17-Mart 2015, 20:57 dagi koʻrinishi tahrirlash CoderSIBot (munozara \| hissa) Botlar 187 765 edits Qatorga koʻchirish toʻgʻrilandi ← Avvalgi tahrir		26-Noyabr 2015, 08:09 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish Ximik1991Bot (munozara \| hissa) Botlar 197 605 edits k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: X.t. → {{subst:FULLPAGENAME}} (6), Hoz. → Hozirgi, va b. → va boshqa (2) using AWB Keyingi tahrir →
Qator 25: }} '''Xorazmiy tili''' — [[Amudaryo (daryo)\|Amudaryo]] sohillari, Markaziy Osiyodagi qadimgi [[Xorazm]] davlati aholisining tili. Hind-Yevropa tillari ostguruhining [[eron guruhi]]ga kiradi. <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> '''Xorazmiy tili''' — eroniy tillarning sharqiy guruhiga mansub ulik til. Amudaryo etaklarida, tarixan Xorazm deb nomlangan hududda tarqalgan; mil. av. 2— 1-a.lardan mil. 8-a. oʻrtalarigacha qad. Xorazm davlatining rasmiy tili boʻlgan. Mil. av. 3—2-a.larga tegishli yodgorliklardan maʼlum; asosiy manbalari (arabcha qoʻlyozmalardagi xorazmiycha soʻz va iboralar) 12— 14-a.larga mansub. ~~X.t.ning~~Xorazmiy tilining unlilar tizimida a, i, u, ye, e tovushlarining choʻziq, qisqa va burunlashgan turlari farqlanadi. Undoshlar tizimida 27 ta fonema boʻlgan. Oʻziga xos morfologiksintaktik xususiyatlarga ega. Mas, ot turkumiga 3 kelishik, 2 jins va 2 son shakli, anikdik artikli xos boʻlgan. Ushbu va b.boshqa holatlar ~~X.t.da~~Xorazmiy tilida qad. eron tiliga xos xususiyatlar saqlanganligidan darak beradi. ~~Hoz.~~Hozirgi Xorazm shevalarini oʻrgangan olimlar ~~X.t.ga~~Xorazmiy tiliga oid baʼzi soʻzlar ana shu shevalar leksikasida, toponimikasida mavjudligini qayd etadilar. Mas, "patik" — ship, "kunda" — omoch, "yop" — ariq kabi suzlarni, Yndavak, Pishkanak, Arvak toponimlarini ~~X.t.~~Xorazmiy tili ga oid deb taxmin qiladilar. ~~X.t.~~Xorazmiy tili 9-a.gacha oromiy alifbosi asosidagi yozuvdan foydalangan; 10-a.dan esa 5 ta harf bilan toʻldirilgan arab alifbosi qoʻllangan. Zamaxshariynit "Muqaddimat uladab" asari qoʻlyozmasining Xorazm varianti (1200) ana shu yozuvda bitilgan. ~~X.t.~~Xorazmiy tili 15—16-a.larda batamom ulik tilga aylangan. Ad. Freyman A. A., Xorezmiyskiy yazik, ch. 1, M. — L., 1951; Livshits V. A., Xorezmiyskiye dokumenti, v kn.: Toprakkala. Dvorets, M., 1984. Qator 56 ⟶ 55: == Toponimlar == Qadimgi xorazmiy tili asosida yaratilgan ayrim toponimlar bizgacha yetib kelgan: [[Urganch]], [[Xazorasp]], [[Xiva]], [[Gurlan]], [[Pitnak]] va b.boshqa == Havolalar == * [http://www.slogos.ru/story/khorezmijjskijj_jazyk.html Xorazmiy tili] Qator 66 ⟶ 64: * Freyman A. A., Хорезмийский язык, [ч.] 1, М. — Л., 1951; * Bogolyubov M. N., Местоимения в хорезмийском языке, «Краткие сообщения института народов Азии», 1963, в. 67; * Henning W. В., The structure of the Khwarezmian verb, «Asia Major», new series, 1955, v. 5, p.  1; * Humbach Н., Neue chwaresmologische Arbeiten, «Zeitschrift der Deutschen Morgenlandischen Gesellschaft», 1973, Bd 123, H. 1. {{Eron tillari}} {{~~lang-stub~~OʻzME}} [[Turkum:Eron tillari]] Qator 77 ⟶ 75: [[Turkum:Xorazm]] ~~{{OʻzME}}~~ {{lang-stub}}

Xorazmiy tili: Versiyalar orasidagi farq