Verden shartnomasi

Verden shartnomasi (fransuzcha: Traité de Verdun, nemischa: Vertrag von Verdun, italyancha: Trattato di Verdun) — Buyuk Karl imperiyasini taqsimlash toʻgʻrisidagi shartnoma. 843-yil avgustda Verdunda Gʻarb imperator Lui (Ludvig) I’ning uch oʻgʻli: taqvodor Loteyr I, nemis Lui (Ludvig) II va Tepakal Charlz II oʻrtasida imzolangan.

Franklar davlatining yerlari aka-ukalar oʻrtasida quyidagicha boʻlingan:

Katta aka Lotarga markaziy hududlar: Rona boʻyidagi yerlar va asosan Reyn daryosi gʻarbiy hududlarining katta qismi: Avstraziyaning gʻarbiy qismi (Avstrasiya Franklar davlatining tarixiy oʻzagi va beshigi), Friziya (qirollik), Elzas, Burgundiya, Provans, Lombardiya, (shimoliy) Italiya va baʼzi boshqa hududlar, shuningdek, otaning imperatorlik unvoni.
Oʻrtancha oʻgʻil LyudvigNemisga asosan Reyn daryosi sharqidagi yerlarning katta qismi berildi: Avstraziyaning sharqiy qismi — Frankoniya, Saksoniya, Tyuringiya Marki, Alemanniya, Bavariya, Sharqiy Bavariya Marki (Avstriya), Karantaniya — Karintiya va bir qator boshqa hududlar.
Kichik oʻgʻil Charlz Baldga Lothairga berilgan markaziy hududlarning gʻarbiy qismidagi yerlar berildi: Neustria, Avstraziiyaning kichik shimoli-gʻarbiy qismi, Akvitaniya, Vaskoniya, Septimaniya, Ispaniya marki va boshqa bir qator hududlar.

Shunday qilib, boʻlinish natijasida uchta davlat tashkil topdi: Oʻrta Franklar qirolligi (qisqa muddatli davlat, 855-yilda Loter I vafotidan keyin 3 qirollikka — Lotaringiya, Italiya va Provansga parchalanib ketgan), Gʻarbiy Franklar qirolligi (keyinchalik qariyb shu chegaralar doirasida Fransiya qirolligi tashkil topgan) va Sharqiy Franklar qirolligi (keyinroq taxminiy shu chegaralar doirasida Germaniya qirolligi tashkil topgan).

Adabiyotlar tahrir

Verden shartnomasi haqida Vikipediyaning qardosh loyihalarida koʻproq bilib oling
	Maʼno va tarjimalari Vikilugʻatda
	Media fayllar Vikiomborda
	Taʼlim resurslari Vikiversitetda
	Xabarlar Vikiyangiliklarda
	Iqtibos, maqol va matallar Vikiiqtibosda
	Asarlar matnlari Vikimanbada
	Kitob va darsliklar Vikikitobda

A. Plushard. Ensiklopedik leksika, 9-jild. — A. Plyushar bosmaxonasi; S.-P., 1837 — b. 453 (Verden shartnomasi).
Teys L. [fr]. Karolingiya merosi. IX-X asrlar / Per. fr dan. T. A. Chesnokova. — M.: Scarabey, 1993-yil. — T. 2. — 272 Bilan. — (Oʻrta asrlar Fransiyasining yangi tarixi). — 50 000 nusxa. — ISBN 5-86507-043-6.
Verdenskiy dogovor / / Brokxaus va Efronning entsiklopedik lugʻati : 86 tonnada (82 tonna va 4 ta qoʻshimcha). — Sankt-Peterburg., 1890-1907.