Fayzulla Xoʻjayev: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Umarxon III (munozara | hissa) Tahrir izohi yoʻq |
CoderSIBot (munozara | hissa) Qatorga koʻchirish toʻgʻrilandi |
||
Qator 2:
'''Fayzulla Ubaydullayevich Xoʻjayev''' ([[1896]]-[[1937]]) davlat va siyosat [[arbob]]i, [[Buxoro]] [[jadid]]chiligining faol ishtirokchisi, „[[Yosh buxoroliklar]]“ partiyasining rahbarlaridan biri boʻlgan.
'''Xoʻjayev Fayzulla''' (1896.1.7, Buxoro — 1938.15.3, Moskva) — davlat va siyosat arbobi. Savdogar oilasida tugʻilgan. Buxoro madrasasida 2 y. tahsil olgach, 1907—12 y.larda Moskvada xususiy maktabda oʻqigan. Buxoroga kaytgach, 1912 y.dan yosh buxoroliklar partiyasining , 1913 y.dan partiya MKning aʼzosi boʻldi. Otasidan meros qolgan katta boylikni yangi usul maktablari ochishga, yosh buxoroliklar siyosiy faoliyatini moddiy qoʻllabquvvatlashga sarfladi. 1917 y.dan boshlab X. va Figprat partiyaning soʻl qanotiga boshchilik qilib, Buxoroda avval konstitutsion monarxiya, soʻngra demokratik respublika tuzish uchun kurashdilar. Yosh buxoroliklar amir tomonidan taʼqib kilingach, X. va uning safdoshlari Buxoroni tark etishga majbur boʻlishdi. X. 1920 y. yanvarda Toshkentda tuzilgan inkilobchi yosh buxoroliklar partiyasi Turkiston Markaziy byurosi raisi, "Uchqun" gaz. muharriri (1920 y. aprel— sent.). 1920 y. 14 sent.da BXSR hukumati — Xalq Nozirlar Shoʻrosi tuzilib, X. hukumat boshligʻi qilib saylandi. BXSR tashki ishlar noziri (1920—22), harbiy ishlar noziri (1921—24), ichki ishlar noziri (1922), BXSR Mexnat va mudofaa kengashi raisi (1922—24). Shuningdek, Sharkiy Buxoro Inqilobiy harbiy kengashi raisi (1923 — 24), SSSR HarbiyDengiz ishlari xalk, komissarligining Oʻzbekiston SSR boʻyicha rasmiy vakili (1925 y.dan).
X. BXSRning mustaqil ichki va tashki siyosat yuritishiga, iktisodiy islohotlar oʻtkazish va demokratik erkinliklarni joriy kilishga aloxida eʼtibor qaratib, Sovet Rossiyasidan tashqari [[Eron]], [[Turkiya]], [[Afgʻoniston]], [[Xitoy]], [[Ozarbayjon]], [[XXSR]], shuningdek, [[Germaniya]] va [[Yaponiya]] bilan [[diplomatik aloqalar]] o'rnatgan. U talabalarni xorijga junatib oʻqitishning tashabbuskorlaridan biri boʻlgan.[[Oʻzbekiston SSR Inqilobiy qoʻmitasi]] (Revkom) — Muvaqqat ishchi-dehqon hukumati raisi (1924 y. noyabr — 1925 y. fevral), OʻzSSR XKS raisi (1925-1937), SSSR MIK raislaridan biri.
| |||