k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: t. y. → temir yoʻl, va b.) → va boshqalar), va b. → va boshqa, -a.da → -asrda, i. ch. → ishlab chiqarish using AWB
'''Batumi''' — [[Gurjiston]] [[Respublika]]sidagi shahar (1878-yildan), Ajariya Respublikasi poytaxti (1921 y.dan). Qora dengiz sohilidagi yirik port, kurort shahar va sanoat markazi. Boku — Batumi t.temir y.ningyoʻlning oxirgi st-yasi. Jan.da Turkiya bilan chegaradosh. Aholisi 137 ming kishidan ziyod (1999). B.ning iqlimi iliq, nam subtropik. Oʻrtacha yillik temperatura 14°, avg . da oʻrtacha temperatura 23°, yanvarda 6,4°; yyliga 2500 mm yogʻin yogʻadi. Shahar oʻrta asrlarda Batomi deb yuritilgan. 17-a.daasrda Usmonli turklar saltanati tarkibiga kirgan. Berlin shartnomasiga koʻra 1875 y.da Rossiyaga qoʻshib olingan.
Neft qayta ishlanadi, mashinasozlik (kemalar, neft va choy sanoati uchun jihozlar, transformator, elektrokar va b.boshqa ishlab chiqariladi), oziq-ovqat (choy, tamaki f-kalari, sitrus mevalari mah-sulotlari kti va b.boshqalar), yengil (koʻn poyabzal va tikuvchilik i.ishlab ch.chiqarish birlashmalari) sanoatlari rivojlangan. Texnik rezina buyumlari, kimyo-farmatsevtika, kofein zavodlari bor. Ped. instituti, 2 teatr, 2 muzey, akvarium-delfinariy bor. B. botanika bogʻida tropik va subtropik mintaqalarga xos oʻsimliklar oʻstiriladi. Shahar yaqinvda Maxinjauri, Zelyoniy Mis (Yashil burun), Sihisdziri, Kobuleti kurortlari joylashgan.
