25-Iyun 2012, 11:02 dagi koʻrinishi tahrirlash DastyorBot (munozara \| hissa) Botlar 516 159 edits k ishoratlar -> havolalar ← Avvalgi tahrir		2-Iyul 2012, 20:58 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish Xqbot (munozara \| hissa) 42 548 edits k r2.7.3) (Bot Oʻchirdi: ru:Ахмед Ясави; cosmetic changes Keyingi tahrir →
Qator 2: '''Ahmad Yassaviy''' ( — 1166-67) Ilk [[turk]] mutasavvifi, [[yassaviylik]] (jahriylik) tariqatining asoschisi, orifona sheʼriyat boshlovchisi. == Hayot yoʻli == XI-asrning soʻngida Sayram qishlogʻida (Hozirgi Qozogʻiston territoriyasi)[[Shayx Ibrohim]] oilasida tugʻilgan. [[Shayx Arslonbob]]dan taʼlim olgan. [[Buxoro]]da [[Yusuf Hamadoniy]]ga uchinchi xalfa boʻlgan, shayxlikni [[Hamadoniy]]ning toʻrtinchi xalfasi [[Abduxoliq Gʻijduvoniy]]ga topshirib, [[Yassi]]ga qaytgan. Oltmish uch yoshida chillaxona qazdirib, «buyuk turk piri olamdan etakni silkkan» ([[Alisher Navoiy]]). Qator 13: Qabri [[Qozogʻiston]]ning [[Turkiston]] shahrida, 14 asrda [[Amir Temur]] tomonidan taʼmirlangan. [[Turkiston]]da [[Ahmad Yassaviy Nomidagi Turk-Qozoq Universiteti\|Ahmad Yassaviy nomidagi turk-qozoq universiteti]] mavjud. == Sheʼrlar == {{she'r\|Matn= === Hikmat === Bismilloh deb bayon aylay hikmat aytib,<br /> Toliblargʻa durru gavhar sochtim mano.<br /> Riyozatni qottigʻ tortib, qonlar yutub,<br /> Men daftari soniy soʻzin ochtim mano.<br /> <br /> Soʻzni aydim harkim boʻlsa diydor talab,<br /> Jonni jongʻa payvand qilib, ragni ulab,<br /> Gʻarib, yetim, faqirlarni koʻnglin siylab,<br /> Koʻngli butun xaloyiqdin qochtim mano.<br /> <br /> Qayda koʻrsang, koʻngli sinuq marham boʻlgʻil,<br /> Andogʻ mazlum yoʻlda qolsa, hamdam boʻlgʻil.<br /> Roʻzi mahshar dargogiga mahram boʻlgʻil,<br /> Movumanlik xaloyiqdin qochtin mano.<br /> <br /> Gʻarib, faqir, yetimlarni R a s u l soʻrdi,<br /> Oʻshal tuni Meʼroj chiqib diydor koʻrdi,<br /> Qaytib tushub gʻarib, faqir holing soʻrdi,<br /> Gʻariblarni izin izlab tushtum mano.<br /> <br /> Ummat boʻlsang, gʻariblargʻa tobeʼ boʻlgʻil,<br /> Oyat, hadis har kim aytsa, someʼ boʻlgʻil,<br /> Rizqu roʻzi harna bersa, qoneʼ boʻlgʻil,<br /> Qoneʼ boʻlub, shavq sharobin ichtim mano.<br /> <br /> Madinaga R a s u l borib, boʻldi gʻarib,<br /> Gʻaribligʻda mehnat tortib, boʻldi habib,<br /> Jafo tortib, yaratqangʻa boʻldi qarib,<br /> Gʻarib boʻlub, uqbolardin oshtim mano.<br /> <br /> Oqil ersang, gʻariblarni koʻnglin ovla,<br /> Mustafodek elni kezib, yetim kovla,<br /> Dunyoparast, nojinslardin boʻyun tovla,<br /> Boʻyun tovlab, daryo boʻlub toshtim mano.