Qadimgi turkiy yozuvi: Versiyalar orasidagi farq

'''Urxun-yenisey yozuvi''', qadimgi turk runik yozuvi — tosh, [[metall]], [[yogʻoch]] va b. ga oʻyib bitilgan [[qadimgi turkiy tillar|qad. turkiy]] yozuvlar[[yozuv]]lar. 5—8-a. (baʼzi manbalarda 8—10-a.)larga mansub. Urxun va [[Yenisey]] [[daryo havzasi|daryolari havzalaridanhavzalari]]dan topilganligi sababli shu nom bilan yuritiladi. Tashqi koʻrinishidan [[gotlar|got]] (qad. [[germanlar|german]]) yozuviga oʻxshash boʻlganligi uchun [[runik yozuv]] deb ham atalgan. U.ye.yo. haqida dastlab 18-a.ning boshlarida [[ruslar|rus]] olimi[[olim]]i S. Remezov, keyinroq [[shvedlar|shved]] olimi F. Stralenberg xamda [[olmonlar|nemis]] olimi D.G. Messershmidtlar xabar bergan. Bu yozuv (lar)ning [[turkiy xalklargaxalqlar|turkiy xalklar]]ga mansubligini birinchi marta [[fransuzlar|fransuz]] olimi J.P. AbelRemyuza (1820), soʻngra rus olimi N.M. Yadrinsev (1889) isbotlagan. 1890 i. N.M. Yadrinsev va 1891 y. V.V. Radlov rahbarligida Urxun daryosi boʻyiga uyushtirilgan arxeologik ekspeditsiyalar natijasi sifatida 1892 y. 2 ta atlas eʼlon qilindi. Bu atlaslarda bosilgan U.ye.yo. matnlarini birinchi boʻlib [[daniyaliklar|daniyalik]] [[tilshunos]] [[Tomsen Vilgelm Lyudvig|V. Tomsen]] oʻqishga muvaffaq boʻldi (1893 y. noyab). V. Tomsendan soʻng [[Radlov Vasiliy Vasilyevich|V. V. Radlov]] turk shahzodasi [[Kultegin]] (8-a.) xotirasiga bitilgan ulkan toshdagi matnning transliteratsiya va transkripsiyasink tuzib, nemis tiliga tarjima qildi. Bu material qad. turkiy til qurilishi, fonetikasi, morfologiyasi va leksikasi yuzasidan dastlabki tasavvurni shakllantirdi.