Neoklassitsizm: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Yangi maqola yaratildi |
CoderSIBot (munozara | hissa) Qatorga koʻchirish toʻgʻrilandi |
||
Qator 3:
Meʼmorlikda 20-a. boshlarida modernning oʻta hashamdor va noaniq kurilmalariga aks taʼsir sifatida yorqin namoyon boʻldi (O. Perre — Fransiya; P. Berens — Germaniya; O. Vagner — Avstriya va b.). 30-y.larda Italiya va Germaniya meʼmorligida dabdabali inshootlar qurilishida keng qoʻllandi. 50-y.lardan, asosan, AQSH rasmiy inshootlarida rivojlandi (E. Stoun, G. Groppius, F. Jonson va b.), Rossiya (I. Joltovskiy, I. Fomin va b.) meʼmorlari ijodida namoyon boʻldi.
Tasviriy sanʼatda "N." atamasi keng qamrovli boʻlib, turli badi-iy oqimlarga nisbatan qoʻllanadi, klassik obrazning ichki uygʻunligini zamonaviy hayotdagi nomutanosiblik-ka qarama-qarshi qoʻyish xohishi kuchli ifodalanadi. N.ning hayratga so-luvchi ayrim nuqtalari prerafaelitlar (19a. oʻrtalari) ijodida seziladi. Yaxlit hodisa sifatida nemis neoide-alizmi (1870-y. oxiri)ning nazariy qarashlari va amaliyotida namoyon boʻldi; imperessionizmdan taʼsirla-nish koʻrinishlaridan biri sifatida kengtarqaldi. 19-a. oxiri —20-a. boshlarida soʻnggi akademik anʼanalar bilan antik sanʼat dasturlarini uygʻunlashtirgan N. modern uslubi bilan yaqinlashgan. Haykaltaroshlar A. Mayol, E. A. Burdel (Fransiya), G. Vigelann (Norvegiya), K. Milles (Shvetsiya), S. T. Konenkov, A. T. Matveyev, S.D. Merkurov (Rossiya) va b., rassomlar F. Xodler (Shveysariya), P. Tovi de Shavann, M. Deni (Fransiya), V. A. Serov, A. Ye. Yakovlev (Rossiya) va b. ijodida insonpar-varlik asoslari sakdandi. 20—30-y.lar tasviriy sanʼatida baʼzi oqimlar (futurizm, kubizm va b.)ga javob tarzida paydo boʻlgan oqim va yoʻnalishlarning ham N.ga aloqadorligi kuzatiladi. Oʻz navbatida N. ham Germaniya, AQSH va b. mamlakatlar sanʼati oqimlariga taʼsir koʻrsatgan.
M usik, ada 20-a.da musiqiy romantizm va, ayniqsa, ekspressionizm uslublariga aks taʼsir sifatida rivoj topgan. Ilk klassik hamda undan ol-din boʻlgan baʼzi uslublar (Mas, ba-rokko)ning musiqiy xususiyatlarini tiklashga asoslangan. N. asarlari po-lifonik vositalarning rivojlangan-ligi, musiqa shakli mantiqiy qoidalariga asoslanganligi, badiiy obrazlar obʼyektiv ruxda yaratilganligi bilan ajralib turadi. Yirik vakillari: I. Stravinskiy, P. Xindemit, B.Bartok, A. Kazella, O. Respigi, A. Lyutoslavskiy va b. Oʻzbekistonda N.ga F. Yanov-Yanovskiy, T. Qurbonov va b. murojaat qilgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
| |||