Qishloq xoʻjaligi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
mavzu ketma-ketligi o’zgartirilidi; tushunish uchun soddalashtirildi; linklar qo’shildi
Teglar: Koʻrib tahrirlagich Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali Kengaytirilgan mobil rejim orqali Koʻp maʼnoli sahifalarga ishoratlar Yangi foydalanuvchi uchun vazifa Yangi foydalanuvchi uchun vazifa: havolalar
linklar qo’shildi
Teglar: Koʻrib tahrirlagich Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali Kengaytirilgan mobil rejim orqali Yangi foydalanuvchi uchun vazifa Yangi foydalanuvchi uchun vazifa: havolalar
Qator 22:
 
==Oʻzbekistonda qishloq xoʻjaligi==
Tayanch iboralar:tabiiy sharoit,agro iqlimiy resurslar,madaniy ekinlar, vegetatsiya davri, dehqonchilik, g'allachilik,dukkakli don ekinlar, chorvachilik.
 
O’zbekistonda qishloq xo’jaligi<ref name=":1" />ning asosiy tarmoqlari:
 
[[Dehqonchilik]]-o'simlik mahsulotlari ishlab chiqarish uchun madaniy o'simliklar (qishloq xo'jaligi ekinlari)ni yetishtirish bilan xarakterlanuvchi qishloq xo'jaligining asosiy tarmoqlaridan biridir Qishloq xo'jaligini hududiy tashkil etish, shuningdek, mavjud [[mehnat resurslariga]] ham bog'liqdir.
 
[[Dehqonchilik]]-o'simlik mahsulotlari ishlab chiqarish uchun madaniy o'simliklar (qishloq xo'jaligi ekinlari)ni yetishtirish bilan xarakterlanuvchi qishloq xo'jaligining asosiy tarmoqlaridan biridir. Qishloq xo'jaligini hududiy tashkil etish, shuningdek, mavjud [[Mehnat resurslari|mehnat resurslariga]] ham bog'liqdir.
[[Dalachilik|Dalachilk]]-(asosiy tarmoq),savzavotchilik,polizchilik,bog'dorchilik,gulchilik,yaylov-o'tloqchilik kabi tarmoqlarga bo'linadi.1(O'zME.Birinchi jild. -Toshkent..2000-y.
 
[[Dalachilik|Dalachilk]]-(asosiy tarmoq), savzavotchilik, polizchilik, bog'dorchilik, gulchilik, yaylov-o'tloqchilik kabi tarmoqlarga bo'linadi.1 (O'zME.Birinchi jild. -Toshkent..2000-y.)
[[G'allachilik]]-dehqonchilikning asosiy tarmoqlaridan biri.G'allachilikni rivojlanishi tabiiy, biologik, iqtisodiy omillar bilan bog'liqdir.G'alla yetishtirish [[hozirgi]] dehqonchilikda mehanizatsiyaning yuksak darajada ekanligi bilan farq qiladi.G'alla ekinlaridan [[almashlab]] ekishda keng foydalaniladi, shudgor uchun yerlarga dam berilgamda,ayniqsa,[[hosildor]] [[bo'ladi.Bug'doy]]-g'alla ekinlarida yuqori ahamiyatga ega.Jahondagi eng muhim oziq-ovqat ekini bo'lib,issiqlik va tuproqning unumdorligiga talabchandir.Kuzgi bug'doy, kuzgi va bahorgi davrlardagi yog'in suvlaridan to'laroq foydalanadi, shu sababli bu bug'doy navi serhosil bo'ladi.
 
