Uglerod: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k →‎Adabiyot: andoza using AWB
k link, replaced: at. m. → atom massasi, Mendeleyev davriy sistemasi → Mendeleyev davriy sistemasi using AWB
Qator 2:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Uglerod''' (lot. Carbo — kumir, lot. Carboneum), S — [[Mendeleyev davriy sistemasiningsistemasi]]ning IV guruhiga mansub kimyoviy element. Tartib rakami 6, at.atom m.massasi 12,011.2 ta barkaror izotopi: 2S (98,892%) va 3S (1,108%) bor. Radioaktiv izotoplaridan |4S(T|/2=5600 y.)ningahamiyati muhim. Atmosferaning yuqori qatlamida kosmik nurlar ney.tronlarining azot izotopi I4N ga taʼsiri natijasida 4S hosil buladi. 4S izotop indikatorlar sifatida keng qoʻllanadi.
 
U. qadimdan maʼlum. Pista kumir rudalardan metallar eritib olishda, olmos qimmatbaho tosh sifatida qoʻllangan. Keyinroqesa grafit tigel va qatlam tayyorlashda ishlatilgan. K.Lavuazye 1772 yilda olmosning kristall holdagi U. ekanligini isbotladi. 1778 yilda shved kimyogari K. Sheyele grafitni selitra bilan qizdirilganda qam koʻmirni selitra bilan qizdirilgandagi singari karbonat angidrid hosil boʻlishini aniqladi. Ingliz olimi S.Tennant 1797 yilda kaltsiy karbonatga fosfor bugʻi taʼsir ettirib sof U. oldi.