Soniya: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k Bot: Migrating 110 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11574 (translate me) |
CoderSIBot (munozara | hissa) Maqolaga matn qoʻshildi |
||
Qator 1:
'''Soniya''', ''Sekund'' (''belgilanishi'': '''s''') — [[SI]] xalqaro birliklar sistemasining oʻlchov birliklaridan biri hisoblanib, [[vaqt]]ni oʻlchaydi.
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Sekund''', sekunda (lot. secunda divisio — ikkinchi boʻlish) — 1) vaqt oʻlchov birligi. s, sek bilan belgilanadi. S. oʻrtacha Quyosh sutkasining 1/86400 qismiga teng: 1 sek = 1/60 min = soat. 20-a. 30 y.larida kvars soati yordamida Yerning oʻz oʻqi atrofida notekis harakatlanishi isbotlandi. Shu asosda, Xalqaro astronomiya kengashining tavsiyasiga koʻra, 1960 y. oktyabr oyida Parijda boʻlib oʻtgan 11 Xalqaro oʻlchov va ogʻirlik bosh konferensiyasi vaqtning asosiy oʻlchov birligi — efemerid S.ning yangi taʼrifini qabul qildi. Unga koʻra, S oʻlchovi qilib 1900tropik yil (q. [[Yil]]) ning 0yanvar, efemerid vaqt bilan soat 12 dagi 1/31556925,9747 qismi qabul qilindi. Molekulyar va atom soatlari paydo boʻlishi bilan 1967 y. 13Xalqaro oʻlchov va ogʻirlik bosh konferensiyasida atom S.ining davomliligi qilib, tashqi maydonning toʻlqinlanishi nol boʻlganda yagona barqaror izotop seziy l33Cs atomlarining maʼlum energetik satxlar orasida oʻtishiga mos nurlanishining 9192631770,0 davri olindi (verguldan keyingi nol bu sonning kelgusida oʻzgarmasligini biddiradi); 2) yassi burchak oʻlchov birligi (q. [[Gradus]]). 60~2 gradusga yoki 60~’ minutga teng , 1 S. (") bilan belgilanadi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
== Bir soniyada nima roʻy berishi mumkin? ==
Qator 19 ⟶ 24:
[[Turkum:SI]]
[[Turkum:Vaqt oʻlchov birliklari]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}
| |||