Malakoff (fransuzcha: Malakoff) — qovurilgan pishloqli shveytsarcha gazak boʻlib, u odatda Gʻarbiy Shveysariyaning Jeneva koʻli qirgʻogʻida uchraydi. Vo kantoniga[1] ixtisoslashgan. Uning nomi Qrim urushi va Sevastopol qamalida shveytsariyalik yollanma askarlarning qoʻlga olinishida ishtirok etgan Malaxov kurgan nomidan olingan[2].

Malakoff

Malakoff
Turi Hazmi taom
Asl nomi Malakoff
Kelib chiqishi Andoza:Shveysariya Shveysariya
Asosiy komponentlari Pishloq, xamir, o'simlik yog'i

U ham-ff (Malakoff), ham-w (Malakow) oxiri soʻzi bilan uchraydi.

Ushbu taomni Avstriyada mashhur boʻlgan "Malakoff" torti, sharlotta turi[3] atamasi bilan nomlanuvchi oʻxshash nomdagi shirin taom bilan adashtirmaslik kerak. Tort Malaxov gertsogi unvonini qoʻlga kiritgan fransuz generali Jan-Jak Pelise sharafiga nomlangan.

Tarixi

tahrir

Ingliz-fransuz koalitsiyasi qoʻshinlari tomonidan Sevastopol qamal qilganda, ularning saflarida shveytsariyalik yollanma askarlar ham boʻlgan. Kurganni qamal qilish va bosib olishga fransuz generali Pelise boshchilik qilgan va u bir yildan ortiq muddatda davom etgan. Askarlar dam olish vaqtida koʻpincha skovorodkada qovurilgan yoki olov atrofida qizdirilgan pishloq boʻlaklarini tayyorlashgan (Tarixchilar bu haqiqat ekanligiga shubha qilishadi, chunki Qrimdagi harbiy yurish paytida pishloq olishi juda qiyin boʻlgan)[4]. Biroq, urush yakunlanganidan soʻng, Vo kantonidan shveytsariya askarlari oʻz vatanlariga qaytib kelishdi va har yili Sevastopolning qoʻlga kiritilishining yilligini nishonlash anʼanasini boshladilar. Urushda boʻlgani kabi, ular olov atrofidagi xandaqlarda toʻplanishadi, qovurilgan pishloqqa ular oʻzlari uchun unutilmas balandlik, Malakoff tepaligi nomiga ega boʻldilar[5].

 
Malakoff tatib koʻrish

XIX asrning oxirida shahzoda Jozef Bonapart Jeneva koʻli boʻyidagi Nyondagi qasrida ziyofat beradi. Mehmonlar orasida Qrim urushi faxriylari ham bor edi. Ularning sharafiga Jozef mashhur Malakoffni stolga olib kelishni buyurdi. 1880 va 1891-yillar orasida shahzoda Boursin, Shveysariya, Jyul va Ida Larpinlik yosh er-xotinlar tomonidan xizmat qilgan. Ida pishloq ishtahasini yanada murakkablashtirdi: u Gryuyere boʻlaklarini xamirga oʻrab, sariyogʻda qovurishgan[6]. Keyinchalik esa madam Larpin ushbu retseptni Vo kantonining Eyzen shahrida kichik mehmonxona saqlagan yaqinlari bilan oʻrtoqlashadi. Vaqt oʻtishi bilan retseptning tarkibi oʻzgartirilib: sariyogʻ sabzavotli frityur bilan almashtirilgan.

Eslatmalar

tahrir