Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
DastyorBot (munozara | hissa)
k imlo
DastyorBot (munozara | hissa)
k in-t → institut
Qator 7:
Oʻzbekistonda. B. sohasidagi dastlabki i. t. ishlari 20-a. ning 20-y.
 
larida boshlangan. Oʻsha yillari Oʻrta Osiyo davlat unti, 40-y.lar boshida esa O'zbekiston FA Oʻzbekiston usimliklarini oʻrganish boʻyicha bir necha ekspeditsiyalar uyushtiradi. Yigʻilgan oʻsimliklar kolleksiyasi O'zbekiston gerbariysini tuzish uchun asos boʻldi. Hozir FA Botanika in-tidagiinstitutidagi markaziy gerbariyda 1 mln.dan ortiq usimliklar namunasi va 10000 dan ziyod oʻsimlik turlari bor. Bu kolleksiyalar va tabiatda olib borilgan kuzatishlar Urta Osiyo florasining genezisi va usimliklar krplamining rivojlanishi toʻgʻrisida yirik nazariy va fundamental ishlarni amalga oshirishda asosiy baza boʻlib xizmat qildi. Xususan O'zbekiston FA Botanika in-tiinstituti tomonidan 1941—62 y.larda 6 jildli "O'zbekiston florasi" asari yaratildi. Unda 4274 oʻsimlik turlari, jumladan 390 endemik turlar toʻgʻrisida maʼlumot berilgan. O'zbekiston botaniklari Urta Osiyo respublikalari olimlari bilan hamkorlikda 8 mingdan ortik, turni oʻz ichiga olgan 10 jildli "Urta Osiyo oʻsimliklari aniqlagichi"ni tuzib chikishdi. Zamburugʻlar boʻyicha esa 10 jildli "Oʻzbekiston zamburugʻlari" nomli asar yuzaga keldi.
 
Oʻzbekistonning qazilma florasi boʻyicha Botanika in-tiinstituti olimlari tomonidan bir qancha i.t. ishlari olib boriddi. Tadqiqot natijasida 3 jiddli "Oʻzbekiston paleobotanikasi" paydo boʻldi. Choʻl, yarimchoʻl, togʻ oldi oʻtloqlarining hosildorligini oshirishning fitomeliorativ va agrotexnikaviy metodlari asoslab berildi va amaliy foydalanishga takdim etildi.
 
Oʻzbekiston florasi va oʻsimliklar qoplami boʻyicha i.t.ning natijalari M. G. Popov (1927), Ye. P. Korovin (196162), I. I. Granitov (196467), Q. 3. Zokirov (1955—61) ishlarida keng yoritiddi. 1965 y.ga kelib Oʻzbekiston oʻsimliklarining yirik masshtabli geobotanik haritasi tuzildi.
 
B. in-tidainstitutida olib borilgan geobotanikaga oid materiallar asosida 4 jilddan iborat "Oʻzbekistonning oʻsimliklar qoplami va ulardan oqilona foydalanish" asari nashr qilindi. B. in-tidainstitutida dorivor va efir moyli yemxashak hamda oziq-ovqat sifatida ishlatiladigan oʻsimliklarni aniqlash va ulardan foydalanish sohasida ham bir qancha i.t. ishlari bajariddi. J. K. Saidov rahbarligida usimliklarning choʻl sharoitiga moslashuv xususiyatlari ustida i.t. ishlari olib borildi. Noyob va yoʻqolib borayotgan turlarni muhofaza qilish sohasida olib borilgan ishlar asosida 1984 y.da 163 oʻsimlikturini oʻz ichiga olgan "Oʻzbekiston Kizil kitobi" yaratildi.
 
Oʻsimliklar morfologiyasi, anatomiyasi, ekologiyasi va fiziologiyasi sohasida choʻl oʻsimliklarining qurgʻoqchilikka moslanishining oʻziga xos morfologik xususiyatlariga oid koʻp i. t. ishlari olib borildi va yirik monografiya hamda toʻplamlar nashr etildi.