<br /> <br /> Ishq bobini Mavlom ochqach menga tegdi,<br /> Tufroq qilib, hozir boʻl, deb boʻynum egdi,<br /> Boron sifat malomatni oʻqi tegdi,<br /> Paykon olib, yurak-bagʻrim teshtim mano.<br /> <br /> Koʻnglum qottigʻ, tilim achchigʻ, oʻzum zolim,<br /> Qur’on oʻqub amal qilmay, yolgʻon olim,<br /> Gʻarib jonim sarf aylayin, yoʻqtur molim,<br /> Haqdin qoʻrqub, oʻtga tushmay, pishtim mano.<br /> <br /> Oltmish uchga yoshim yetti, oʻttum gʻofil,<br /> Haq amrini mahkam tutmay, oʻzum johil,<br /> Roʻza, namoz qazo qilib, boʻldum kohil,<br /> Yomon izlab, yaxshilardin kechtim mano.<br /> <br /> Vo darigʻo, muhabbatni jomin ichmay,<br /> Ahli ayol, xonumondin tugal kechmay,<br /> Jurmu isyon girihlarin munda chechmay,<br /> Shayton gʻolib, jon berarda shoshtim mano.<br /> <br /> Imonima changal urub, qildi gʻamnok,<br /> Piri mugʻon hozir boʻl, deb sochti taryok,<br /> Shayton laʼin mendin qochib ketti bepok,<br /> Bihamdilloh, nuri imon ochtim mano.<br /> <br /> Piri mugʻon xizmatida yugrub yurdum,<br /> Xizmat qilib, koʻzim yummay hozir turdum,<br /> Madad qildi, Azozilni qavlab surdum,<br /> Ondin soʻngra qanot qoqib uchtim mano.<br /> <br /> Gʻarib, faqir, yetimlarni qilgin shodmon,<br /> Halqalar qilib aziz joning ayla qurbon,<br /> Taom tobsang, joning birla qilgil mehmon,<br /> Haqdin eshtib bu soʻzlarni aydim mano.<br /> <br /> Gʻarib, faqir, yetimlarni har kim soʻrar -<br /> Rozi boʻlur ul bandadin parvardigor,<br /> Ey bexabar, sen bir sabab, oʻzi asror,<br /> Haq Mustafo pandin eshtib, aydim mano.<br /> <br /> Yeti yoshda Arslonbobgʻa qildim salom:<br /> «Haq Mustafo amonatin qiling inʼom»,<br /> Oʻshal vaqtda ming bir zikrin qildim tamom,<br /> Nafsim oʻlub, lomakongʻa oshtim mano.<br /> <br /> Hurmo berib, boshim silab, nazar qildi,<br /> Bir fursatda uqbo sari safar qildi,<br /> Alvido, deb bu olamdin guzar qildi,<br /> Maktab borib, qaynab, joʻshub-toshtim mano.<br /> <br /> «Inno fatahno»no oʻqub, maʼno soʻrdum,<br /> Partav soldi, bexud boʻlub, diydor koʻrdum,<br /> Mullom urub, «uskut» dedi, boqib turdum,<br /> Yoshim sochib, muztar boʻlub turdim mano.<br /> <br /> Ayo nodon, maʼno bul, deb aydi, bildim,<br /> Ondin soʻngra choʻllar kezib, haqni suydum,<br /> Roʻzi qildi, Azozilni tutub mindim,<br /> Langar tugub, belin bosib yanchtim mano.<br /> <br /> Zikrin tamom qilib, oʻttum devonaga,<br /> Haqdin oʻzga hech soʻzlamay begonaga,<br /> Sham’in izlab, shogird kirdim parvonaga,<br /> Axgar boʻlub, kuyub-yonib oʻchtim mano.