatli oʻqitilayotgan daraja kursini shakllantirish uchun ikki fan oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlikni taʼkidlaydi.

Jismoniy faollik va sport fanlari maktabi (INEF) tahrir

1998-yil 14-sentabrdan boshlab Jismoniy faollik va sport fanlari fakulteti (INEF) shoʻba markaz boʻlib, 2003-yil 1-oktabrda universitetga qoʻshildi.

Texnik yordamchilar muhandislik maktablari tahrir

Universitet texnik muhandislik maktablari asosan Oliy texnik maktablar bilan bir vaqtda yordamchilar yoki texnik xodimlarni tayyorlash uchun tashkil etilgan. Biroq, bu nomlar asta-sekin yoʻqolib, hozirgi nom va sifatlarga oʻz oʻrnini boʻshatib berdi.

Taʼlim tahrir

Anʼanaga koʻra, Ispaniyada ikki darajadagi texnik tadqiqotlar mavjud edi. Muhandislik tadqiqotlari uchun Ingeniero Técnico deb nomlangan 3 yillik daraja bor edi (Texnik muhandis, taxminan bakalavr darajasiga teng) oʻz sohasidagi barcha vakolatlar va yuridik vakolatlarga ega va Ingeniero deb nomlangan 5 yoki 6 yillik darajaga ega (Muhandis, taxminan MSc darajasiga teng). Arquitecto Técnico deb nomlangan 3 yillik daraja mavjud edi (Texnik arxitektor) va Arquitecto deb nomlangan 5 yillik daraja (katta arxitektor). Boloniya jarayoni natijasida bu darajalar yoʻqoldi va yangi tuzilmada 4 yillik bakalavr darajalari va 1 yoki 2 yillik magistr darajalari mavjud boʻlib, ilgari magistrlik darajasiga ega boʻlgan texnik muhandislar deb atalgan kasbiy va yuridik mas’uliyatni saqlab qoladi.

UPMda hali ham yoki qisman taqdim etiladigan baʼzi darajalar:

  • Aerokosmik muhandislik (Ingeniería Aeroespacial)
  • Qishloq xoʻjaligi muhandisligi (Ingeniería Agronómica)
  • Arxitektura (Arquitectura)
  • Biotibbiyot muhandisligi
  • Kimyoviy muhandislik (Ingeniería Química)
  • Kompyuter fanlari, dasturiy taʼminot muhandisligi, apparat muhandisligi va axborot tizimlari (Ingeniería en Informática)
  • Fuqarolik va hududiy muhandislik (Ingeniería de Caminos, Canales y Puertos)
  • Elektronika, axborot texnologiyalari va telekommunikatsiya muhandisligi (Ingeniero de Telecomunicación)
  • Energetika muhandisligi (Ingeniero de la Energía)
  • Geologiya muhandisligi (Ingeniero Geólogo)
  • Sanoat muhandisligi (Ingeniería de Organización Industrial).)
  • Sanoat texnologiyalari muhandisligi (Wayback Machine saytida 2018-03-23 sanasida arxivlangan) (Ingeniería Industrial or Ingeniería en Tecnologías Industriales)
    • Kichik 1: Avtomatik boshqaruv va elektronika
    • Kichik 2: Elektrotexnika
    • Kichik 3: Qurilish muhandisligi
    • Kichik 4: Mashinasozlik
    • Kichik 5: Materiallar (Metallurgiya muhandisligiga oʻxshash)
    • Kichik 6: Sanoat boshqaruvi (sanoat muhandisligi kabi)
    • Minor 7: Kimyo va atrof-muhit muhandisligi (Kimyoviy muhandislikka oʻxshash)
    • Kichik 8: Energetika texnikasi (energetika muhandisligiga oʻxshash)
  • Oʻrmon muhandisligi (Ingeniería de Montes)
  • Kon muhandisligi (Ingeniería de Minas)
  • Dengiz muhandisligi (Ingeniería Naval)

Kampuslar tahrir

UPM maktablari birlashgan kampusda emas, balki butun Madrid boʻylab tarqalgan. Ular:

  • Universitet shahri (Ciudad Universitaria) yoki Monkloa kampusi
  • Montegancedo kampusi
  • Janubiy kampus (Vallekas politexnika majmuasi)
  • Downtown Campus (Madridning tarixiy markazi ichidagi maktablar)

Tadqiqot tahrir

UPMning ilmiy-texnologik parki („Parque UPM“) davlat va xususiy institutlarning koʻmagi va ishtirokida yangi ilmiy-tadqiqot markazlari, biznes-inkubatorlar va ixtisoslashtirilgan laboratoriyalarni yaratish orqali Universitetning ilmiy-tadqiqot va ishlanma faoliyatini sezilarli darajada ragʻbatlantiradi.

„Parque UPM“ kontseptsiyasi muhandislik va arxitektura bilan bogʻliq boʻlgan turli ilmiy va texnologik sohalarni qamrab oladi. U geografik jihatdan turli joylarga tarqalgan, ularning barchasi Madrid mintaqasida joylashgan

  • Universitet institutlari va markazlari :
    • Quyosh energiyasi instituti
    • Avtomobil tadqiqot instituti (INSIA),[4] gibrid elektr transport vositalari tadqiqoti bilan.[5]
    • Mikrogravitatsiya instituti Ignacio da Riva
    • Ispaniya foydalanuvchilarni qoʻllab-quvvatlash va operatsiyalar markazi (E-USOC)[6]
    • Optoelektronika va mikrotexnologiya tizimlari instituti (ISOM)
    • Madriddagi super hisoblash va vizualizatsiya markazi (CeSViMa)[7]
    • Transport tadqiqotlari markazi (TRANSYT)
    • Biotibbiyot texnologiyalari markazi
    • Lazer markazi
    • Quyosh energiyasi instituti
    • Yadro sintezi instituti
    • Avtomobil tadqiqotlari instituti
    • Mikrogravitatsiya instituti
    • Optoelektronik tizimlar va mikrotexnologiyalar instituti
    • Integral Domotic Center (CeDInt).[8]

Xalqaro tahrir

UPM ikki darajali diplom tahrir

UPM dunyoning bir qator universitetlaridagi mukammallik markazlari bilan 87 ta maxsus ikki diplom shartnomalarini imzoladi.