[[G'allachilik]]-dehqonchilikning asosiy tarmoqlaridan biri. G'allachilikni rivojlanishi tabiiy, biologik, iqtisodiy omillar bilan bog'liqdir. G'alla yetishtirish [[hozirgi]] dehqonchilikda mehanizatsiyaning yuksak darajada ekanligi bilan farq qiladi. G'alla ekinlaridan [[almashlab ekish]] ekishda<nowiki/>da keng foydalaniladi,: [[shudgor]] uchun yerlarga dam berilgamdaberilganda, ayniqsa,[[ hosildor]] [[bo'ladi.Bug Bu jarayon bug'doy]]-g'alla ekinlarida yuqori ahamiyatga ega.Jahondagi eng muhim oziq-ovqat ekini bo'lib,issiqlik va tuproqning unumdorligiga talabchandir.Kuzgi bug'doy, kuzgi va bahorgi davrlardagi yog'in suvlaridan to'laroq foydalanadi, shu sababli bu bug'doy navi serhosil bo'ladi.
[[Dukkakli don ekinlar]]-No'xat, yasmiq,loviya, soya, mosh va boshqalar kiradi.Jahonda eng ko'p yetishtiriladigan dukkakli ekin [[Soya]] (AQSH) bo'lib namgarchilikni yaxshi ko'radi.Mosh bilan No'xat issiqlikka chidamli bo'lganidan asosan [[Markaziy Osiyoda]] ekiladi.
 
[[Dukkakli don ekinlari|Dukkakli don ekinlar]]-No<nowiki/>iga no'xatxot, yasmiq,loviya, soya, mosh va boshqalar kiradi. Jahonda eng ko'p yetishtiriladigan dukkakli ekin [[Soya]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]]) bo'lib, u namgarchilikni yaxshi ko'radi. Mosh bilan Nono'xat issiqlikka chidamli bo'lganidan asosan [[Markaziy Osiyo|Markaziy Osiyoda]] ekiladi.
[[Sholi]]-Tropik ekin bo'lib, [[12-15°]] bo'lganda una boshlaydi. Vegetatsiya davri uzoq, lekin qora sovuqqa chidamsiz, [[foydali haroratlarning]] umumiy zaxirasi [[2200]] (ertapishar navlar uchun )[[3300°|3300]] (serhosil kech pishar navlar uchun)bo'lishi kerak.
 
[[Sholi]] - [[Tropik oʻsimliklar|tropik]] ekin bo'lib, 12-15° bo'lganda una boshlaydi. [[Vegetatsiya davri]] uzoq, lekin sovuqqa chidamsiz.
[[Chorvachilik]]-Chorvachilikda boqiladigan chorva mollarining turlariga, ulardan olinadigan mahsulotlar va yem -xashak zaxirasining xususiyatlariga qarab tarmoqlarga bo'linadi
 
[[Chorvachilik]]-Chorvachilikda boqiladigan chorva mollarining turlariga, ulardan olinadigan mahsulotlar va yem -xashak zaxirasining xususiyatlariga qarab tarmoqlarga bo'linadi:
~Qoramolchilik
 
~[[Qoramolchilik]]
~ Qo'ychilik
 
~ [[Qoʻychilik|Qo'ychilik]]
~Cho'chqachilik
 
~[[Choʻchqachilik|Cho'chqachilik]]
~ Parandachilik
 
~ [[Parrandachilik|Parandachilik]]
~ Echkichilik
 
~ [[Echkichilik]]
~ Yilqichik
 
~ [[Yilqichilik|Yilqichik]]
~ Tuyachilik
 
~ [[Tuyachilik]]
~ Bug'uchilik
 
~ [[Bugʻuchilik|Bug'uchilik]]
~ Piachilik
 
~ [[Pillachilik]]
~ Asalarichilik
 
~ [[Asalarichilik]]
~Baliqchilik
 
~[[Baliqchilik]]
 
 
 
2019-yilda qishloq xoʻjaligi mahsulotlarining oʻsish sur’ati 2018-yilga nisbatan 102,5 foizni tashkil etdi. Umuman olganda, 2017–2019-yillarda qishloq xoʻjaligida yalpi mahsulot ishlab chiqarish 1,5 baravarga va aholi jon boshiga 1,4 baravarga (2019-yil narxlarida) oshdi. Shu bilan birga, oʻsimliklarni etishtirish 1,3 baravar, chorvachilik mahsulotlari 1,7 baravar oʻsdi<ref>{{Web manbasi
 
