'''Barter''' (ing . barter — tovar ayirboshlash), muo’vazamuoʼvaza — valyutasiz (pul vositalari ishtirokisiz) bevosita tovar ayirboshlash; muayyan tovar (tovarlar) miqdorining qiymati bo‘yichaboʻyicha muqobil bo‘lganboʻlgan boshqa tovar miqdoriga almashtirish shartnomasi. Ko‘proqKoʻproq rivojlanmagan tovar munosabatlari, o‘tishoʻtish davri uchun xos bo‘lganboʻlgan kelishuv. 2-jahon urushidan keyingi davrdagi erkin konvertirlanadigan (almashtiriladigan) valyuta kursi barqaror bo‘lmaganboʻlmagan, valyuta zaxiralari chegaralangan sharoitda jahonning ko‘pginakoʻpgina mamlakatlarida qo‘llanildiqoʻllanildi va u xalqaro savdo hamda boshqa iqtisodiy munosabatlarda keng tarqaldi. B.ning bevosita ayirboshlash, kompensatsiyali kelishuvlar, kliring kabi shakllari mavjud. Tashqi savdoda B. bitimi ko‘proqkoʻproq qo‘llanadiqoʻllanadi. 90-y.lar boshidan mamlakat ichkarisida ham korxonalar o‘rtasidaoʻrtasida ancha keng tarqaldi. B. bitimiga binoan kelishgan tomonlar o‘zoʻz tovarlarini ma’lummaʼlum narxda baholaydilar. Bu narx ayirboshlashning teng bo‘lishiniboʻlishini, tovarlarni yetkazib berish b-n bog‘liqbogʻliq bo‘lganboʻlgan barcha sarf-harajatlarni o‘zoʻz ichiga oladi. Bir tomon ikkinchisiga qarzdor bo‘libboʻlib qolsa, u o‘zoʻz qarzini valyuta b-n emas, balki tovarlar b-n uzadi. Tovar qiymatlarining tengligi jahon bozori narxlari orqali ta’minlanaditaʼminlanadi. B. bitimlari ikki tomonlama yoki ko‘pkoʻp tomonlama bo‘lishiboʻlishi mumkin.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