Ikki tomonlama diplom eng yaxshi talabalarga ikkita muhandislik turi boʻyicha oʻqishni birlashtirib, xalqaro daraja uchun oʻqish imkoniyatini beradi va shu bilan birga ularni kelajakdagi martaba uchun yaxshiroq tayyorlaydi. Oʻqishni tugatgandan soʻng, talabalar bir vaqtning oʻzida ular oʻqigan xorijiy universitet diplomiga qoʻshimcha ravishda UPM diplomiga ega boʻlishadi.

UPM bilan ikki darajali dasturlarga ega boʻlgan universitetlar roʻyxati koʻrsatilgan.[9]

Fransiya tahrir

Germaniya tahrir

Italiya tahrir

Belgiya tahrir

Shvetsiya tahrir

Daniya tahrir

Chex Respublikasi tahrir

Buyuk Britaniya tahrir

Avstriya tahrir

Qoʻshma Shtatlar tahrir

Argentina tahrir

Peru tahrir

Boshqalar tahrir

UPM Yevropa muhandislik maktablarining aksariyati bilan Erasmus kelishuviga ega. Bundan tashqari, u boshqa koʻplab xalqaro shartnomalarga ega. Quyida turli xalqaro shartnomalarning qisqacha mazmuni keltirilgan:

  1. Erasmus grantlari
  2. Afina dasturi
  3. Magalhães dasturi
  4. Erasmus Mundus dasturi
  5. MIT almashinuvi.[10]
  6. GE4 dasturi
  7. Ispaniya Xitoy almashinuv dasturi
  8. Ispan hind dasturi
  9. Vulcanus dasturi
  10. Almashinuv dasturisiz talabalarning harakatchanligi
  11. EIT raqamli dasturi

Taniqli bitiruvchilar tahrir

 
Pedro Duke
  • Florentino Peres, Real Madrid CF raisi va ACS bosh direktori
  • Práxedes Mateo Sagasta, etti marta Ispaniya bosh vaziri
  • Fransisko Alvares Kaskos, Ispaniya vazirining sobiq oʻrinbosari
  • Rafael Benites, futbol menejeri
  • Xosep Borrell, siyosatchi, Yevropa parlamenti prezidenti va sobiq vazir
  • Leopoldo Kalvo Sotelo, Ispaniyaning sobiq bosh vaziri
  • Anxel Kabrera, Jorjiya texnologiya instituti prezidenti.
  • Xayme Karuana, 2000-yildan 2006-yilgacha Ispaniya bankining sobiq rahbari
  • Rafael del Pino, qurilish muhandisi, Ferrovial asoschisi va sobiq bosh direktori, Forbes maʼlumotlariga koʻra dunyoning 79-eng boy odami.
  • Pedro Duke, kosmonavt
  • Rafael Moneo, arxitektor
  • Leonardo Torres y Kevedo, ixtirochi (bir nechta muhandislik sohalari)
  • Antonio M. Peres, Eastman Kodak bosh direktori
  • Xuan Mata, Angliya Premer-ligasining „ Manchester Yunayted“ klubining hujumkor yarim himoyachisi
  • Antonio Luque, muhandis, fotovoltaik quyosh energiyasi kashshofi

Rasmlar galereyasi tahrir

  •  
    UPM bayrog'i
  •  
    Quyosh energiyasi institutida quyosh soati
  •  
    Rektoratning kirishi
  •  
    Magerit Superkompyuteri (CeSViMa)
  •  
    ETSIT kirishi (Telekommunikatsiyalar Eng.)
  •  
    ETSAM ichki qismlari (Arxitektura)
  •  
    ETSII (Industrial Eng.) da Vattning bug' dvigateli
  •  
    FI binosi (Informatika muhandisligi)

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. ↑ 50 carreras. elmundo.es. Retrieved on 2013-10-05.
  2. ↑ „Inicio - Actualidad Nebrija“. Actualidad Nebrija. Qaraldi: 29-sentabr 2018-yil.
  3. ↑ „E.U. Aeronautics Engineering“. Universidad Politécnica de Madrid (UPM).
  4. ↑ INSIA. Insia-upm.es. Retrieved on 2013-10-05.
  5. ↑ Vehículo eléctrico híbrido (Wayback Machine saytida 2009-03-17 sanasida arxivlangan). Ecoticias.com. Retrieved on 2013-10-05.
  6. ↑ „E-USOC - Spanish User Support and Operations Centre“. E-USOC. Qaraldi: 29-sentabr 2018-yil.
  7. ↑ „Portada“. Cesvima.upm.es. Qaraldi: 29-sentabr 2018-yil.
  8. ↑ CeDInt (Wayback Machine saytida 2017-05-10 sanasida arxivlangan). CeDInt. Retrieved on 2013-10-05.
  9. ↑ Universidad Politécnica de Madrid — Dobles titulaciones (Wayback Machine saytida 2015-04-02 sanasida arxivlangan). Upm.es. Retrieved on 2013-10-05.
  10. ↑ Study Abroad | MIT Global Education & Career Development. Web.mit.edu. Retrieved on 2013-10-05.

Havolalar tahrir 

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Madrid_politexnika_universiteti&oldid=3136367" dan olindi