Yurtimizda 2019-yilda qishloq xoʻjaligi mahsulotlarining oʻsish sur’ati 2018-yilga nisbatan 102,5 foizni tashkil etdi. Umuman olganda, 2017–2019-yillarda qishloq xoʻjaligida yalpi mahsulot ishlab chiqarish 1,5 baravarga va aholi jon boshiga 1,4 baravarga (2019-yil narxlarida) oshdi.<ref name=":1" /> Shu bilan birga, oʻsimliklarni etishtirishyetishtirish 1,3 baravar, chorvachilik mahsulotlari 1,7 baravar oʻsdi<ref>{{Web manbasi
|url= https://bugun.uz/2021/03/11/shavkat-mirziyoev-bilan-ozbekistonda-qishloq-hozhaligi-islohotlari-boshlandi-ihlas
|title= Шавкат Мирзиёев билан Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги ислоҳотлари бошланди — «İhlas»
Qator 68 ⟶ 71:
|accessdate= 2021 йил 11 март}}</ref>.
 
[[Shavkat Mirziyoyev]]<nowiki/>ning qishloq“Qishloq xoʻjaligini qoʻllab-quvvatlash jamgʻarmasi faoliyatini takomillashtirish toʻgʻrisidagitoʻgʻrisida”gi farmoniga muvofiq Oʻzbekistonda paxta yetishtirishni moliyalashtirish tartibi oʻzgaradi<ref name=":0" />. Unga ko'ra, 2022-yil hosilidan paxta xom ashyosini yetishtirish xarajatlarini moliyalashtirish 2021-yilning 1-noyabridan boshlanadi (amaldagi tartib boʻyicha yanvar–fevral oylarida). Bu paxtani ekish uchun [[Agrotexnik himoya usuli|agrotexnik]] tadbirlar (shoʻr yuvish, qishki sugʻorish, yer haydash va boshqalar) noyabr oyidan boshlanishi bilan bogʻliq. Shu sababli kreditning[[kredit]]<nowiki/>ning umumiy foydalanish muddati fermer xoʻjaliklari uchun — 12 oydan 14 oyga, [[Klaster siyosati|paxta-toʻqimachilik klasterlari]] va [[Kooperatsiya|kooperatsiyalari]] uchun — 19 oydan 22 oyga uzaytiriladi. Bundan tashqari, 2022-yil hosilini 2021-yilning noyabridan boshlab moliyalashtirish uchun 900 milliard soʻm mablagʻ koʻzda tutilgan<ref name=":0">{{Web manbasi
|url= https://bugun.uz/2021/02/26/ozbekistonda_paxta_etishtirishni_moliyalashtirish_tartibi_ozgaradi
|title= Ўзбекистонда пахта етиштиришни молиялаштириш тартиби ўзгаради
Qator 78 ⟶ 81:
}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210710071214/https://bugun.uz/2021/02/26/ozbekistonda_paxta_etishtirishni_moliyalashtirish_tartibi_ozgaradi |date=2021-07-10 }}</ref>.
 
[[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Vazirlar Mahkamas]]<nowiki/>i tomonidan 2021-yil 26-fevralda „Qishloq xoʻjaligi sohasida statistik ma’lumotlar bazasini kengaytirish va takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida“ qaror qabul qilindi. Qarorga muvofiq qishloq xoʻjaligi sohasida roʻyxatdan oʻtkazish jarayoni 3 bosqichda amalga oshiriladi. :

1-bosqich 2022–2024-yillarni oʻz ichiga oladi.

2-bosqich 2024-yilda amalga oshirilib, bevosita qishloq xoʻjaligi sohasida roʻyxatdan oʻtkazish tadbiri bajariladi, ya’ni qishloq xoʻjaligi faoliyati toʻgʻrisidagi birlamchi ma’lumotlar yigʻiladi.

3-bosqich — 2024–2026-yillarda amalga oshiriladi<ref name=":1">{{Web manbasi
|url=https://bugun.uz/2021/03/19/ozbekistonda-qishloq-hozhaligi-bojicha-statistik-malumotlar-bazasi-kengajtiriladi
|title=Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги бўйича статистик маълумотлар базаси кенгайтирилади