Oʻrta yer dengizi: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: U.d. → {{subst:FULLPAGENAME}} (2), t-ra → temperatura (2), Oʻ.d. → {{subst:FULLPAGENAME}} (13), Mayd. → Maydoni using AWB |
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: bal. 0 → balandligi 0 using AWB |
||
Qator 10:
Oʻrta dengiz subtropik mintaqada boʻlib, oʻz iqlim sharoitlari bilan mustaqil Oʻrta dengiz iqlimi tipini hosil qiladi. Qishi yumshoq, sernam, seryogʻin. Yozi issiq, quruq va kamyogʻin. Afrikadan sirokko shamoli esadi. Oʻrtacha temperatura yanvar da Oʻrta dengiz janubida 14—16°, shim.da 7—10°, avg .da shimolida 22—24°, jan.da 27—30°. Yillik oʻrtacha yogʻin 400 mm. Eng koʻp yogʻin dek.da yogʻadi. Oʻrta dengizda sarob hodisasi tez-tez kuzatiladi. Dengiz suvi, asosan, shamollar tufayli sirkulyatsiya qiladi.
Kanar oqimi Afrika boʻylab Oʻrta dengizdan Livan sohillarigacha yetib keladi. Shuningdek, ayrim dengiz va havzalarning mahalliy oqimlari bor. Oʻrta dengiz tubining suvi Dunyo okeani dengizlari ichida eng iliq va shoʻrlaridan biri. Suvining temperaturasi yuza qatlamida fev,da 8° dan 17° gacha, avg .da 19—28°, baʼzida 30° ga yetadi. Shoʻrligi gʻarbida 36%o, sharqida 39,5%o. Suvining nisbiy tiniqligi 50–60 m gacha. Suv koʻtarilishi aralash va yarim sutkalik,
Oʻrta dengizning oʻsimlik va hayvonot dunyosida fitoplankton va zooplanktonlar mikdori kam. Suvoʻtlar, asosan, peridineylar va diatomlar. Fauna turlari xilmaxil. Baliqning 550 dan ortiq turi maʼlum, jumladan, 70 xili endemik, shuningdek, turli xil dengiz jonivorlari bor.
| |||