Moldova: Versiyalar orasidagi farq

'''Moldova'''<ref>https://mfa.uz/uz/pages/o-konsulskix-okrugax-diplomat</ref> ({{Langlang-ro|Moldova}}), '''Moldova Respublikasi'''<ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=https://www.president.md/eng/constitution |access-date=2022-03-21 |archivedate=2022-03-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220320191647/http://www.president.md/eng/constitution }}</ref> ({{Langlang-ro|Republica Moldova}}) – [[Yevropa|Yevropaning]] janubi-sharqiy qismidagi davlat. [[Ukraina]] va [[Ruminiya]] bilan chegaradosh. Maydoni 33 846 km². Aholisi 3,557,600 kishi (2014). [[Aholi boʻyicha davlatlar roʻyxati|Jahonda aholisi boʻyicha 118 oʻrinni]] va hududi boʻyicha 135-oʻrinni egallaydi.

Teatr sarchashmalari xalq oʻyinlaridan boshlanadi. Kolinde-kolada deb atalgan qad. xalq marosimlari, xeitul deb atalgan yangi yil kuglovlari va turli-tuman oʻyinlarda teatr sanʼati unsurlari boʻlgan. Iroziy (irodi) deb atalgan tomo-shalar, polvon, akrobat (pehlivan, soptar)larning mahoratlarini namoyish etishlari va gayduklarning oʻziga xos teatri mashhur boʻlgan. Oʻrta asrlarda saroy va sayyor truppalari tomosha koʻrsatishgan. 1816-yilda yozuvchi va maʼrifatchi G. Asaka rahbarligida moldavan tilida birinchi spektakl koʻrsatilgan. Professional teatrni barpo etishda V. Aleksandri, K. Negrutssi, A. Russo, M. Kogelnichanu va boshqa dramaturglar katta xizmat qildilar. 20-asrning 20-yillarida tashkil topgan drama toʻgaraklari asosida Balta shahrida musiqali drama truppasi (keyinchalik drama studiyasi) tuzildi. Shu studiyani bitirib chiquvchilar 1933-yilda Tiraspolda tashkil etilgan drama teatri (hozirgi Moldova akademik musiqali teatri)ning oʻzagi boʻldi. Endilikda Moldovada 14 teatr, shu jumladan, "Luchaferul" teatri, "Likurich" qoʻgʻir-choq teatri, Bels musiqali drama teatri, filarmoniya, sirk va boshqa ishlab turibdi. Ularda A. Lupan, L. Kornyanu, E. Bukov kabi mahalliy mualliflarning pyesalari bilan bir qatorda jahon mumtoz dramaturgiyasining asarlari ham sahnalashtirilgan. Teat_r arboblari orasida D. Dariyenko, N. Massalskaya, Ye. Ureke, K. Shtirbu, I. Shkuryalarni koʻrsatish mumkin. Teatrlar uchun kadrlarni Kishinyovdagi G. Muzichesku nomidagi sanʼat instituti tayyorlaydi. s Kino tarixi 1927-yildan boshlanadi. Oʻsha yili birinchi hujjatli film yaratildi. 1940-yildan Kishinyovda ish boshlagan kinovakillik punkti 1952-yilda xronika (voqeiy) filmlar ki-nostudiyasi (1957-yildan "Moldovafilm")ga aylantirildi. 1955-yilda birinchi moldavan filmi – "Moldova taronalari" (rejissyorrejissor A. Zolotnitskiy) dunyo yuzini koʻrdi. Shundan keyin "Ataman Kodr" (1958), "Kuzning soʻnggi kuni" (1965, rejissyorrejissor V. Derbenyov), "Qotillikda ayblanadi" (1969, rejissyorrejissor B. Volchek), "Lautari" (1971, rejissyorrejissor E. Lotyanu), "Yoningda erkak boʻlsa" (1978, rejissyorrejissor V. Gajiu) va boshqa yaratildi. Kino aktyorlaridan D. Dariyenko, M. Volontir, K. Tirseu, S. Toma, M. Sagaydak, G. Grigoriular mashhur. Moldovada 100 kinoteatr bor.