|
'''Bobojonov Yatim''' (asli ismi Fozil) (1904 Toshkent 1959.26.12) — teatr arbobi, aktyor, rej. va pedagog . Oʻzbekiston xalk, artisti (1943). Oʻzbek teatri asoschilaridan. Saxna faoliyatini 1920 y.yil teatr truppasi (Toshkent) da kichik rollarni ijro etishdan boshlagan. Moskva oʻzbek drama studiyasida (1924—27) K. Stanislavskiyning ilgʻor sahna uslubi, Ye. Vaxtangov rejissurasini oʻrgangan, 1927 y.danyildan Hamza teatrida aktyor va rej. Hajviy va harakterli rollarni mahorat bilan ijro etgan: Tartalye (K. Gotssi, "Malikai Turandot", 1927), Brigella (K. Goldoni, "Ikki boyga bir malay", 1927) va b.boshqa 193132 y.lardayillarda Buxoro teatri va unga vaqtincha qoʻshilgan Respublika yosh tomoshabinlar teatri badiiy rahbari. Rejissyorlik faoliyatini shu teatrda "Niqob yirtildi" (3. Fatxulin) pyesasini sahnalashtirishdan boshlagan. 1934 y.yil Hamza teatrida "Tormor" (K. Yashin) spektaklini sahnalashtirgan. Spektakl hayotiyligi, ommaviy sahnalarning mukammalligi, yuksak ijro saviyasi bilan ajralib turadi. B. ijodida Hamza dramalari va uning obrazini yaratish alohida oʻrin tutgan. "Xolisxon" (1940), "Hamza" (K. Yashin, A. Umariy, 1949), ayniqsa, "Boy ila xizmatchi" (1939) spektakli B. rejissyorlik ijodining choʻqqisi, Hamza teatrining esa katta yutugʻi boʻldi. B. oʻz rollari va spektakllarida xalqhayotini atroflicha aks ettirdi, qahramonlari harakteri va ruhiy holatlarini chuqur ochishga erishdi. B. teatr sanʼatining tarbiyaviy roliga alohida ahamiyat bergan, spektakllari chuqur gʻoyaviy mazmun va aniq maqsadga ega boʻlgan. B. Yangiyoʻl (1943—46), Toshsovet (1946—48) teatrlarida badiiy rahbar boʻlib ishlagan, shu teatrlarda "Tohir va Zuhra" (S. Abdulla asari; T. Jalilov musiqasi), "Muqanna" (H. Olimjon). "Xoʻja Nasriddin" (V. Vitkovich, Gʻ. Gʻulom), "Oftobxon" (K. Yashin; X. Toʻxtasinov) va b.boshqa spektakllarni qoʻygan. Sh. Burhonov, O. Xoʻjayev, N. Rahimov, O. Jalilov, M. Gʻofurov, A. Boltayev, F. Rahmatova va b.ningboshqalarning aktyor sifatida shakllanishida xizmati katta. Toshkent teatr va rassomlik sanʼati institutida dare bergan (195056).
Muhsin Qodirov.
|
