Palladiy: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: t-ra → temperatura (2), vakt → vaqt, b-n → bilan, y.da → yilda, va b. → va boshqa using AWB
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: 6 y. → 6 yil (2) using AWB
Qator 2:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Palladiy''' (lot. Palladium), Pd — Mendeleyev davriy sistemasining VIII guru-higa mansub kimyoviy element. Tartib rakami 46, at. m. 106,42. Tabiiy P. 6 ta barkaror izotop: IO2Pd (1%), l04Pd(ll,4%), 105Pd(22,33%),l06Pd(27,33%), 108Pd(26,46%) va 110Pd (11,72%) dan ibo-rat. Eng uzok, vaqt mavjud boʻluvchi sunʼiy radiaktiv izotopi IO7Pd (T]/2=7-106 y.yil). P.ning koʻpgina izotoplari nisba-tan ozroq miqdorda uran va plutoniy yadrolarining boʻlinishi natijasida hosil boʻladi.
 
P.ni 1803 y.yil ingliz olimi Vollaston tozalanmagan platinadan ajratib olgan va uni 1802 yilda kashf qilingan Pallada planetasi nomi bilan atagan. P. Yer poʻstining massa jihatidan 1 10 b% ini tashkil etadi. Tabiatda tugʻma yoki boshqa noyob metallar va kimyoviy birikmalar bilan qotishmalar holida uchraydi.
 
P. platina guruxchasidagi metallarning eng yumshogʻi, eng yengili va eng bolgalanuvchanidir. P. kumush kabi yaltiroq, tashqi koʻrinishi platinani eslatadi. Suyuqlanish temperaturasi 1554°; qaynasht-rasi 2940°, zichligi 12,02 g/sm³. P. platina guruhchasidagi boshqa metallarga karaganda kimyoviy jihatdan faol. Zar suvida, nitrat kislotada, konsentrlangan kaynoq sulfat kislotada eriydi. 700° gacha qizdirilganda sirti oksidlanadi, uy temperaturasida nam xlor va brom bilan, kizdirilganda quruq ftor, xlor hamda oltingugurt bilan reaksiyaga kirishadi. P. juda koʻp mikdorda vodorod yutish xususiyatiga ega (1 hajm P. 800 hajmga yaqin vodorod yutadi). P. molekulyar vodorodni yutib, kimyoviy reaksiyalar jarayonida uni foal atom holida ajratib chiqaradi. Shu sababli P.dan vodorod atomi ishlatiladigan kimyo sanoatlarida keng foydalaniladi.