<br /> <br /> Nomu nishon hech qolmadi, lo-lo boʻldum,<br /> Alloh yodin oyta-oyta illo boʻldum,<br /> Xolis boʻlub, muxlis boʻlub, lilloh boʻldum,<br /> «Fano filloh» maqomigʻa oshtim mano.<br /> <br /> Sunnat ermish, kofir boʻlsa, berma ozor,<br /> Koʻngli qottigʻ, dil ozordin Xudo bezor,<br /> Alloh haqi, ondogʻ qulgʻa sijjin tayyor,<br /> Donolardin eshitib, bu soʻz aydim mano.<br /> <br /> Sunnatlarin mahkam tutub, ummat boʻldim,<br /> Yer ostiga yolgʻiz kirib, nurgʻa toʻldum,<br /> Haqparastlar maqomigʻa mahram boʻldum,<br /> Botin tigʻi birla nafsni yanchtim mano.<br /> <br /> Nafsim meni yoʻldun urub, xor ayladi,<br /> Termulturub xaloyiqgʻa zor ayladi,<br /> Zikr ayturmay, shayton birla yor ayladi,<br /> Hozirsen, deb nafs boshini sonchtim mano.<br /> <br /> Qul Xoja Ahmad, gʻaflat bila umrung oʻtti,<br /> Vo hasrato, koʻzdin, tizdin quvvat ketti,<br /> Vo vaylato, nadomatni vaqti yeti,<br /> Amal qilmay, karvon boʻlub koʻchtim mano.}} == Nashr qilingan manbalar == Ahmad Yassaviy. Hikmatlar (nashrga tayyorl. I Haqqul. — T.: 1991).<br /> Ahmad Yassaviy. Devoni hikmat (nashrga tayyorl. A.Abdushukurov). — T.:1992.<br /> Oʻzbek adabiyoti namunalari (tuz. prof. Fitrat). — T.: 1928;<br /> Ahmad Yassaviyning yangi topilgan hikmatlari. «Jahon adabiyoti» jurn. 2002, № 10.<br /> ==Ilmiy adabiyot==▼ Fitrat. Ahmad Yassaviy. «Tanlangan asarlar» (nashrga tayyorl.H.Boltaboev). 2-jild. — T.: Maʼnaviyat, 2000;<br>▼ A.Saʼdiy. Yassaviy kim edi? (nashrga tayyorl. B. Doʻstqoraev) -T.: 1994.<br>▼ E. Rustamov. Ahmad Yassaviy hikmatlarida tarix va hayot sadosi. «Oʻzbek tili va adabiyoti» jurn. 1972, № 4-5;<br>▼ I.Haqqul. Ahmad Yassaviy. Hayoti va ijod yoʻli. — T.: 2001.<br>▼ N.Hasanov. Turkiyada yassaviyshunoslik. -T.:1999.<br>▼ ▲== Ilmiy adabiyot == ▲Fitrat. Ahmad Yassaviy. «Tanlangan asarlar» (nashrga tayyorl.H.Boltaboev). 2-jild. — T.: Maʼnaviyat, 2000;<br /> ▲A.Saʼdiy. Yassaviy kim edi? (nashrga tayyorl. B. Doʻstqoraev) -T.: 1994.<br /> ▲E. Rustamov. Ahmad Yassaviy hikmatlarida tarix va hayot sadosi. «Oʻzbek tili va adabiyoti» jurn. 1972, № 4-5;<br /> ▲I.Haqqul. Ahmad Yassaviy. Hayoti va ijod yoʻli. — T.: 2001.<br /> ▲N.Hasanov. Turkiyada yassaviyshunoslik. -T.:1999.<br /> [[Turkum:Oʻzbekiston: Shoir va Yozuvchilar]] Qator 169 ⟶ 167: [[kk:Қожа Ахмет Йасауи]] [[pl:Chodża Ahmad Jasawi]] [[ru:~~Ясави,~~ Ахмед Ясави]] [[tr:Ahmet Yesevi]] [[ug:خوجا ئەھمەد يەسەۋى]]

Ahmad Yassaviy: Versiyalar orasidagi farq