Ohangaron tumani: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k →‎top: vikifikatsiya, imlo, replaced: Ro`yhat → Roʻyxat, a`mu → aʼmu (4), O`z → Oʻz (7) using AWB
k qisqartmalarni toʻliqlash (via JWB)
Qator 62:
}}
 
'''Ohangaron tumani''' (1939 yilgacha Qurama tumani) — [[Toshkent viloyati]]dagi [[tuman (maʼmuriy birlik)|tuman]]. 1929 yil 29 sentabrda tashkil etilgan. 1957 yilda [[Oʻrta chirchiq tumani|Oʻrta Chirchiq]] va [[Toshkent tumani|Toshkent tumanlari]] tarkibiga qoʻshilgan. 1971 yil 31 avg .daavgustda qayta tashkil etildi. Shim.daShimolida [[Yuqori chirchiq tumani|Yuqori Chirchiq]], [[Parkent tumani|Parkent]], [[Boʻstonliq tumani|Boʻstonliq tumanlari]], sharqdan [[Namangan viloyati]], jan.danjanubidan [[Tojikiston]] Respublikasi, jan.janubi-gʻarbdan [[Piskent tumani]] va gʻarbdan Oʻrta Chirchiq tumani bilan chega-radosh. Maydoni 3,19 mingkm². [[Aholi]]si 78,1 ming kishi (2002). Ohangaron tumanida 1 shahar ([[Ohangaron]]), 8 qishloq fuqarolari yigʻini (Birlik, Doʻstlik, Ozodlik, Susam, Telov, Uvak, Qoraxitoy, Qurama) bor. Markazi — Ohangaron shahri
 
Tabiati. Tuman hududi jan.janubi-sharqda [[Qurama tizmasi|Qurama]], shim.shimoliy va shim.shimoli-garbda [[Chatqol tizmasi|Chatqol togʻ tizmalari]] oʻrtasidagi vodiyda joylashgan. Bu togʻ tizmalari Kamchiq dovonit birlashadi. Togʻlardan tushayotgan soylar yon bagʻirlarini yuvib, adirlar hosil kilgan.
 
Foydali qazilmalardan qoʻngʻir kumir ([[Angren]], Obpartak, Choʻchqabuloq, Jigariston), [[mis]], [[rux]], [[molibden]], [[oltin]] (Qoʻshbuloq, Qizilolma, Novgarzon, Oltintopgan), [[flyuorit]] ([[Gushsoy]]), [[alunit]] (Okcha, Novgarzon), [[feruza]] (Ungurlikon, [[Objazsoy]]), [[qurilish materiallari]] bor. Oʻtga chidamli [[tuproq]], [[qum]], [[shagʻal]], [[ohaktoshlar|ohaqtosh]]ning zaxiralari katta.
 
[[Iqlim]]i kontinental, yanvarning oʻrtacha temperaturasi —3°, —5°, iyulniki 22°—26°. Yillik yogʻin 220–280 mm. Ohangaron [[vodiy]]sida tezligi 5–10 m togʻ-vodiy shamoli esadi. Vegetatsiya davri 180 kun. Tuman hududidan [[Ohangaron daryosi]] va uning irmoqlari (Beshkoʻl, Irtosh, Koʻksaroy, Chetsuv, Chinor, Qorabogʻ, Oqcha, Shovvoz, [[Novgarzonsoy|Novgarzon]], [[Gushsoy]] va boshqalar) oqib oʻtadi. Tumanning shim.shimoli-gʻarbidagi xoʻjaliklar Chirchikdan boshlanuvchi Hamdam va [[Parkent kanali|Parkent kanallaridan]] suv oladi. Daryo ka-yirlarida oʻtloqi va oʻtloqi-botqoq tuproq, adirlarda tipik boʻz tuproq (chirindisi 15—26%), togʻ etaklarida toʻq boʻz tuproqlar tarqalgan. Tuman yovvoyi oʻsimlik va hayvonot dunyosiga boy. Adirlarda efemer va efemeroidlar koʻp. [[Qoʻngʻirbosh]], rang , [[oqquray]], [[qoʻziquloq]] va [[tabobat]]da ishlatiladigan 8 turdagi togʻ giyohlari usadi. Togʻ etaklari va yon bagʻirlarida [[archa]], [[yongʻoq]], [[pista]], [[togʻolcha]], [[doʻlana]], [[olma]] koʻp. Qushlardan [[tustovuqlar|tustovuq]], [[soʻfitoʻrgʻay]], [[Chugʻurchuqlar|chugʻurchiq]], [[kaklik]], [[kaptarlar|kaptar]], [[burgut]], [[kalxatlar|kal-xat]], [[qarchigʻaylar|qarchigʻay]], [[zargʻaldoq]], [[bulbul]], [[qizilishtonlar|qizilishton]], popushak, [[saʼva]] va boshqa bor. Sut emizuvchilardan [[koʻrsichqonlar|koʻrsichqon]], [[yumronqoziqlar|yumron-qoziq]], sassiqkoʻzan, [[suvsarlar|suvsar]], [[kiyik]], [[arhar]] (togʻ qoʻylari), [[chiyaboʻri]], [[tulki]], [[boʻri]], [[quyon]], [[boʻrsiq]], [[tipratikanlar|tipratikan]], qobon koʻp, baʼzan ayiq uchraydi. Sudraluvchilardan [[kaltakesaklar]], har xil ilon, [[hasharotlar]]dan qorakurt va boshqa mavjud.
 
Aholisi, asosan, [[oʻzbeklar]], [[shuningdek]], [[tojiklar|tojik]], [[qozoqlar|qozoq]], [[qirgʻizlar|qirgʻiz]], [[ruslar|rus]], [[tatarlar|tatar]], [[ukrainlar|ukrain]] va boshqa millat vakillari yashaydi. Aholining oʻrtacha zichligi 1 km² ga 24 kishi. Shahar aholisi 34,7 ming kishi, qishloq aholisi 43,4 ming (2002).
Qator 84:
Umumiy yoʻllar uz. 205 km boʻlib, bu yoʻllardan Toshkent—Angren, Toshkent—[[Yangiobod]], Angren—[[Boʻka (shahar)|Boʻka]], Angren — [[Bekobod]], [[Olmaliq]] — [[Chirchiq]], [[Ohangaron|Oxangaron]] — Olmaliq, Olmaliq — [[Toʻytepa]], Ohangaron — [[Nurobod]], Ohan-garon — Tut yoʻnalishlari boʻyicha avtobuslar qatnaydi.
 
Tumanda 1932 yildan "Oxangaron" (avvalgi "Qurama haqiqati") gaz. chiqariladi.<ref>[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi|OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
== Manbalar ==