'''Bosfor''' (turkcha Qora dengiz boʻgʻozi, yun. Bosporos) — Qora dengiz bilan Marmar dengizini tutashtirgan boʻgʻoz; Yevropa bilan Kichik Osiyo ya. o. oʻrtasida; uz. 30 km ga yaqin, eni oʻrtacha 2 km. Qad. dare vodiysi boʻlib, antropogen davrida dengiz suvi bosgan. B. kirgoklari baland, tik va manzarali. Chuq. 33 m dan 80 m gacha. Qulay tabiiy gavanlari koʻp, eng yaxshisi Yevropa sohilidagi Xalich (Oltin Muguz) gavani; Osiyo sohilida Istanbul sh. joylashgan, uning portidan B.ni kesib oʻtuvchi avtomobil koʻprigi (uz. 2,8 km) qurilgan. B.da 2 oqim bor: ustki oqim nisbatan chuchuk (shoʻrligi 18%o18‰) boʻlib, Qora dengizdan Marmar dengiziga oqadi; ostki oqim ancha shoʻr (38%o38‰), Marmar dengizidan Qora dengizga tomon oqadi.
