Oʻzgaruvchi: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
kTahrir izohi yoʻq |
→Amaliy statistikada oʻzgaruvchilar: Tarjima |
||
Qator 57:
== Amaliy statistikada oʻzgaruvchilar ==
[[Statistika]]da oʻzgruvchilar deb oʻlchasa boʻladigan xususiyatlarga aytiladi. Chunki bu xususiyatlar vaqt oʻtishi bilan yoki individlar orasida oʻzgaradi. Oʻzgaruvchilar ''diskrit'' (cheklangan yoki sanoqli toʻplam qiymatlarini oladi), davomli (davomli distributsiya funksiyasiga ega) yoki diskrit ham emas, davomli ham emas boʻlishi mumkin. Masalan, [[harorat]] davomli oʻzgaruvchi, biror hayvonning oyoqlari soni boʻlsa diskrit oʻzgaruvchidir. Oʻagaruvchi tushunchasi tabiiy fanlarda, tibbiy izlanishlarda va ijtimoiy fanlarda keng qoʻllaniladi.
Sabab koʻrsatilgan modellerda ''erkli oʻzgaruvchilar'' va ''erksiz oʻzgaruvchilar'' farqlanadi. Erksiz oʻzgaruvchilar ekrli oʻzgaruvchilar qoymati oʻzgarishi natijasida oʻzgaradi. Boshqacha qilib aytganda erkli oʻzgaruvchi erksiz oʻagruvchiga taʼsir qiladi debqaraladi. Eksperimentlarda erkli oʻzgaruvchilar deb izlovchi oʻzgartira oladigan yoki tanlay oladigan faktorlar olinadi.
So, in an experiment to test if the boiling point of water changes with altitude, the altitude is under direct control and is the ''independent'' variable, and the boiling point is presumed to depend upon it, so being the ''dependent'' variable. The results of an experiment, or information to be used to draw conclusions, are known as [[data]]. It is often important to consider which variables to allow, or directly control or eliminate, in the [[design of experiments]].
|