Turkmaniston: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: T.y. → Transport yoʻli, I.t.lar → institutlar, hoz. → hozirgi, sh.ni → shahrini, inti → instituti (7), Mayd. → Maydoni, y.da → yilda (19), va b.) → va boshqalar) (3), using AWB |
Tasvir |
||
Qator 1:
{{Turkmaniston_info}}
[[Tasvir:Университет (РТСУ) в Душанбе (6).jpg|200px|right|thumb|Turkmenlar]]
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Turkmaniston''' ([[Turkman tili|turkmancha]]. Türkmenistan), Turkmaniston Respublikasi ([[Turkman tili|turkmancha]]. Türkmenistan Respublikasy) - Oʻrta Osiyoning jan.gʻarbida joylashgan davlat. Maydoni 488,1 ming km². Aholisi 5,113 mln. kishi (2013). Poytaxti — Ashxobod sh. Maʼmuriy jihatdan 5 viloyatga, viloyatlar etrap (tuman )larga boʻlinadi.
Qator 22:
== Xoʻjaligi ==
[[Tasvir:Turkmen man with camel.jpg|250px]]
T. — agrar industrial mamlakat. Milliy daromad tarkibida sanoatning ulushi 50%, qishloq xoʻjaligi.niki 18%, xizmat koʻrsatish sohasiniki 32%.
Qator 47 ⟶ 48:
== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
{{keng tasvir|Panorama_of_Ashgabat.jpg|1000px|}}
T.hududida qad. manzilgoxlar (Ashxobod yaqinidagi Jaytun va Passajiktepa) qoldiqlari saklanib qolgan. Bundan tashkari, yirik qishloklarning qoddiqlarini ham uchratish mumkin (Namozgohtepa, Ulugʻtepa, Oltintepa). Turli davrlarda mustahkam devorlar bilan oʻralgan shaharlar (Marvdagi Erkqalʼa, Kaushut yaqinidagi Elkentepa) vujudga kelgan. Mil. 5— 7-a.larda xom gʻisht va paxsadan qoʻrgʻonlar, 2 qavatli koʻshklar qurildi. 11 — 12-a.larda shaharlarda masjid, Madrasa, karvonsaroy, timlar, maqbaralar, turar joy mahallalari barpo etildi (Abu Sayd maqbarasi, Abulfazl maqbarasi va boshqalar). Pishiq gʻishtdan mahobatli imoratlar qurilib, tomi gumbaz shaklida ishlana boshladi. 12-a.da binolarni bezashda bir tomoni sirlangan gʻisht va koshindan foydalanish rayem boʻldi. Maqbaralar oʻziga xos meʼmoriy shaklda bunyod etilgan. Marvdagi Sulton Sanjar matsbarasi, Koʻhna Urganchdagi Najmiddin Kubro maqbarasi, Faxriddin Roziy matsbarasi, Sulton Takash maqbarasi va boshqa sirkorlik va naqshkorlik usulida serhasham bezatilgan. Marvdan Xorazmga borish yoʻlidagi Oqchaqalʼa, Choshqalʼa, Doyaxotin karvonsaroyi ichki hovlisining 4 tomoni peshayvonli qilib qurilgan. 14—15-a.larda Temuriylar davri meʼmorligiga xos mahobatli va peshtokli binolar qurila boshladi. 19-a. 2yarmida Krasnovodsk, Ashxobod, Chorjoʻy, Bayramali, Qizilarvot kabi yangi shaharlar paydo boʻldi. Ammo koʻchmanchi qabilalar hamon kigiz oʻtovda yashar edi.
| |||