'''Broun harakati''' — muallaq zarralarning muhit molekulalari ta’siridataʼsirida suyuqlik yoki gazlarda tartibsiz harakatlanishi. 1827 y.da R. Brounkashf etgan. B. h. tezligi muhitt-rasi, qovushoqligi va zarra o‘lchamlarigaoʻlchamlariga bog‘liqbogʻliq. 1905—06 y.larda A. Eynshteyn, polyak fizigi M. Smoluxovskiy va fransuz fizigi J. Perrenlarning ishlari natijasida B. h. atom va molekulalarning issiqlik harakati ekanligi isbotlandi. Suyuqlik yoki gazdagi har bir broun zarrasiga muhit molekulalari bir sekundda taxm. 1012 marta zarba berib turadi. Zarra o‘lchamioʻlchami katta bo‘lsaboʻlsa, har tomonlama turtkilar ta’siridataʼsirida u muvozanatlashadi va tinch holatda qoladi. Zarra o‘lchamioʻlchami kichik bo‘lsaboʻlsa, statistik muvozanat buziladi, natijada broun zarrasi tartibsiz harakatda bo‘ladiboʻladi.
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
